Kolejny ważny wyrok Sądu Najwyższego wydany już po uchwale frankowej

Konsument nie musi formalistycznie oświadczać wobec sądu, że godzi się na stosowanie w jego sprawie rygorów dyrektywy konsumenckiej, czyli orzekanie o abuzywności postanowień umowy kredytu.

Publikacja: 12.05.2024 19:26

Kolejny ważny wyrok Sądu Najwyższego wydany już po uchwale frankowej

Foto: Adobe Stock

To sedno kolejnego wyroku Sądu Najwyższego wydanego już po uchwale Izby Cywilnej SN podjętej 25 kwietnia (sygn. akt III CZP 25/22). Jej tezy najwyraźniej uprościły tę sprawę, choć akurat na ten temat uchwała nic nie mówiła.

Rozstrzygnięta kwestia może mieć znaczenia przy tzw. ratowaniu umowy kredytu, i pojawia się nieraz jako zarzut banku w sporze z konsumentem.

Wynikła ona też w sprawie dwojga frankowiczów, którzy domagali się ustalenia nieważności umowy kredytu hipotecznego dla osób fizycznych na zakup niezabudowanej działki gruntu na cele mieszkaniowe, waloryzowanego kursem CHF z lutego 2007 roku, i zasądzenia im zwrotu uiszczonych rat.

Czytaj więcej

Ekspert o uchwale frankowej SN: część pytań nadal aktualna, część budzi niedosyt

Czy kredytobiorcy byli świadomi ryzyka, podpisując umowę?

Sąd okręgowy uznał, że zostali dokładnie zapoznani z warunkami takiego kredytu, jak również byli świadomi ryzyka kursowego złotego wobec franka, i powództwo ich oddalił. Sąd Apelacyjny w Warszawie zmienił wyrok I instancji i uwzględnił żądanie frankowiczów. Uznał, że umowa kredytu jest nieważna, bo bank nie wywiązał się z obowiązku informacyjnego: nie poinformował ich o ryzyku takiego kredytu i dowolnie kształtował kursy franka, bez transparentnych kryteriów. W tej sytuacji nie tylko ta klauzula kursowa, ale cała umowa nie wiąże stron.

Czytaj więcej

Wandzel: Czy po uchwale SN frankowicze mają szansę na mieszkania za darmo?

Bank nie dał za wygraną składając skargę kasacyjną. Jego pełnomocnik, adwokat Marek Osowiecki argumentował, że gdyby nawet klauzule były abuzywne (czemu przeczył) to sąd nie mógł zastosować rygorów dyrektywy konsumenckiej w tej sprawie, gdyż kredytobiorcy nie złożyli wobec sądu po jego pouczeniu oświadczenia, że znają skutki uznania tych klauzul za abuzywne. W tej sprawie powodowie wysłali sądowi pismo z takim oświadczeniem, ale to nie wystarczy — twierdził pełnomocnik.

Co wynika z orzecznictwa TSUE w sprawie umów kredytu

Jak replikował pełnomocnik frankowiczów mec. Radosław Górski, z orzecznictwa TSUE wynika, że wystarczy jeśli konsument wystąpi o unieważnienie umowy, co naturalnie niejako świadczy o jego woli. Gdyby zaś przyjąć tak formalistyczny wymóg jak chce bank, że ma to być oświadczenie przed sądem po uprzednim wyraźnym pouczeniu sądu, to ugody zawierane przez konsumentów z bankami można by także kwestionować.

Sąd Najwyższy przychylił się do tej argumentacji i skargę kasacyjną banku oddalił.

- Istotne jest aby konsument zakomunikował, że ma świadomość skutków orzeczenia abuzywności postanowień umowy i nie musi to być takie formalistyczne oświadczenie - wskazał w uzasadnieniu Mariusz Łodko, sędzia sprawozdawca.

Co się tyczy skutków abuzywności postanowień umowy SN wprost odwołał się do tez uchwały frankowej Izby Cywilnej z 25 kwietnia br., że w razie uznania postanowienia dotyczącego określania kursu waluty obcej za niedozwolone, nie można go zastąpić innym sposobem określenia kursu, a umowa nie wiąże także w pozostałym zakresie.

Sygnatura akt:  II CSKP 2377/22

Czytaj więcej

Związek Banków Polskich kwestionuje uchwałę frankową SN

To sedno kolejnego wyroku Sądu Najwyższego wydanego już po uchwale Izby Cywilnej SN podjętej 25 kwietnia (sygn. akt III CZP 25/22). Jej tezy najwyraźniej uprościły tę sprawę, choć akurat na ten temat uchwała nic nie mówiła.

Rozstrzygnięta kwestia może mieć znaczenia przy tzw. ratowaniu umowy kredytu, i pojawia się nieraz jako zarzut banku w sporze z konsumentem.

Pozostało 90% artykułu
Sądy i trybunały
Prezydium KRS zwraca się do obywateli ws. sędziów sądów dyscyplinarnych
Materiał Promocyjny
Dodatkowe korzyści dla nowych klientów banku poza ofertą promocyjną?
Sądy i trybunały
Manowska przegrała w sądzie. Prezes SN nie dostanie prawie 400 tys. zł
Zawody prawnicze
Od 4 lipca duże zmiany w pracy prokuratorów. Wykażą się w trakcie procesu
Sądy i trybunały
KRS złoży donos do prokuratury na ministra Bodnara i członków Iustitii
Materiał Promocyjny
Lidl Polska: dbamy o to, aby traktować wszystkich klientów równo
Prawo dla Ciebie
Sąd Najwyższy wrócił do sprawy mandatu Mariusza Kamińskiego. Jest decyzja