W Unii Europejskiej brakuje 1,2 mln pracowników ochrony zdrowia

Komisja ds. zdrowia w Parlamencie Europejskim (SANT) przygotuje raport na temat kryzysu kadrowego wśród lekarzy i pielęgniarek w UE. – Zasoby ludzkie w opiece zdrowia to zasób krytyczny – podkreślił eurodeputowany Adam Jarubas.

Publikacja: 12.02.2025 15:24

Ponad jedna trzecia lekarzy i jedna czwarta pielęgniarek w UE ma ponad 55 lat i oczekuje się, że w n

Ponad jedna trzecia lekarzy i jedna czwarta pielęgniarek w UE ma ponad 55 lat i oczekuje się, że w nadchodzących latach przejdzie na emeryturę - szacuje OECD.

Foto: Adobe Stock

dmp

Według szacunków OECD poczynionych w oparciu o dane z 2022 roku w państwach Unii Europejskiej brakuje ok. 1,2 mln lekarzy, pielęgniarek i położnych.

Niedobór pracowników w sektorze ochrony zdrowia jest ściśle powiązany z negatywnymi trendami demograficznymi. Z jednej strony, starzenie się społeczeństw zwiększa zapotrzebowanie na usługi zdrowotne; z drugiej strony, starzenie się siły roboczej nasila potrzebę zastępowania pracowników służby zdrowia w miarę ich przechodzenia na emeryturę – tłumaczą autorzy raportu „Health at a Glance. Europe 2024”, przygotowanego przez OECD.

Lekarze idą na emeryturę

Ponad jedna trzecia lekarzy i jedna czwarta pielęgniarek w UE ma ponad 55 lat i oczekuje się, że w nadchodzących latach przejdzie na emeryturę. Jednocześnie maleje zainteresowanie młodych ludzi karierą w sektorze ochrony zdrowia. W latach 2018–2022 zainteresowanie pracą w pielęgniarstwie spadło w ponad połowie państw UE, a wzrost liczby absolwentów kierunków pielęgniarskich w UE wynosił zaledwie 0,5 proc. rocznie w latach 2012-2022 – wskazuje OECD.

Braki kadrowe w ochronie zdrowia były tematem wtorkowej debaty w Parlamencie Europejskim. - Pandemia covid-19 naraziła, szczególnie starszych pracowników. Kolejne fale przeciążały, traumatyzowały, wypalały zawodowo, zwiększając przechodzenie na wcześniejsze emerytury lub odejścia z zawodu. To większa presja na pozostałych i koło się zamyka. Np. w onkologii, 77 proc. pracuje w nadgodzinach, ponad połowa narzeka na przeciążenie, biurokrację – tłumaczył poseł Adam Jarubas, przewodniczący komisji ds. zdrowia w PE.

SANT zainicjowała przygotowanie raportu na temat deficytu lekarzy i pielęgniarek w Europie; do prac nad dokumentem mają włączyć się posłowie z komisji ds. pracy (EMPL).

Czytaj więcej

Zdrowie coraz poważniej traktowane w Unii Europejskiej

Jak zapobiec brakom kadrowym w ochronie zdrowia?

- Musimy w bezpieczny sposób szerzej wykorzystać cyfryzację, wsparcie sztucznej inteligencji, podnosząc efektywność. Musimy kształcić więcej personelu medycznego, lekarzy, tak na studiach jak i w dalszych specjalizacjach. Potrzeba koordynacji w Unii, by rozwiązać problem w jednym, ale nie pogłębiać problemów w innym – powiedział Jarubas w Parlamencie Europejskim. Jak dodał, zasoby ludzkie w opiece zdrowia są zasobami krytycznymi warunkującymi bezpieczeństwo zdrowia i życia oraz odporność Unii Europejskiej.

Wielotorowe podejście do kryzysu kadrowego w ochronie zdrowia proponuje OECD. Jak podkreślają autorzy raportu „Health at a Glance. Europe 2024”, w krótkim okresie kluczowe jest poprawienie warunków pracy i wynagrodzeń, aby zwiększyć atrakcyjność zawodu oraz zatrzymać obecnych pracowników ochrony zdrowia. Równie istotne – wskazują – jest zwiększenie liczby miejsc na kierunkach dla nowych lekarzy i pielęgniarek, choć efekty tych działań będą odczuwalne dopiero w perspektywie średnio- i długoterminowej. Eksperci OECD rekomendują też „optymalizację podziału ról zawodowych”, np. rozszerzenie roli starszych pielęgniarek (w domyśle - rozszerzenie ich uprawnień) oraz wykorzystanie narzędzi opartych na sztucznej inteligencji z myślą o zwiększeniu wydajności personelu medycznego.

Czytaj więcej

30-60 tys. zł brutto skłoniłoby lekarzy do przejścia na etat

European Nursing Action

Odpowiedzią na braki kadrowe wśród pielęgniarek ma być European Nursing Action – europejski plan działania dla pielęgniarek i położnych, ogłoszony w styczniu br. z inicjatywy polskiej prezydencji w Radzie UE. Projekt potrwa do 2027 roku, a środki na jego finansowanie pochodzą z programu EU4Health.

Częścią European Nursing Action ma być analiza sytuacji pielęgniarek w państwach członkowskich, w których niedobór przedstawicieli tej grupy zawodowej jest najbardziej odczuwalny. Ważny element planu stanowią też działania z myślą o dostosowaniu pielęgniarek do pracy z nowoczesnymi technologiami w ochronie zdrowia.

- Polska prezydencja z dumą wprowadza na agendę Unii Europejskiej temat tak istotny, jak rozwój zawodu pielęgniarek i położnych. Będziemy wspólnie rozwijać tę inicjatywę przez 6 miesięcy, ale deklarujemy, że projekt będzie kontynuowany i wspierany także po zakończeniu naszego przewodnictwa w Radzie UE – mówiła w styczniu wiceminister zdrowia Katarzyna Kacperczyk.

Według szacunków OECD poczynionych w oparciu o dane z 2022 roku w państwach Unii Europejskiej brakuje ok. 1,2 mln lekarzy, pielęgniarek i położnych.

Niedobór pracowników w sektorze ochrony zdrowia jest ściśle powiązany z negatywnymi trendami demograficznymi. Z jednej strony, starzenie się społeczeństw zwiększa zapotrzebowanie na usługi zdrowotne; z drugiej strony, starzenie się siły roboczej nasila potrzebę zastępowania pracowników służby zdrowia w miarę ich przechodzenia na emeryturę – tłumaczą autorzy raportu „Health at a Glance. Europe 2024”, przygotowanego przez OECD.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
Ochrona zdrowia
Konkurs na nowo, szpitale czekają
Ochrona zdrowia
Reforma szpitali. Nie będzie przymusowego zamykania porodówek
Ochrona zdrowia
Rośnie liczba incydentów cyberbezpieczeństwa w sektorze ochrony zdrowia
Ochrona zdrowia
Prezes NFZ dla „Rz”: Będą zmiany w finansowaniu Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej
Ochrona zdrowia
CBA przedłuża kontrolę w sprawie Funduszu Medycznego. W zamrażarce 4,2 mld złotych