Dodatek specjalny we współpracy z BFF Group
Krzysztof Kawalec, Prezes BFF Banking Group w Polsce, Dyrektor BFF Bank S.P.A. Spółka akcyjna oddział w Polsce
Pojawiające się w debacie publicznej głosy dotyczące instytucji finansowych dają do myślenia nie tylko prawodawcom zarządzającym dużymi firmami, ale przede wszystkim zwykłym obywatelom, rezygnującym często z bieżącej konsumpcji na rzecz przyszłych oszczędności.
Od wieków ludzie powierzali swoje pieniądze bankom w celu ich pomnożenia, zabezpieczenia przed oszustami czy spadkiem ich realnej wartości. Banki w powszechnej świadomości kojarzone są jako instytucje zaufania publicznego, a stabilność sektora jest kluczowa dla funkcjonowania gospodarki.
Dlaczego lubimy banki w Polsce?
Niezbyt pochlebne i niestety dość częste opinie o bankach: oszczędnych, jeśli chodzi o oprocentowania depozytów, a z drugiej strony bezlitosnych dla dłużników – bezwzględnie egzekwujących należności i zabezpieczenia, doprowadzających do upadłości przedsiębiorców czy wreszcie nastawionych tylko i wyłącznie na swój zysk, mogłyby świadczyć o negatywnym postrzeganiu sektora przez społeczeństwo. Warto jednak spojrzeć na fakty.
Według sondażu zrealizowanego na przełomie marca i kwietnia br. przez TNS Polska dla Związku Banków Polskich, w ciągu minionego roku wzrosły zarówno reputacja sektora bankowego, jak i deklarowane przez Polaków zaufanie do banków. 60 proc. respondentów pytanych o to, czy mają zaufanie do swojego banku, odpowiada twierdząco. Takiego samego zdania jest także 95 proc. ankietowanych przedsiębiorców. Co ciekawe, bardzo ważną rolę w ocenie instytucji finansowych odgrywa osobiste doświadczenie w relacji z bankiem – klienci banków oceniają je lepiej niż ogół społeczeństwa, deklarując także wyższy poziom zaufania.
Zalety banków w opinii Polaków to przede wszystkim wysoki poziom bezpieczeństwa, fakt, że są godne zaufania, stabilność finansowa i różnorodność oferty. Respondenci w ciągu minionego roku zauważyli i docenili m.in. wzrost dostępności i jakości usług, dopasowania produktów do potrzeb klientów oraz działania banków na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa depozytów.
Ostatnie skutkuje ciągłym wzrostem środków, które Polacy trzymają na lokatach. Według danych Narodowego Banku Polskiego (NBP), opublikowanych na koniec lipca 2024 r., mowa o kwocie 1 bln 959,29 mld zł (to pięć razy więcej niż gotówki w obiegu!). W tym depozyty gospodarstw domowych zamknęły się kwotą 1 bln 264,46 mld zł, natomiast przedsiębiorstw niefinansowych: 488,56 mld zł.
Powyższy przykład pokazuje, że odbiorcy usług finansowych w przytłaczającej większości nie kierują się chęcią zysku (mogliby przecież inwestować na giełdzie i osiągać wyższe stopy zwrotów niż oprocentowanie lokat), a dużo większą wagę przykładają do bezpieczeństwa swoich pieniędzy oraz przewidywalności i reputacji usługodawcy.
Bank: stabilność, bezpieczeństwo i… regulacje
Dane pokazują, że mimo pojawiających się negatywnych opinii banki w Polsce mają się dobrze i rosną w siłę, ciesząc się relatywnie dobrą reputacją w porównaniu z innymi instytucjami. Jak to się dzieje? Po pierwsze, od lat utrwalane jest przeświadczenie o ich stabilności. Po drugie, zaufanie do banków obudowane jest systemem rozwiązań instytucjonalnych i prawnych. Ich celem jest z jednej strony zabezpieczyć banki przed problemami, z drugiej zaś w razie wystąpienia tych problemów zminimalizować ich skutki dla osób, które bankom powierzyły swoje środki.
Gwarancje bankowe mogą mieć więc charakter prawny – wynikający wprost z przepisów prawa lub instytucjonalny – wynikający z działania instytucji, którym państwo powierzyło określone zadania. W praktyce gwarancje prawne i instytucjonalne funkcjonują równocześnie, wzajemnie się przeplatając i uzupełniając.
Przykładowo, poddanie banków nadzorowi bankowemu i określenie celów tego nadzoru jest rozwiązaniem prawnym ustawy – Prawo bankowe, którego realizacja powierzona została utworzonej na podstawie odrębnych przepisów instytucji – KNF.
Podobnie jest z zapewnioną przez prawo gwarancją depozytów, której realizację zabezpiecza Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Dodatkowo, zanim jakakolwiek instytucja zacznie tytułować się bankiem, musi przejść skomplikowany proces pozyskania licencji w Komisji Nadzoru Finansowego.
Bardzo ważną przesłanką zezwolenia na utworzenie banku jest ocena reputacji i sytuacji ekonomiczno-finansowej założycieli oraz reputacji i fachowości osób mających zarządzać tworzonym bankiem. Elementy te w największym stopniu determinują postrzeganie banku jako instytucji godnej zaufania, należycie dbającej o bezpieczeństwo gromadzonych środków.
Rola społeczna banków w gospodarce
Rola banków w gospodarce jest nieoceniona – udzielają wsparcia finansowego wielu podmiotom gospodarczym oraz prowadzą działalność doradczą, z której korzysta coraz więcej instytucji, firm i osób prywatnych. Banki pełnią funkcje pośredników finansowych, wspierają finanse osobiste klientów i zapewniają stabilizację systemu finansowego w czasie kryzysów – niezależnie kogo ten kryzys dotyczy.
Pomoc dotyczy oczywiście nie tylko zobowiązań. Banki wspierają też (a może głównie?) w realizacji inwestycji.
W ostatnich pięciu latach wkład BFF w polski system ochrony zdrowia to miliard złotych na inwestycje. Pomagaliśmy w tworzeniu nowej infrastruktury, ale też w zakupach sprzętu medycznego, urządzeń diagnostycznych i karetek pogotowia.
Jednym z ostatnich przykładów wsparcia jest przywrócenie pracowni diagnostyki obrazowej w strukturze Szpitala Specjalistycznego nr 5 im. św. Barbary w Sosnowcu. Dzięki kompleksowemu planowi inwestycji (obejmującemu nie tylko finansowanie w formie ratalnej, ale też koordynację całego projektu, w zakresie dostawy sprzętu, realizacji prac budowlanych, wykończeniowych, szkolenia personelu) szpital pozyskał wyposażenie diagnostyczne o wartości niemal 16 mln zł.
Banki odpowiadają na potrzeby klientów
Banki pełnią szereg ważnych funkcji, które mają kluczowe znaczenie dla stabilności i rozwoju kraju. Sektor zapewnia płynność finansową, wspiera inwestycje, efektywnie alokuje kapitał, udziela doradztwa finansowego i stymuluje aktywność gospodarczą.
Wszystkie te działania przyczyniają się do sprawnego funkcjonowania gospodarki i zaspokajania potrzeb obywateli. To, co wyróżnia banki w Polsce, to przede wszystkim innowacyjność i zdolność do szybkiej odpowiedzi na potrzeby klientów – dynamiczne dostosowanie struktury i zakresu usług – niezależnie od tego, czy mówimy o kliencie korporacyjnym, czy indywidualnym.
W interesie wszystkich powinno być więc utrwalanie pozytywnego wizerunku banków jako podmiotów zaufania publicznego, realizujących szereg ważnych funkcji społecznych. Każdorazowe podważenie wiarygodności banku może mieć wiele negatywnych konsekwencji gospodarczych. A przecież rozwój, w najlepiej pojętym interesie społecznym, to cel, który przyświeca nam wszystkim.
Dodatek specjalny we współpracy z BFF Group