Obłożnie chory sam musi pojechać po pomoc

Przewlekle chorzy mają coraz większy problem z zapewnieniem sobie opieki pielęgniarskiej w domu. Osoby starsze czy niepełnosprawne, zwłaszcza w małych miejscowościach, muszą często same jeździć na zmianę opatrunków do szpitalnych gabinetów.

Pomoc dla wybranych

– Każda pielęgniarka czuwa, zgodnie z zarządzeniem prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, nad 2750 pacjentami. Niestety, w ciągu dnia dociera tylko do chorych wymagających najpilniejszej pomocy – mówi Dorota Kilańska, prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego.

Opiekę nad obłożnie chorymi ograniczają zapisy ustawy o świadczeniach z opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W 2004 r. zlikwidowały definicję pielęgniarki rodzinnej (środowiskowej), która świadczyła usługi medyczne głównie w domu pacjenta, a wprowadziły pojęcie pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej (poz). Jej pracę określa rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej. Stanowi ono, że pielęgniarka poz planuje i realizuje kompleksową opiekę nad osobą i rodziną w miejscu jej zamieszkania. Nie tylko jednak.

– Problem polega na tym, że pielęgniarka ma jeszcze inne zadania i nie może skupić się tylko na rodzinie. Musi przebywać w gabinecie, bo szpital narzuca jej dodatkowe obowiązki, tj. przeprowadzanie badań czy szczepień. Powinna to wykonywać pielęgniarka zabiegowa, na osobnym etacie – mówi „Rz" Ewa Obuchowska, rzecznik prasowy Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych. – Właśnie taka polityka zatrudnienia powoduje braki w opiece środowiskowej.

Zmiany statusu pielęgniarek poz chcą samorządy. Zauważają też, że zarządzenie prezesa NFZ wskazuje z kolei, iż pielęgniarka poz sprawuje opiekę nad pacjentami przede wszystkim w gabinecie.

Sprzeczne przepisy

– Te zapisy pozbawiają przewlekle chorych świadczeń pielęgniarskich w domu i ograniczają samodzielność zawodową pielęgniarek poz. NFZ nie może decydować, komu i gdzie należy się pomoc – mówi Halina Synakiewicz, przewodnicząca Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Częstochowie. Rada wystąpiła do Ministerstwa Zdrowia o usunięcie błędnych zapisów z zarządzenia prezesa NFZ, które są niezgodne z rozporządzeniem ministra zdrowia. Samorządy chcą jednocześnie, aby przepisy dzieliły obowiązki pielęgniarek na opiekę rodzinną, w domu chorego oraz zabiegową, świadczoną tylko w gabinecie lekarza rodzinnego.

Tymczasem, zdaniem resortu, zawężenie obowiązków pielęgniarki poz tylko do rodzinnej, jest bezcelowe. Na jej świadczenie fundusz nie zawiera odrębnych umów i nie płaci za nie szpitalom. Ponadto pielęgniarka poz powinna tak organizować swoją pracę, aby w zależności od potrzeb była dostępna w domach chorych i w gabinetach.

Komentuje Elżbieta Buczkowska prezes Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych

Problem braku pielęgniarek w terenie widoczny jest w całym kraju. Pogłębił się on od czasu wejścia w życie przepisów ustawy zdrowotnej i wydawanych do niej rozporządzeń, a zwłaszcza zarządzeń prezesa NFZ. Te ostatnie odebrały właśnie ludziom przewlekle chorym domowe wizyty pielęgniarek. Sprawiły, że głównym miejscem pracy pielęgniarki stały się gabinety lekarskie, a nie teren. Takie rozwiązania są także wygodniejsze dla lekarzy, którzy „obudowują się" rzeszą pielęgniarek w przychodniach, zlecając im coraz więcej zadań. Tymczasem najważniejszy powinien być pacjent, którym powinnyśmy się zajmować w jego domu, dzięki czemu rzadziej trafiałby do szpitala.

Zobacz serwisy:

Twoje prawo » Prawa pacjenta