Sąd o lekach znikających z aptek

Hurtownie farmaceutyczne mają obowiązek dostarczania leków do polskich aptek. Pacjenci nie mogą ich bezskutecznie poszukiwać.

Aktualizacja: 17.04.2015 19:31 Publikacja: 17.04.2015 19:00

Sąd o lekach znikających z aptek

Foto: Fotorzepa, Radek Pasterski

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt II GSK 460/14), wydany z powołaniem się na prawo farmaceutyczne oraz dyrektywę europejską, wpasowuje się w zmiany, przewidywane w nowelizacji prawa farmaceutycznego.

Alarmujące wieści

Insuliny, preparaty przeciwzakrzepowe i leki onkologiczne, w sumie około 100 preparatów, zaczęło znikać z polskich aptek, gdy wskutek ustawy refundacyjnej stały się u nas znacznie tańsze niż w innych krajach. Kontrole głównego inspektora sanitarnego w związku z alarmującymi informacjami o braku leków, stwierdziły, że producenci dostarczają do hurtowni nawet większe ilości niż poprzednio. Co się zatem z nimi działo?

Kontrola w hurtowni Healthmore w Warszawie wykazała, że nie prowadziła ona nigdy sprzedaży do aptek, lecz wyłącznie do hurtowni zagranicznych. Od 1 stycznia do końca lipca 2012 r. zakupiła prawie 40 tys. opakowań insuliny, z czego ponad 30 tys. sprzedała właśnie za granicę. Obrotu insuliną zaprzestała po kontroli GIF. Wyjaśniła też, że została powołana przez grupę kapitałową do prowadzenia sprzedaży eksportowej (rozumianej jako sprzedaż wewnątrzwspólnotowa) oraz do mniejszych polskich hurtowni, z wyłączeniem aptek.

GIF wydał spółce nakaz zapewnienia stałych i nieprzerwanych dostaw produktów leczniczych do polskich aptek i hurtowni. Taki obowiązek przewidywał wówczas art. 24 ust. 3c, a obecnie art.36z prawa farmaceutycznego. GIF wytknął także inne mankamenty.

Zahamować wywóz

GIF błędnie założył, że art. 24 ust. 3c stanowi ogólną normę, na podstawie której można ukarać każdą hurtownię w Polsce za brak któregokolwiek produktu leczniczego gdziekolwiek w kraju – zarzuciła spółka w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. WSA również ocenił ten punkt decyzji jako niewykonalny. Uchylił też punkt dotyczący przechowywania leków.

NSA nie zaakceptował tego wyroku. W wyniku skargi kasacyjnej GIF, uchylił orzeczenie WSA i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania. Zgodził się z GIF, że hurtownia powinna zaopatrywać apteki, gdyż taki jest wymóg prawa farmaceutycznego.

– Wskazuje na to preambuła oraz art. 81 dyrektywy 2001/83/WE – powiedziała sędzia Inga Gołowska. – Hurtownie powinny zapewniać pełne dostawy produktów leczniczych do aptek. A nie powoływać się na swoje usytuowanie w grupie biznesowej – wskazała.

Opinia dla „Rz"

Paulina Kieszkowska-Knapik, adwokat z Kancelarii Kieszkowska Rutkowska Kolasiński

Ustawa – Prawo farmaceutyczne nakłada na hurtownie obowiązek dostarczania do aptek produktów farmaceutycznych w ilościach odpowiadających potrzebom pacjentów. Uchwalona 9 kwietnia nowelizacja prawa farmaceutycznego doprecyzowuje ten obowiązek i określa zasady odmowy dostaw. Poza tym ustawa przewiduje, że minister zdrowia będzie miał więcej instrumentów do monitorowania rynku leków. Będzie także publikował listę tych preparatów, których niedobory wynikają z eksportu. Na ich wywóz niezbędna będzie zgoda głównego inspektora farmaceutycznego. Nowelizacja czeka obecnie na ocenę Komisji Europejskiej, bo wprowadza ona odstępstwa od ogólnych europejskich zasad przepływu towarów. Jeśli jej kształt zostanie zaakceptowany przez Komisję i ostatecznie uchwalony przez polski Sejm, Ministerstwo Zdrowia i GIF będą musiały skutecznie wprowadzić wszystkie te nowe mechanizmy, by rzeczywiście zahamować wywóz leków.

Sądy i trybunały
Czego brakuje w planie Adama Bodnara na neosędziów? Prawnicy oceniają reformę
Podatki
Pomysł z zespołu Brzoski: e-faktury mogłyby wyręczyć sądy w ściganiu dłużników
Matura i egzamin ósmoklasisty
Rozpoczęło się maturalne odliczanie. Absolwenci już otrzymali świadectwa
Sądy i trybunały
Piotr Schab: Nikt nie ma prawa łamać mojej kadencji
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
Prawo drogowe
Za jazdę na takim „rowerze" można zapłacić mandat i stracić prawo jazdy