Erdogan rozpoczyna bezpardonową walkę z opozycją

W środę wczesnym rankiem dom popularnego burmistrza Stambułu Ekrema İmamoglu został otoczony przez policję. Burmistrz został aresztowany. Podobny los spotkał ponad setkę jego współpracowników i zwolenników, a także dziennikarzy. Zablokowane zostały główne ulice w centrum szesnastomilionowej stambulskiej metropolii, wydano też czterodniowy zakaz zgromadzeń i wieców. 

Erdogan prześladuje przeciwnika. Mieszkańcy Stambułu protestują

Nie zapobiegło to ulicznym protestom zwolenników Imamoglu i jego partii CHP, największego ugrupowania tureckiej opozycji. Równocześnie został ograniczony dostęp do kilku platform internetowych jak X, YouTube, Instagram i TikTok. Stambuł jest największą turecką metropolią rządzoną przez czołową partię opozycji. W sondażach ustępuje obecnie jedynie o włos partii AKP prezydenta Erdogana. W najbliższą sobotę CHP miała wybrać kandydata na prezydenta w wyborach zaplanowanych na 2028 rok. Nikt nie miał wątpliwości, że zostanie nim właśnie 51-letni Ekrem Imamoglu. 

Prokuratora zarzuciła burmistrzowi oraz sześciu jego współpracownikom wspieranie uznanej za organizację terrorystyczną Partii Pracujących Kurdystanu (PKK), walczącej od dekad o niezależność lub szeroką autonomię tureckiego Kurdystanu, w którym mieszka dwunastomilionowa mniejszość kurdyjska. Za współpracę z PKK grozi więzienie. Imamoglu postawiono też zarzuty korupcyjne. 

Czytaj więcej

Finanse

Załamanie liry i giełdy tureckiej po aresztowaniu przywódcy opozycji

Lira turecka traciła nawet 14,5 procent wobec dolara w reakcji na aresztowanie Ekrema Imamoglu, burmistrza Istambułu. Imamoglu miał zostać kandydatem na prezydenta.

Wstępem do zatrzymania Imamoglu było pozbawienie go dzień wcześniej tytułu ukończenia studiów przez Uniwersytet Stambulski. Jest to o tyle ważne, że bez dowodu ukończenia studiów wyższych nie można ubiegać się o stanowisko prezydenta Republiki Tureckiej. 

– Jest to przejrzysty dowód, że celem akcji przeciwko Immamoglu jest wyeliminowanie go z wyścigu o prezydenturę za trzy lata – mówi „Rzeczpospolitej” Ahmed Kulahci z europejskiego wydania dziennika „Hürriyet”.

Wybory prezydenckie w Turcji. Prezydent Erdogan ma kłopoty

Termin wyborów prezydenckich może jednak ulec zmianie. Rzecz bowiem w tym, że zgodnie z konstytucją głową państwa można być tylko przez dwie kadencje, ale muszą być one „pełne”. Przedterminowe wybory oznaczają więc, iż Erdogan mógłby starać się o najwyższy urząd w państwie po raz kolejny. Tak było już w 2023 roku, kiedy skrócona nieco druga kadencja umożliwiła mu objęcie urzędu po raz trzeci. Wygrał wtedy dopiero w drugiej turze, co  oznaczało, że jego polityczny czas dobiega końca. Nie mogło być zresztą inaczej w warunkach kilkudziesięcioprocentowej inflacji, rosnącego ubóstwa i pogorszenia się warunków życia. Od dwóch lat niewiele się zmieniło. Erdogan jest tego świadom, lecz wszystkie starania, aby poprawić ten stan rzeczy, nie przynoszą rezultatów. Opozycja rządzi już niemal wszystkimi dużymi tureckimi miastami ze Stambułem, Ankarą i Izmirem na czele. 

Przy tym Erdogan ma ambicje, by być brońcą świata islamskiego, groził nawet Izraelowi inwazją w obliczu tragedii Palestyńczyków w Gazie. Dysponuje drugą najsilniejszą (po USA) armią w NATO i jako przywódca narodu liczącego 86 mln mieszkańców nie rezygnuje z planów rozdawania kart w rejonie środkowej Azji oraz północnej Afryce, czego przykładem zaangażowanie w Libii. 

Czytaj więcej

Polityka

Erdogan gra o wszystko

Walczy nie tylko o trzecią kadencję, ale i ocenę swych dokonań. Cywilizacyjnie zmienił kraj nie do poznania, zasłużył przy tym na miano autokraty.

Jest przekonany, że wraz z kryzysem na linii Bruksela–Waszyngton, po objęciu władzy przez Donalda Trumpa rośnie znaczenie Ankary jako partnera w sprawie Ukrainy. – Doszło do sytuacji, że w Europie musimy odtąd sami o siebie dbać, nawet jeśli USA pozostaną w NATO  – pisze znana turecka analityczka Barcin Yinanc na portalu T24. Szef tureckiej dyplomacji Hakan Fidan podkreśla, że Europa nie może już polegać na USA i powinna bliżej współpracować z Ankarą. Erdogan mówi wprost, że europejski program przemysłu obronnego w ramach Unii powinien być otwarty dla wszystkich europejskich sojuszników, w tym Turcji. 

Turcja po stronie Ukrainy, ale przyjaźni się też z Rosją

Przy tym Ankara stoi wyraźnie po stronie Ukrainy, utrzymując więzi z Moskwą. – Jest to wynikiem obawy, że niekorzystny dla Kijowa rozwój sytuacji wzmocni pozycję Rosji w regionie Morza Czarnego, co nie jest po myśli Erdogana – mówi Ahmed Kulahci z „Hürriyet”.