Świadczenia na dzieci z niepełnosprawnością. O jakie wsparcie mogą starać się rodzice? Lista

Rodzice dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności mogą się ubiegać o świadczenia z tego tytułu. O jakie wsparcie finansowe mogą wnioskować?

Publikacja: 14.01.2025 06:10

Rodzice dzieci z niepełnosprawnością mogą korzystać z pomocy finansowej

Rodzice dzieci z niepełnosprawnością mogą korzystać z pomocy finansowej

Foto: Adobe Stock

W przypadku rodziców i opiekunów dzieci z niepełnosprawnościami dodatkowa pomoc finansowa może mieć różne formy. Dostępne są dla nich świadczenia jednorazowe oraz te wypłacane każdego miesiąca. Z czego mogą skorzystać?

„Za życiem” – jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł

W przypadku urodzenia żywego dziecka z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem lub nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu przysługuje jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł. Jak stanowi ustawa z dnia 4 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, ubiegać mogą się o nie:

  • matka lub ojciec dziecka;
  • opiekun prawny dziecka;
  • opiekun faktyczny dziecka.

Aby świadczenie zostało przyznane, konieczne jest posiadanie przez dziecko zaświadczenia lekarskiego, które potwierdza ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka bądź w czasie porodu.

Takie zaświadczenie może wystawić wyłącznie lekarz ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który posiada specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinach takich jak:

  • położnictwo i ginekologia;
  • perinatologia;
  • neonatologia;
  • neurologia dziecięca;
  • kardiologia dziecięca
  • lub chirurgia dziecięca.

Jednorazowe świadczenie „Za życiem” przysługuje bez względu na osiągane dochody. W przypadku rodziców biologicznych dziecka, aby je otrzymać, matka musi pozostawać pod opieką medyczną nie później niż od 10. tygodnia ciąży do dnia porodu – wymaga to zaświadczenia lekarskiego lub wystawionego przez położną.

Zasiłek pielęgnacyjny: Na kogo przysługuje?

Dziecku z niepełnosprawnością przysługuje również zasiłek pielęgnacyjny. Jest on przyznawany, by częściowo pokryć wydatki, które wynikają z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Otrzymać go może dziecko z niepełnosprawnością, osoba z niepełnosprawnością powyżej 16. roku życia, jeśli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, osoba z niepełnosprawnością w wieku powyżej 16. roku życia, która legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność ta powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia, a także seniorom, którzy ukończyli 75. rok życia.

Co istotne, zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobom, które są umieszczone w instytucji zapewniającej nieodpłatne całodobowe utrzymanie, osobom uprawnionym do dodatku pielęgnacyjnego oraz w przypadku, gdy członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Czytaj więcej

Praca i ubezpieczenia w 2025 r. Na co czekają firmy, a na co liczą zatrudnieni?

Świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach

Od 1 stycznia 2024 roku świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach otrzymują osoby, które sprawują opiekę nad osobami z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia.

Aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, konieczne jest legitymowanie się przez osobę wymagającą opieki ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, bądź też orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Do świadczenia pielęgnacyjnego od 1 stycznia 2024 roku uprawnieni są:

  • matka lub ojciec dziecka z niepełnosprawnością;
  • inne osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny (zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego);
  • opiekunowie faktyczni dziecka;
  • rodzina zastępcza, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej lub dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Czytaj więcej

Zmiany w dodatku za pracę w nocy. Ile wyniesie w każdym miesiącu 2025 roku?

Dofinansowanie turnusu rehabilitacyjnego

Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami mogą także skorzystać z dofinansowania turnusu rehabilitacyjnego. Taki wyjazd może pomóc w poprawie sprawności, rozwoju zainteresowań, a także poznawaniu innych ludzi.

Może się o nie ubiegać każda osoba z niepełnosprawnością, która ma wniosek o skierowanie na turnus od lekarza oraz orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, niepełnosprawności – w przypadku osoby poniżej 16. roku życia oraz stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym wydane przed 1 stycznia 1998, a także rodzic osoby z niepełnosprawnością spełniającej powyższy warunek, jeżeli osoba ta ma mniej niż 18 lat.

W przypadku, gdy we wniosku lekarz zaznaczy i uzasadni, że osoba z niepełnosprawnością potrzebuje opiekuna, także opiekun może otrzymać dofinansowanie. Musi on jednak nie być w kadrze na turnusie, nie być osobą z niepełnosprawnością wymagającą czyjejś opieki, mieć więcej niż 18 lat lub mieć 16–18 lat, jeśli jest osobą z rodziny osoby z niepełnosprawnością i z nią mieszka.

Zasiłek rodzinny do 24. roku życia

Zasiłek rodzinny to świadczenie, którego celem jest częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka i wynosi miesięcznie 95 zł w przypadku dziecka w wieku do ukończenia 5. roku życia, 124 zł na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia oraz 135 zł na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia.

Czytaj więcej

Nowe wnioski o 800 plus w 2025 r. Zbliża się ważny termin dla rodziców

Świadczenie to przysługuje rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka, opiekunowi faktycznemu dziecka, czyli osobie, która faktycznie opiekuje się dzieckiem, jeśli wystąpiła o jego przysposobienie z wnioskiem do sądu rodzinnego, a także osobie, która się uczy – jest pełnoletnia, nie pozostaje na utrzymaniu rodziców ze względu na ich śmierć lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony.

W przypadku rodziców, jednego z rodziców, opiekunów prawnych dziecka i opiekunów faktycznych dziecka, zasiłek rodzinny przysługuje do 18. roku życia dziecka lub do czasu ukończenia nauki w szkole nie dłużej niż do 21. roku życia. W przypadku osób kontynuujących naukę w szkole lub też w szkole wyższej, legitymujących się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje do 24. roku życia.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

Rodzice mogą także starać się o dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka z niepełnosprawnością. Świadczenie to wynosi miesięcznie 90 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia oraz 110 zł na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 24. roku życia.

O dodatek z tego tytułu może starać się matka lub ojciec dziecka, opiekun faktyczny dziecka lub opiekun prawny dziecka oraz pełnoletnia osoba ucząca się, która nie pozostaje na utrzymaniu rodziców z powodu ich śmierci lub w związku z tym, że ustalone zostało wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawo do alimentów z ich strony.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego ma na celu pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku do ukończenia 16. roku życia – w przypadku legitymowania się orzeczeniem o niepełnosprawności, a także powyżej 16. roku życia do ukończenia 24. roku życia w przypadku legitymowania się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Czytaj więcej

Obniżka opłat za abonament RTV na 2025 rok. Trzeba zdążyć przed tym terminem

Zasiłek opiekuńczy na opiekę nad dzieckiem

Zasiłek opiekuńczy kojarzony jest głównie z sytuacją przyznawania go w przypadku osoby ubezpieczonej, która musi zająć się swoim chorym dzieckiem. Warto jednak wiedzieć, że takie świadczenie można pobierać też w innych przypadkach, takich jak zajmowanie się innym chorym członkiem rodziny lub opieką nad zdrowymi dziećmi pod pewnymi warunkami.

W przypadku dzieci z niepełnosprawnością rodzice mogą skorzystać z zasiłku opiekuńczego, jeśli są zwolnieni od wykonywania pracy z powodu opieki nad dzieckiem z niepełnosprawnością, czyli dzieckiem, które legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub też orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji – które nie ukończyło 18. roku życia, jeśli wystąpiła jedna z poniższych sytuacji:

  • małżonek ubezpieczonego pracownika lub rodzic jego dziecka chorują lub ma miejsce poród, a to oni stale opiekują się dzieckiem, a poród lub choroba im to uniemożliwia;
  • małżonek ubezpieczonego pracownika lub rodzic jego dziecka, który stale zajmuje się dzieckiem, przebywa w szpitalu lub innej placówce leczniczej.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje również między innymi w przypadku zwolnienia od wykonywania pracy z powodu opiekowania się chorym dzieckiem z niepełnosprawnością, które nie ukończyło 18. roku życia.

Czytaj więcej

Nowy dodatek od 1 stycznia 2025 to nawet 2520 zł. Kto go dostanie?

Świadczenia z programu „Aktywny rodzic”

Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami mogą także korzystać ze świadczeń w ramach programu „Aktywny rodzic”:

  • aktywni rodzice w pracy – świadczenie to przeznaczone jest dla rodziców dziecka w wieku od 12. do 35. miesiąca życia, którzy są aktywni zawodowo. W przypadku dzieci legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, powyższe świadczenie będzie przysługiwało w podwyższonej wysokości 1900 zł miesięcznie („standardowo” jest to kwota 1500 zł);
  • aktywnie w żłobku – to dofinansowanie dla rodziców dzieci uczęszczających do instytucji opieki nad dziećmi do lat 3. Przysługuje w wysokości do 1900 zł miesięcznie na dziecko z niepełnosprawnością, jednak nie więcej niż wysokość opłaty, jaką rodzic ponosi za pobyt dziecka w danej instytucji;
  • aktywnie w domu – rodzice mogą także korzystać ze świadczenia w stałej wysokości 500 zł miesięcznie przez 24 miesiące w przypadku dzieci w wieku od 12. do 35. miesiąca życia, jeśli rodzice nie będą uprawnieni lub z własnej woli nie zdecydują się na korzystanie z pozostałych świadczeń w ramach programu „Aktywny rodzic”.

W przypadku rodziców i opiekunów dzieci z niepełnosprawnościami dodatkowa pomoc finansowa może mieć różne formy. Dostępne są dla nich świadczenia jednorazowe oraz te wypłacane każdego miesiąca. Z czego mogą skorzystać?

„Za życiem” – jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł

Pozostało jeszcze 98% artykułu
Prawo w Polsce
Sprawa dotacji dla PiS. Czy PKW wybrnie z impasu?
Podatki
Ważny wyrok ws. prawa do ulgi przy darowiźnie od najbliższej rodziny
Konsumenci
Obniżka opłat za abonament RTV na 2025 rok. Trzeba zdążyć przed tym terminem
Nieruchomości
Dom zostawiony rodzinie w kraju nie przechodzi na własność. Sąd Najwyższy o zasiedzeniu
W sądzie i w urzędzie
Duże zmiany dla wędkarzy od 1 stycznia. Ile trzeba zapłacić w 2025 na łowiskach Wód Polskich?