Krzysztof Adam Kowalczyk: Wojna celna Trumpa zaboli Amerykanów. Czy zaboli także nas?

A więc wojna, wojna celna. Groźby zaprzysiężonego niespełna dwa tygodnie temu prezydenta USA nie były blefem. Donald Trump właśnie oddał pierwszą salwę w wojnie celnej uderzając 25-procentowymi karnymi cłami w najbliższych geograficznie, a także biznesowo partnerów USA – w Meksyk i Kanadę (tu niższa 10-proc. stawka ma objąć surowce energetyczne). Jego tłumaczenie, że ma to skłonić oba kraje do bardziej intensywnej walki ze szmuglem do USA nielegalnych imigrantów i fentanylu, syntetycznego narkotyku, od którego uzależniły się miliony Amerykanów, to tylko trik mający ułatwić nałożenie ceł.

Dlaczego Trump mocniej uderzył w partnerów swojego kraju?

Charakterystyczne, że w Chiny, najpoważniejszego konkurenta Ameryki, Trump uderza tylko 10-proc. dodatkową stawką. Sobotni ruch wygląda więc tak, jakby chciał „zachęcić do negocjacji” rosnącego w siłę groźnego rywala, bijąc pięścią prosto w nos kumpli z własnej paczki.

Działania Trumpa uderzają w tworzone od wielu lat powiązania firm amerykańskich i rozrywają łańcuchy dostaw łączące je z kooperantami oraz filiami w Meksyku i Kanadzie. Stąd pochodzi 40 proc. importu dóbr do USA, a przez granice przepływają towary przemysłowe o wartości aż 2 mld dolarów dziennie.

Wojna Trumpa zaboli Amerykanów

Uderzenie Trumpa najbardziej odczuje przemysł samochodowy. Jak pisze „The Wall Street Journall, USA sprowadziły z Meksyku w roku 2023 r. auta i części o łącznej wartości 147 mld dol., a z Kanady – blisko 60 mld dol. Nawet amerykański GM sprowadza stąd 28 proc. samochodów sprzedawanych w macierzystym kraju.

Czytaj więcej

Handel

Donald Trump zaczyna wojnę celną. Nie zapomina o Unii Europejskiej

Nowe cła Donalda Trumpa będą mieć wpływ na towary i usługi z krajów UE, zaszkodzą amerykańskiemu eksportowi i importowi płodów rolnych, zdaniem analityków mogą wywindować w tym roku ceny złota powyżej 3000 dolarów/uncja.

Tej produkcji nie da się ot tak, z dnia na dzień z powrotem sprowadzić do USA, jak sobie naiwnie wyobraża Trump. Bezpośrednim efektem jego działania będzie więc podniesienie cen aut – jak szacują amerykańscy fachowcy o 3 tys. dol. (dziś przeciętna cena auta sprzedanego w USA to 46 tys. dol.).

Wzrosną ceny nie tylko samochodów. W efekcie inflacja w USA (obecnie 2,9 proc.), która skłoniła Amerykanów do głosowania na Trumpa, znów przyspieszy, oddalając się od 2-proc. celu Fed. To najprawdopodobniej skłoni amerykański bank centralny do zmiany polityki i ponownego podnoszenia stóp procentowych (obecnie 4-4,25 proc.). W efekcie podrożeje kredyt i m.in. koszty hipotek obciążających konsumentów amerykańskich.

Kanada i Meksyk się bronią, a Europa boi się, że będzie następna

Jest już odpowiedź na pierwszą salwę w wojnie celnej Trumpa. O ile Chiny wskazały ostrożnie, że podejmą „niezbędne środki zaradcze w celu ochrony swoich uzasadnionych interesów”, to prezydentka Meksyku już nakazała ministrowi gospodarki przygotowanie 25-proc. ceł, a Kanada przeszła do konkretów i od wtorku jej premier wprowadza 25-proc. cła na towary z USA o wartości 30 mld dol., a w ciągu 21 dni - kolejnych 125 mld. dol.

A Europa? Na razie Trump w naszą gospodarkę nie uderzył, choć w kampanii wyborczej groził karnymi cłami także UE. Bruksela i rządy europejskie starają się go udobruchać obietnicą zwiększenia importu LNG z USA, a także zakupów amerykańskiej broni.

O ile to pierwsze pomoże pozbyć się rosyjskiego gazu, który wobec embarga na paliwo z gazociągów, nadal płynie do UE w postaci skroplonej (LNG), to w kwestii broni słychać wiele głosów, że Europa powinna raczej wspierać i mocniej integrować własny przemysł zbrojeniowy, zwłaszcza że groźby Trumpa podważają wiarę w niezłomność więzów łączących nasz kontynent z amerykańskim sojusznikiem. Czy Trump będzie miał wobec UE podejście transakcyjne i w zamian za większy import z USA zostawi europejski eksport w spokoju? Tego nie wiemy.

Ekonomiści ostrzegają przed powtórką załamania z lat 30.

Wiemy natomiast dokąd może doprowadzić światową gospodarkę rozkręcająca się wojna celna, jeśli Trumpowego szaleństwa nie powstrzymają co bardziej przytomni Amerykanie. W latach 30. wzajemne podnoszenie taryf celnych zredukowało handel międzynarodowy aż o 40 proc. przyczyniając się do pogłębienia globalnego kryzysu gospodarczego.