Czapiński: Tylko wojna może wywołać baby boom

Janusz Czapiński, psycholog społeczny | Wartości, na które stawia współczesna kultura, stoją często w sprzeczności z instynktem posiadania dziecka. Mowa tu o samorealizacji, karierze zawodowej, wygodnym, wręcz hedonistycznym życiu bez zobowiązań.

Aktualizacja: 14.03.2015 19:40 Publikacja: 14.03.2015 00:01

Czapiński: Tylko wojna może wywołać baby boom

Foto: Fotorzepa/Piotr Nowak

Dlaczego w Polsce rodzi się mało dzieci? Czy odpowiedzi na to pytanie możemy szukać w badaniach społecznych?

Janusz Czapiński, psycholog społeczny: W „Diagnozie Społecznej 2013" poświęciliśmy temu problemowi sporo miejsca. Powodem takiej rezerwy prokreacyjnej okazały się złe warunki bytowe. Przy czym tę odpowiedź podają zarówno ci najbiedniejsi, jak i ci bogatsi. Wszystko zależy więc od punktu widzenia. Widzimy jednak, że żadna grupa społeczna w naszym kraju nie ma poczucia bezpieczeństwa socjalnego.

Tylko że w biednych czasach PRL Polacy jakoś mogli sobie pozwolić na posiadanie dzieci. Dlaczego dziś tłumaczą, że ich na to nie stać?


Jedna trzecia młodych kobiet ma dziś wyższe wykształcenie. To są kobiety z ambicjami zawodowymi, które nie po to podjęły trud studiów, by po urodzeniu dziecka rezygnować z jakichkolwiek planów zawodowych i zajmować się wyłącznie wychowywaniem potomstwa. Innymi słowy, współczesna młoda Polka różni się diametralnie od Polki sprzed 25 lat. Ma zupełnie inny styl życia, podejście do życia, perspektywy dla samej siebie. Między tymi dwiema Polkami widać wręcz przepaść kulturową.

Urlop rodzicielski w Polsce należy do najdłuższych na świecie. Dodatkowo, co nie jest wcale regułą, w dużej mierze jest to urlop płatny. Polki nie muszą więc wybierać między dziećmi a pracą.


Dobrze, wyobraźmy sobie, że młoda para decyduje się na pierwsze dziecko. Kobieta bierze urlop rodzicielski i przez ten krytyczny okres niemowlęcy rzeczywiście może zostać w domu. Jednak później przychodzą problemy. Trzeba znaleźć miejsce w żłobku, załatwić miejsce w przedszkolu. Jeśli to się nie udaje, kobieta czuje się w pewnym sensie oszukana przez państwo. Możliwe, że ta para nie zdecyduje się już na drugie dziecko. Więcej, to jest niemal pewne, że takiej decyzji nie podejmie.

Pozostało jeszcze 89% artykułu

RP.PL tylko 19 zł za 3 miesiące!

Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Plus Minus
„Zbrodnie po sąsiedzku”: Kryminał, bajka, podcast
Materiał Promocyjny
Jak przez ćwierć wieku zmieniał się rynek leasingu
Plus Minus
„Little Big Adventure – Twinsen’s Quest”: Kraina klonów i teleportów
Plus Minus
„Złodziej”: Uwiedzeni okradzeni
Plus Minus
„Autobiografia”: Żyć i filozofować
Materiał Promocyjny
5G – przepis na rozwój twojej firmy i miejscowości
Plus Minus
Gość "Plusa Minusa" poleca. Katarzyna Puzyńska: Krwawe konsekwencje
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay