Co oznacza zwycięstwo reformistów w Iranie

Według sondażowych wyników wyborów w Iranie reformiści i kandydaci niezależni popierający urzędującego prezydenta zdobędą większość głosów w parlamencie i Zgromadzeniu Ekspertów. Siły postępowe najwyraźniejsze zwycięstwo odniosły w Teheranie, gdzie zgarnęły wszystkie 30 mandatów. Wyniki na prowincji będą zapewne inne, gdyż tereny poza stolicą są zdecydowanie bliższe pryncypialistom.

Aktualizacja: 28.02.2016 13:00 Publikacja: 28.02.2016 12:57

Wojciech Czabanowski

Wojciech Czabanowski

Foto: archiwum prywatne

To prawdopodobnie najważniejsze wybory w Iranie od wielu lat. Zarówno dla samych Irańczyków, jak i społeczności międzynarodowej. Wybrana w tych wyborach rada ajatollahów wskaże zapewne następcę sędziwego już Alego Chameneiego – duchowego przywódcy kraju. Chamenei urzęduje na swoim stanowisku od czasu śmierci wodza rewolucji islamskiej, Ruhollaha Chomeiniego, i stanowi ostoję szyickiego tradycjonalizmu, irańskiego nacjonalizmu oraz antyzachodniej polityki w tym wielkim bliskowschodnim państwie.

Po przeciwnej stronie politycznego spektrum stoi umiarkowany reformista Hasan Rouhani, który pozyskał sobie sympatię wykształconej klasy średniej w Iranie złagodzeniem kursu wobec Stanów Zjednoczonych, który doprowadził do zniesienia sankcji gospodarczych. Należy podkreślić, że Rouhani jest słusznie krytykowany za to, że zniesienie sankcji ma na razie jedynie formalny charakter, a napływ zachodnich inwestycji czy rozwój kontraktów handlowych jest utrudniony, ponieważ zachodnie firmy obawiają się represji ze strony Amerykanów i niechętnie wchodzą w relacje biznesowe z Iranem. Jak się okazuje, wyborcy docenili jednak kurs wytyczony przez Rouhaniego bez względu na zarzuty konserwatystów.

Jeżeli sondaże się potwierdzą i wybory rzeczywiście zwyciężą reformiści, dla Irańczyków będzie to oznaczało powolną liberalizacje surowego prawa islamskiej republiki, a jeżeli rada ajatollahów wybierze na nowego duchowego przywódcę bardziej zdecydowanego reformistę, być może także stopniowe odejście od ideałów rewolucji w perspektywie dwudziestu czy trzydziestu lat. Dla społeczności międzynarodowej konsekwencje tych wyborów będą odczuwalne w o wiele krótszej perspektywie. Zwycięstwo reformistów będzie oznaczało bardziej ugodowy stosunek Iranu w stosunku do Zachodu i nie tak prorosyjską politykę zagraniczną, jaką prowadziliby pryncypialiści. Iran będzie raczej chciał rozgrywać swoje interesy w regionie, a jego stosunki z Europą i Ameryką będą wypadkową relacji gospodarczych i tego, jak zachodni partnerzy będą zachowywali się w konfliktach Iranu z jego rywalami na Bliskim Wschodzie, czyli Arabią Saudyjską, Turcją i Izraelem. W przypadku zwycięstwa reformistów ociepleniu ulegną także stosunki z Pakistanem. Już teraz eksperci z tego kraju wypowiadają się pozytywnie na temat kondycji irańskiej demokracji – już dziś w wywiadzie taką opinię wyraził znany pakistański generał Talat Masud.

Nie wiemy jeszcze, jaka była dokładnie frekwencja w irańskich wyborach, ale wiemy, że była rekordowa. Z tego powodu władze pięciokrotnie wydłużały czas głosowania. Ostateczne wyniki wyborów poznamy zapewne w najbliższym tygodniu.

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.
Publicystyka
Artur Bartkiewicz: A może zwycięzcą wyborów prezydenckich będzie Adrian Zandberg?
Publicystyka
Nawrocki zyskuje w Kanale Zero. Czy Trzaskowski przyjmie zaproszenie Stanowskiego?
Publicystyka
Przemysław Kulawiński: Spór o religię w szkołach. Czy możliwe jest pogodzenie skrajnych stanowisk?
Publicystyka
Marek Migalski: Końskie – koszmar Rafała Trzaskowskiego
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
felietony
Marek A. Cichocki: Friedrich Merz mówi, że Niemcy wracają. Pytanie, do czego?