Po co skarbówce filmy z wesela

Co roku fiskus prowadzi setki kontroli, w których sprawdza, skąd dana osoba ma pieniądze na rozmaite inwestycje, skoro "nie widać" ich w PIT. Postępowania bywają kuriozalne.

– Prowadzę sprawę młodych małżonków, którzy częściowo sfinansowali zakup mieszkania z prezentów ślubnych, a goście wręczali im pieniądze w kopertach – opowiada jeden z adwokatów. Pojedyncze kwoty były na tyle niskie, że podlegały zwolnieniu z podatku od darowizn, ale w sumie uzbierało się kilkadziesiąt tysięcy. Organy podatkowe zażądały listy gości weselnych oraz nagrania z przyjęcia, by sprawdzić, czy hojny wujek rzeczywiście w nim uczestniczył. Przesłuchały też w charakterze świadków gości oraz właściciela lokalu.

[srodtytul]Kto jest ścigany [/srodtytul]

Chodzi o dochody z nieujawnionych źródeł.

– Postępowanie dotyczy najczęściej osób, które wydały duże sumy, np. na budowę domu. Jeśli nie potrafią wytłumaczyć się ze wszystkich środków, a z zeznań PIT i innych dowodów wynika, że ich wydatki przekraczały dochody, grozi im 75-proc. karna stawka podatku – mówi inspektor Andrzej Bartyska z Urzędu Kontroli Skarbowej w Gdańsku.

Cel jest słuszny, bo jest nim wykrywanie nadużyć. Trudno jednak wytłumaczyć się z oszczędności gromadzonych niejednokrotnie od kilkunastu lub więcej lat oraz otrzymanych wtedy darowizn. – Reprezentowałem podatnika, który powoływał się na darowizny od rodziny, a fiskus badał źródło pochodzenia majątku rodzinnego, poczynając od 1900 r. – mówi Ireneusz Krawczyk, partner i radca prawny w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy. – Sprawdzane są też często osoby wskazujące na działalność gospodarczą sprzed lat, którą nie zawsze potrafią udokumentować, np. handel odzieżą przywożoną z Turcji. Niejednokrotnie organy podatkowe żądają dowodów, że ktoś płacił podatek w PRL. Problemy mają też osoby, które pracowały na czarno za granicą w latach 70. i po powrocie inwestują zarobione pieniądze.

– Co prawda przepisy podatkowe nakazują przechowywanie dokumentów przez pięć lat, jeśli jednak ktoś powołuje się w postępowaniu na oszczędności sprzed tego okresu, to automatycznie proszony jest o ich udowodnienie – mówi Tomasz Rolewicz, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers.

– W trakcie postępowania staramy się uprawdopodobnić, że dochody podatnika pochodzą z legalnych źródeł. Posiadanie dokumentów sprzed kilkunastu lat nie jest konieczne, ale na pewno pomaga – mówi inspektor Bartyska.

[srodtytul]Dokładna kontrola [/srodtytul]

Według mec. Krawczyka problemem jest duża dowolność w ocenie materiału dowodowego.

– Opiera się często nie na przepisach podatkowych, ale tzw. doświadczeniu życiowym pracowników organów skarbowych i zasadach logiki. Nieostre kryteria sprawiają, że podatnikowi bardzo trudno udowodnić, że zgromadzone pieniądze są legalne, co w efekcie kończy się nałożeniem stawki 75 proc. – powiedział.