Z jakich ulg można skorzystać w zeznaniu rocznym PIT? „Rzeczpospolita” wyjaśnia

Odpis od podatku na dzieci, odliczenie od dochodu darowizn, wydatków na termomodernizację domu czy rehabilitację – podatnicy mają sporo możliwości zmniejszenia swojego PIT. Ulgi wykazujemy w zeznaniu rocznym. Przedstawiamy dziesięć najważniejszych.

Publikacja: 01.04.2025 05:10

Jak skorzystać z wielu ulg i odliczeń w zeznaniu rocznym i zmniejszyć kwotę należnego podatku dochod

Jak skorzystać z wielu ulg i odliczeń w zeznaniu rocznym i zmniejszyć kwotę należnego podatku dochodowego

Foto: Adobe Stock

Z tego tekstu dowiesz się:

- kto skorzysta z ulgi na dzieci,
- jakie darowizny można odliczyć od dochodu,
- czy jest ulga na ekologiczne ogrzewanie domu,
- jak rozliczyć wydatki na lekarstwa,
- czy można odliczyć składki ZUS.

Zbliża się termin rozliczenia PIT za 2024 r., ostatni dzień na zeznanie roczne to 30 kwietnia. Jak obniżyć wynikający z niego podatek? Skorzystać z ulg. Ich katalog jest szeroki, coś dla siebie znajdą rodzice, filantropi, inwestujący w ekologiczne ogrzewanie czy oszczędzający na starość. W „Rzeczpospolitej” przypominamy dziesięć najważniejszych ulg i podstawowe zasady ich rozliczania.

Ulga na dzieci

Odpis na dzieci to najpopularniejsza ulga, w zeszłym roku korzystało z niej prawie 4,7 mln podatników. Polega na odliczeniu określonej kwoty od podatku. Ulga jest dla rodzica wychowującego dzieci:

• małoletnie (bez względu na wysokość ich rocznych dochodów),

• pełnoletnie, otrzymujące zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (ich dochody są bez znaczenia),

• pełnoletnie (do ukończenia 25. roku życia), które się uczą i nie przekraczają rocznego limitu dochodów (Ministerstwo Finansów podaje, że w 2024 r. ten limit wynosi 21 371,52 zł).

Z ulgi mogą skorzystać podatnicy, którzy mają dochody rozliczane według skali. Na pierwsze i drugie dziecko odliczą od podatku po 1112,04 zł rocznie (miesięcznie 92,67 zł). Na trzecie 2000,04 zł (co miesiąc 166,67 zł), a na czwarte i kolejne 2,7 tys. zł (czyli miesięcznie 225 zł).

Rodzice jedynaka będący małżeństwem skorzystają z odliczenia wtedy, gdy ich łączny roczny dochód nie przekroczył 112 tys. zł. Taki limit mają też samotne matki bądź ojcowie. Jeśli natomiast rodzice nie są małżeństwem, dochód osoby, która chce skorzystać z odliczenia, nie może przekroczyć 56 tys. zł rocznie. Nie ma limitów, jeśli dziecko jest niepełnosprawne.

W przygotowanym w e-Urząd Skarbowy w usłudze Twój e-PIT zeznaniu skarbówka wpisuje ulgę na podstawie danych z poprzednich deklaracji. Fiskus wie też (z rejestru PESEL) o dzieciach urodzonych w trakcie roku. I też są uwzględnione w zeznaniu w Twój e-PIT.

Czytaj więcej

PIT 2024: są zmiany w Twój e-PIT od fiskusa. Ministerstwo Finansów wyjaśnia

Ulga na darowizny

W zeznaniu za 2024 r. z ulgi na darowizny (na skali odliczenie od dochodu, na ryczałcie od przychodu) mogą skorzystać przede wszystkim ci, którzy w zeszłym roku przekazali pieniądze bądź rzeczy organizacjom prowadzącym działalność pożytku publicznego. Przykładowo fundacjom, stowarzyszeniom czy hospicjom. Obdarowany podmiot nie musi mieć statusu organizacji pożytku publicznego. Powinien jednak realizować cele wymienione w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Przykładowo zajmować się działaniami charytatywnymi, upowszechnianiem kultury fizycznej i sportu czy podtrzymywaniem tradycji narodowej.

Odliczenie jest także na darowizny na cele kultu religijnego. Chodzi m.in. o wsparcie przekazywane Kościołom, związkom religijnym i kościelnym osobom prawnym (parafie, zakony) na budowę, remont czy wyposażenie. Od dochodu można też odpisać darowizny na odbudowę Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie. A także wsparcie dla szkół zawodowych (to odliczenie przysługuje przedsiębiorcom, także na liniowym PIT). Odliczyć można np. komputery lub meble (niemające więcej niż 12 lat).

Z preferencji skorzystają także honorowi dawcy krwi. Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów za każdy litr krwi lub jej składników odliczą od dochodu 130 zł.

Wymienione rodzaje darowizn mają wspólny limit. Można je odliczyć tylko do wysokości 6 proc. dochodu (przychodu u ryczałtowców). Na innych zasadach są rozliczane darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła. Trzeba je ofiarować kościelnej osoby prawnej, np. parafii, zakonowi albo Caritas diecezji. Z ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej wynika, że takie darowizny można odliczać bez ograniczeń. Niezbędne jest do tego sprawozdanie od obdarowanego, z którego wynika, że pomoc została wykorzystana właśnie na działalność charytatywno-opiekuńczą. Trzeba je sporządzić w ciągu dwóch lat.

Ulga na rehabilitację

W zeznaniu rocznym można odliczyć od dochodu wydatki na rehabilitację. Ulga przysługuje przede wszystkim niepełnosprawnemu, ale także najbliższej rodzinie, która go utrzymuje.

Co wolno odliczyć? Katalog wydatków premiowanych ulgą jest bardzo szeroki. Znajdziemy go w art. 26 ust. 7a ustawy o PIT. Są tam m.in. zakupy, naprawa lub najem „indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności”. Jak czytamy w jednej z interpretacji może to być np. zegarek, telefon, komputer i fotel do pracy zdalnej.

Odliczyć można też wydatki na remonty, a konkretnie „adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności”. Przykładowo, w jednej z interpretacji skarbówka potwierdziła, że potrzeby niepełnosprawnych dzieci zaspokaja nowoczesny system ogrzewania.

Odpisać można także wydatki na zalecone przez lekarza specjalistę leki. Ale tylko powyżej 100 zł miesięcznie. Jeśli więc np. w grudniu kupiliśmy lekarstwa za 250 zł, dochód za 2024 r. pomniejszymy o 150 zł.

Ulga jest też na zabiegi rehabilitacyjne czy pobyt w sanatorium. Można również odliczyć wydatki na pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, chłonne majtki, podkłady i wkłady anatomiczne (limit wynosi 2280 zł rocznie).

Do odliczenia potrzebny jest dowód poniesienia wydatku. Czyli dokument, na którym są dane sprzedawcy i kupującego, informacja o towarze bądź usłudze oraz cena. Najczęściej jest to faktura, ale może też być zwykły rachunek albo umowa kupna-sprzedaży. Tylko niektórych wydatków nie trzeba dokumentować, np. na przewodnika osoby niewidomej.

Ulga przysługuje podatnikom na skali i ryczałtowcom. 

Czytaj więcej

PIT 2024: jak rozliczyć sprzedaż mieszkania bądź domu?

Ulga na termomodernizację domu

W zeznaniu rocznym można odliczyć od dochodu wydatki na ekologiczne ogrzewanie domu. To tzw. ulga termomodernizacyjna. Maksymalna kwota odliczenia wynosi 53 tys. zł. Z ulgi korzystają zarówno rozliczający się według skali, jak i przedsiębiorcy na liniowym PIT oraz ryczałtowcy (oni pomniejszają przychód).

Jakie wydatki można odpisać? Na przedsięwzięcie termomodernizacyjne zdefiniowane w art. 2 pkt 2 ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Przykładowo ulepszenie powodujące zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania albo zamianę źródeł energii na odnawialne. Fiskus potwierdza w interpretacjach, że odpisać można nie tylko wydatki na klasyczne ekologiczne inwestycje, jak kolektory słoneczne czy panele fotowoltaiczne. Ulga jest też na docieplenie dachu czy wymianę okien albo drzwi. Pod warunkiem, że modernizacja ma jakiś element ekologiczny, np. spowoduje ograniczenie strat ciepła.

W wielu kwestiach poglądy skarbówki jednak ewoluują. Przykładowo kiedyś zgadzała się na odliczenie klimatyzatorów z funkcją ogrzewania, teraz już nie.

Na ekologiczną inwestycję mamy trzy kolejne lata (licząc od końca roku, w którym poniesiono pierwszy wydatek).

Czytaj więcej

Zmiany w uldze na termomodernizację. Podatnicy dostali tylko kilka dni

Ulga na IKZE

Podatkowe korzyści daje też oszczędzanie na emeryturę. Jeśli bowiem wpłacaliśmy w 2024 r. pieniądze na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), możemy odliczyć wydatki od dochodu. Dzięki temu mamy mniejszy PIT.

Przelewy na IKZE odliczają zarówno ci, którzy rozliczają się według skali, jak i płacący PIT liniowy. Ulga przysługuje też ryczałtowcom. Oni wpłaty odliczają od przychodu.

Ulga ma swój limit. Jak podaje Ministerstwo Finansów, maksymalna kwota wpłaty na IKZE w 2024 r. wynosiła 9388,80 zł. Dla osób prowadzących działalność gospodarczą 14 083,20 zł.

Jak udokumentować ulgę? Wszelkiego rodzaju dokumentami, z których wynika, że ponieśliśmy wydatek. Powinny zawierać m.in. dane, które identyfikują wpłacającego, odbiorcę, tytuł i kwotę wpłaty. Takim dokumentem jest np. przelew bankowy – tłumaczy Ministerstwo Finansów w poradniku na swojej stronie internetowej.

Ulga na związki zawodowe

W zeznaniu PIT za 2024 r. można odliczyć od dochodu składki na związki zawodowe. Limit ulgi wynosi 840 zł. Skorzystają z niej podatnicy rozliczający się według skali PIT, a także ryczałtowcy (oni odliczają składki od przychodu).

Jak udokumentować wydatek? Zgodnie z art. 26 ust. 7 pkt 5 ustawy o PIT potrzebny jest dowód wpłaty, z którego wynikają:

– dane identyfikujące członka związku zawodowego,

– nazwa organizacji związkowej, na rzecz której dokonano wpłaty,

– tytuł i data wpłaty,

– kwota wpłaconych składek.

Należności związkowe mogą być też pobierane przez pracodawcę z wynagrodzenia. Jak wskazuje Ministerstwo Finansów, „gdy składki na rzecz związku zawodowego potrącane są przez pracodawcę, podatnikowi do udowodnienia wysokości poniesionych na ten cel wydatków wystarczy jedynie informacja płatnika zamieszczona w PIT-11”.

Ulga na składki ZUS

W zeznaniu rocznym możemy odliczyć od dochodu składki na ubezpieczenia społeczne. W deklaracjach przygotowanych przez fiskusa w e-Urząd Skarbowy w usłudze Twój e-PIT ulga jest uwzględniona na podstawie informacji PIT-11 od płatnika. Przedsiębiorcy muszą wpisać ją sami. Oczywiście jeśli nie zaliczali składek na ubezpieczenia społeczne do kosztów uzyskania przychodów. Dotyczy to przedsiębiorców na skali albo liniowym PIT. Oni mają wybór – zaliczać składki do kosztów albo odliczać od dochodu. Ryczałtowcy mogą zaś odliczać je od przychodu.

Inaczej jest ze składkami zdrowotnymi. Ulgę mają przedsiębiorcy na liniowym PIT i ryczałcie. Liniowcy zaliczają składki zdrowotne do kosztów albo odliczają od dochodu. Jeśli wybrali pierwszy wariant, składki są już w kosztach i nie wpisują ich w zeznaniu. Jeśli drugi, trzeba je wykazać. Limit ulgi w 2024 r. wynosi 11,6 tys. zł.

Z kolei ryczałtowcy odliczają połowę składek zdrowotnych od przychodu. Limitu kwotowego ulgi nie mają.

Odpis jest tylko na składki zapłacone. Nie wystarczy wykazać je w deklaracji ZUS. Potwierdzeniem jest dowód wpłaty, przelew, wyciąg bankowy, zaświadczenie z ZUS – informuje Ministerstwo Finansów.

Ulga na zabytki

Wydatki na zabytki można odliczyć od dochodu. Ulga przysługuje zarówno podatnikom na skali, jak i liniowcom i ryczałtowcom. Odliczają 50 proc. wpłat na fundusz remontowy zabytku. Musi być jednak wpisany do odpowiedniego rejestru bądź ewidencji. Odpisać można też 50 proc. wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane. Pod warunkiem, że zabytek figuruje w rejestrze.

Na zasadzie praw nabytych można odliczyć wydatki na zakup zabytków dokonane w 2022 r. (pod warunkiem ponoszenia wydatków remontowo-konserwatorskich i z limitem).

Ulga na internet

Opłaty za korzystanie z internetu można odliczyć od dochodu (podatnicy na skali) albo przychodu (ryczałtowcy). W zeznaniu za 2024 r. ulga przysługuje tym, którzy dopiero teraz zaczynają odpisywać wydatki albo po raz pierwszy pomniejszyli dochód w zeznaniu za 2023 r. Internauci, którzy wcześniej korzystali z odliczenia, nie mają już do niego prawa.

Ulga ma też limit kwotowy. Maksymalnie od dochodu można odliczyć 760 zł rocznie. Nadwyżka nie przechodzi na następny rok. Jeśli jednak za korzystanie z sieci płaci kilka osób, każdej przysługuje własny limit. Jak czytamy w poradniku Ministerstwa Finansów: „jeżeli wydatek ponoszą małżonkowie, to każdy ma prawo do max limitu, oczywiście nie więcej niż kwota wydatku poniesiona przez każdego z nich”.

Jeśli płacimy operatorowi także za telefon i telewizję, wydatek za korzystanie z internetu powinien być wyodrębniony na fakturze. To ważna informacja dla osób, które mają różnego rodzaju pakiety.

Ministerstwo Finansów przypomina też, że nie odliczymy wydatków związanych z zakupem sprzętu, komponentów sieci, instalacją, rozbudową i modernizacją, bieżącym utrzymaniem (czyli serwisem) oraz opłatą aktywacyjną (nie jest to bowiem opłata za korzystanie, lecz jedynie za możliwość korzystania).

Ulga odsetkowa

Ulga przysługuje zgodnie z zasadą ochrony praw nabytych tym, którzy spłacają kredyt mieszkaniowy udzielony w latach 2002–2006. Odsetki od takiego kredytu (a także od kredytu zaciągniętego na jego spłatę, tzw. refinansowego, oraz kolejnych) mogą odliczyć od dochodu. Dzięki temu zmniejszą podatek.

Ulga obowiązuje do upływu terminu spłaty określonego w umowie o kredyt mieszkaniowy zawartej przed 1 stycznia 2007 r. Jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2027 r.

Kredyt preferowany odliczeniem to przyznany np. na budowę domu albo zakup mieszkania od dewelopera.

Ulgę należy wykazać w załączniku PIT/D. Małżonkowie składają jeden taki załącznik. Niekiedy konieczne jest też oświadczenie PIT-2K.

Jak czytamy w broszurze Ministerstwa Finansów: „Jeśli inwestycję mieszkaniową (rozpoczętą w latach 2002–2006) zakończyłeś dopiero w 2024 r., to w zeznaniu za 2024 r. odliczasz odsetki:

• naliczone od kredytu mieszkaniowego za okres począwszy od 1 stycznia 2002 r. i zapłacone od tego dnia,

• od tej części kredytu, która nie przekracza kwoty 443 450 zł”.

Ministerstwo Finansów podaje również, że odsetki powinny być udokumentowane zaświadczeniem wystawionym przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową (w których spłacamy kredyt/pożyczkę).

Odliczenia wpisujemy do Twój e-PIT

Coraz więcej podatników korzysta z wypełnionych przez skarbówkę zeznań w serwisie Twój e-PIT. Ale ci, którzy się na nie połakomią, muszą wiedzieć, że skarbówka nie wpisała większości przysługujących im ulg. Przypomnijmy, że podatnicy, którzy rozliczają się według skali, znajdą w zeznaniu ulgę na dzieci (jeśli była wykazana w deklaracji za 2023 r. albo dziecko urodziło się w 2024 r.). W Twój e-PIT są też składki na ubezpieczenia społeczne, które zostały wykazane w informacji PIT-11 od płatnika. A co z innymi ulgami, np. na darowizny albo termomodernizację domu? Podatnik musi się o nie zatroszczyć sam. Skarbówka przecież nie wie, że w zeszłym roku wspierał dobroczynną organizację albo inwestował w ekologiczne ogrzewanie. Do Twój e-PIT powinni też zajrzeć ci, którzy chcą złożyć wspólne zeznanie z małżonkiem albo samotnie wychowywanym dzieckiem. Taki sposób rozliczenia może dać spore korzyści. W Twój e-PIT fiskus proponuje jednak zeznanie indywidualne. Trzeba więc zmienić zasady rozliczenia. 

Opinia dla „Rzeczpospolitej”
dr Piotr Sekulski, doradca podatkowy w kancelarii Outsourced.pl

Większość ulg jest już w ustawie o PIT od wielu lat, wcale to jednak nie oznacza, że łatwo jest z nich korzystać. Przykładem jest ulga na dzieci, która jest co jakiś czas rozbudowywana i staje się coraz bardziej skomplikowana. Rozliczeń nie ułatwiają wolty poglądów urzędników, o czym przekonali się choćby podatnicy inwestujący w termomodernizację domu. Fiskus zmieniał stanowisko w paru kwestiach, np. w sprawie wymiany dachu. Dylematy mają też ci, którzy zakładają ekologiczne ogrzewanie w dopiero budowanym domu. Początkowo fiskus twierdził, że ulga nie przysługuje do formalnego zakończenia budowy, potem zmienił zdanie, ale teraz z kolei odliczenia zakazują sądy. To pokazuje, że przed wpisaniem ulgi do zeznania nie wystarczy tylko sprawdzić, czy mamy odpowiednie dokumenty, powinniśmy też przejrzeć interpretacje i orzecznictwo.    

Zbliża się termin rozliczenia PIT za 2024 r., ostatni dzień na zeznanie roczne to 30 kwietnia. Jak obniżyć wynikający z niego podatek? Skorzystać z ulg. Ich katalog jest szeroki, coś dla siebie znajdą rodzice, filantropi, inwestujący w ekologiczne ogrzewanie czy oszczędzający na starość. W „Rzeczpospolitej” przypominamy dziesięć najważniejszych ulg i podstawowe zasady ich rozliczania.

Ulga na dzieci

Pozostało jeszcze 98% artykułu

Czytaj więcej, wiedz więcej!
9zł za pierwszy miesiąc.

Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.
9 zł pierwszy miesiąc, a potem 39 zł/msc
Dobra osobiste
Ksiądz pozwał biskupa. Jest wyrok Sądu Najwyższego w bezprecedensowej sprawie
Materiał Promocyjny
Jak wygląda nowoczesny leasing
Dobra osobiste
Lex Kaczyński do kosza. Nakazane przeprosiny muszą coś znaczyć
Aplikacje i egzaminy
Pierwszy dzień egzaminów zawodowych za nami. Znamy zadania z prawa karnego
Prawo karne
Koniec głośnego procesu adwokata. Prokurator: Zachowanie jakby miał 13 lat
Materiał Partnera
Kroki praktycznego wdrożenia i operowania projektem OZE w wymiarze lokalnym
Prawo karne
Gdzie jest zabójca posła PiS? Prokuratura: zwolniony, ale nie uwolniony
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście