Komisja Europejska ogłosiła we wtorek dwie decyzje o poważnych konsekwencjach finansowych dla Polski: jedna doprowadzi do nich w perspektywie kilku miesięcy, druga – kilkunastu. Dotyczą dwóch różnych werdyktów Trybunału Sprawiedliwości UE, ale w swojej treści sprowadzają się do jednego problemu: działalności Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. 14 lipca TSUE zarządził środki tymczasowe, które wymagały od Polski czasowego zamrożenia Izby Dyscyplinarnej do czasu wydania ostatecznego orzeczenia. 15 lipca unijny sąd uznał, że ID działa niezgodnie z prawem i powinna być rozwiązana. Bruksela poprosiła Polskę o wyjaśnienia. Odpowiedź przesłaną 16 sierpnia uznała za niewystarczającą, bo ID ciągle działa i prowadzi postępowania, a Polska nie jest w stanie konkretnie wyjaśnić, jak i kiedy ją rozwiąże.
Komisja wystąpiła do TSUE o nałożenie kar finansowych za niewykonanie środka tymczasowego z 14 lipca o zamrożeniu działań Izby. Tylko raz w przeszłości Bruksela zareagowała tak w sprawie niewykonania środka tymczasowego i też dotyczyło to Polski, gdy w 2017 r. rząd wbrew nakazowi TSUE nie zawiesił wycinki Puszczy Białowieskiej, za co groziła nam kara 100 tys. euro dziennie. Ostatecznie wycinkę wstrzymano. Tym razem KE nie proponuje konkretnej wysokości kary, określi ją sam TSUE.
Prawa obywateli UE muszą być chronione w taki sam sposób, niezależnie od miejsca zamieszkania
Drugi wniosek Komisji dotyczy wykonania orzeczenia TSUE z 15 lipca o likwidacji ID. Jeśli nie będzie konkretnej odpowiedzi, to Komisja również wystąpi o nałożenie kar finansowych przez TSUE.
– Systemy wymiaru sprawiedliwości w całej UE muszą być niezależne i sprawiedliwe. Prawa obywateli UE muszą być chronione w taki sam sposób, niezależnie od miejsca zamieszkania – oświadczyła Ursula von der Leyen, przewodnicząca KE. Bruksela już od kilku tygodni wstrzymuje akceptację Krajowego Programu Odbudowy, który ma być podstawą wypłacenia 24 mld euro dotacji z Funduszu Odbudowy po pandemii. Powodem jest forsowana przez Polskę zasada wyższości Konstytucji RP nad prawem unijnym.