Tomasz Krzyżak: Nie wolno dać się zwieść sceptykom i zawracać w pół drogi

Uznanie niedawnej ikony walki z pedofilią w Kościele za osobę niewiarygodną może mocno wyhamować proces oczyszczania się tej instytucji. Nie można na to pozwolić.

Publikacja: 19.12.2021 21:00

Sąd Apelacyjny w Łodzi orzekł, że Marek Lisiński (na zdjęciu), b. szef fundacji „Nie lękajcie się”,

Sąd Apelacyjny w Łodzi orzekł, że Marek Lisiński (na zdjęciu), b. szef fundacji „Nie lękajcie się”, nie był wykorzystany seksualnie przez duchownego, którego oskarżał

Foto: PAP/ Rafał Guz

Sąd Apelacyjny w Łodzi uznał, że Marek Lisiński, b. szef fundacji „Nie lękajcie się”, jest osobą niewiarygodną i nie jest w stanie dowieść, iż był wykorzystany seksualnie przez duchownego, którego oskarżał. Wyrok zapadł w październiku, ale dopiero teraz za sprawą publikacji Onetu poznaliśmy jego uzasadnienie. Sąd stwierdził, że zeznania Lisińskiego przed sądem I instancji, który ostatecznie uznał winę duchownego i nakazał przeprosiny powoda, były niespójne, a fakty, jakie przedstawiał, nie znajdowały potwierdzenia w zeznaniach świadków. Wziął także pod uwagę fakt, iż ksiądz od początku twierdził, że Lisińskiego nigdy nie wykorzystał.

Sprawa ta ma jednak także inny wymiar. Na podstawie oskarżeń Lisińskiego Kościół przeprowadził proces karno-administracyjny duchownego. Został ukarany, a dekret biskupa płockiego został potwierdzony przez watykańską Kongregację Nauki Wiary. Sąd w Łodzi miał dostęp do akt postępowania kanonicznego i zauważył, że także one nie potwierdziły tego, by Lisiński został wykorzystany – prowadzący w imieniu biskupa postępowanie nie znaleźli podstaw do uznania prawdziwości jego twierdzeń. Mimo to ksiądz został obłożony sankcjami.

Nie ma wątpliwości, że przypadek Lisińskiego będzie dla osób negujących lub usiłujących pomniejszać problem wykorzystywania seksualnego małoletnich w Kościele koronnym argumentem na potwierdzenie ich tez

Mamy zatem do czynienia z dwoma całkiem odmiennymi rozstrzygnięciami, za którymi idą poważne konsekwencje. Nie ma wątpliwości, że przypadek Lisińskiego będzie dla osób negujących lub usiłujących pomniejszać problem wykorzystywania seksualnego małoletnich w Kościele koronnym argumentem na potwierdzenie ich tez. Jedni będą wskazywać na fałszywe oskarżenie i podkreślać, że może się z nim spotkać każdy bez wyjątku ksiądz, bo przecież w takich sprawach mamy do czynienia „ze słowem przeciwko słowu”. Inni krytycznym okiem będą patrzyli na działania biskupów, którzy prowadzą tego typu postępowania. Będą im zarzucać szukanie za wszelką cenę „czarnej owcy” w swoich szeregach, bo przecież muszą wykazać się przed Watykanem, którego polityka w tym zakresie jest jednoznaczna.

Tego typu argumenty w środowiskach kościelnych – nie tylko wśród księży – są obecne. Teraz mogą wybrzmiewać mocniej. Proces przemiany mentalności społecznej, dostrzegania tych spraw i właściwej reakcji może zostać znacząco wyhamowany. Zwłaszcza że – jak to często bywa – na pierwszy plan wyciąga się to, co jest pasujące do tezy. Tu pasuje sentencja łódzkiego sądu odnosząca się do przypadku wyłącznie Lisińskiego, któremu sąd nie dał wiary. Nie orzekł, że nie był on wykorzystany przez duchownego, uznał jedynie, że nie jest w stanie tego dowieść. To dość istotne rozróżnienie. Inna rzecz, że „Gazeta Wyborcza” w 2019 r. dotarła do kilku innych osób, które miały zostać przez tego samego duchownego wykorzystane. Ksiądz się tego nie wyparł – zaprzeczał tylko wykorzystaniu Lisińskiego. Nie jest wykluczone, że w procesie kanonicznym (prowadzonym wiele lat wcześniej niż śledztwo „GW”) biskup Piotr Libera brał pod uwagę nie tylko skargi Lisińskiego, ale także ogólną opinię dotyczącą moralności duchownego – a ta, jak wynika z moich rozmów w środowisku płockich księży, nie była i nie jest dobra.

Faktem bezdyskusyjnym jest, że brak wiarygodności (albo mówiąc inaczej: jego niezdolność do udowodnienia swoich racji) b. szefa fundacji walczącej z pedofilią w Kościele jest w jakimś sensie policzkiem wymierzonym ofiarom. Wiele bowiem osób mu ufało, zwracało się do niego po pomoc. On sam – także na politycznych salonach – stał się ikoną walki z pedofilią. Teraz zapadł się pod ziemię, podobnie wspierający go politycy. Ale zostały osoby skrzywdzone. Słuchając dziś triumfów ludzi twierdzących, że pedofilia to atak na Kościół, będą się bały wyjść z ukrycia i opowiedzieć o swojej krzywdzie – będą żyć w przekonaniu, że przecież nikt im nie uwierzy. Nikt nie będzie im w stanie pomóc. Zostaną same. Tymczasem bez nich Kościół nie poradzi sobie z oczyszczeniem. Dlatego dziś – oczywiście wyciągając odpowiednie wnioski ze sprawy – nie wolno dać się zwodzić sceptykom, ale iść do przodu. Nie można się zatrzymywać i zawracać.

Sąd Apelacyjny w Łodzi uznał, że Marek Lisiński, b. szef fundacji „Nie lękajcie się”, jest osobą niewiarygodną i nie jest w stanie dowieść, iż był wykorzystany seksualnie przez duchownego, którego oskarżał. Wyrok zapadł w październiku, ale dopiero teraz za sprawą publikacji Onetu poznaliśmy jego uzasadnienie. Sąd stwierdził, że zeznania Lisińskiego przed sądem I instancji, który ostatecznie uznał winę duchownego i nakazał przeprosiny powoda, były niespójne, a fakty, jakie przedstawiał, nie znajdowały potwierdzenia w zeznaniach świadków. Wziął także pod uwagę fakt, iż ksiądz od początku twierdził, że Lisińskiego nigdy nie wykorzystał.

Pozostało 85% artykułu
Opinie polityczno - społeczne
Estera Flieger: Kandydatem PiS w wyborach prezydenckich będzie Karol Nawrocki. Chyba, że jednak nie
Opinie polityczno - społeczne
Janusz Reiter: Putin zmienił sposób postępowania z Niemcami. Mają się bać Rosji
Opinie polityczno - społeczne
Zuzanna Dąbrowska: Trzeba było uważać, czyli PKW odrzuca sprawozdanie PiS
Opinie polityczno - społeczne
Kozubal: 1000 dni wojny i nasza wola wsparcia
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Opinie polityczno - społeczne
Apel do Niemców: Musicie się pożegnać z życiem w kłamstwie