Jędrzej Bielecki: Donald Trump wygasza Zachód. Nie tylko chce rozbić Unię Europejską

Demokracja i rządy prawa były od osiemdziesięciu lat spoiwem wolnego świata. Zjednoczona Europa i Ameryka znajdą coś na to miejsce?

Publikacja: 20.01.2025 11:43

Jędrzej Bielecki: Donald Trump wygasza Zachód. Nie tylko chce rozbić Unię Europejską

Foto: EPA/WILL OLIVER

Polska miała szczęście. Kluczowe, ostatnie lata rządów PiS przypadły na administrację Joe Bidena. A ta kilkakrotnie interweniowała w obronie demokracji w naszym kraju. W niedawnym wywiadzie dla „Rzeczpospolitej”, odchodzący ambasador USA w Warszawie Mark Brzezinski ujawnił w szczegółach dwa takie przykłady: w obronie prawa do nadawania TVN oraz udziału w wyborach parlamentarnych 15 października 2023 roku lidera ówczesnej opozycji (tzw. Lex Tusk). Było ich więcej. 

Viktor Orbán czekał na zwycięstwo Donalda Trumpa. Czy po to, aby siłą utrzymać władzę?

Czy gdyby w tym czasie rządził Donald Trump, Polska pozostałaby demokracją: nie da się jednoznacznie odpowiedzieć. Ale już sama zasadność takiego pytania musi budzić głębokie zaniepokojenie. To jest jednak dylemat, przed którym staje dziś niemała część zjednoczonej Europy. Viktor Orbán, którego czekają wybory parlamentarne w przyszłym roku, liczył na zwycięstwo Trumpa, od kiedy znalazł się polityk, który może go pokonać: Péter Magyar. Może myśli o utrzymaniu siłą władzy, jak to próbował zrobić Trump w 2021 roku?

Na inaugurację 47. prezydenta został zaproszony jeden z liderów francuskiej skrajnej prawicy Eric Zemmour, który chce skończyć z obecnym ustrojem swojego kraju. Może to wstęp do bliższej współpracy przez Atlantyk, gdyby Marine Le Pen zdobyła Pałac Elizejski? A Elon Musk, najbliższy współpracownik Trumpa, otwarcie wspiera skrajnie prawicową Alternatywę dla Niemiec, która w programie ma dobicie Unii Europejskiej. Z perspektywy Polski strach wyobrażać sobie, co by oznaczało przejęcie władzy za Odrą przez to ugrupowanie. 

Czytaj więcej

Mroźna inauguracja. Prawie nikt z zaproszonych nie zobaczy Trumpa

Co, jeśli nie demokracja, może połączyć Zachód? Raczej nie handel. I być może też nie obrona

Ale Trump nie tylko chce rozbić Unię Europejską, jak to już robił za swojej pierwszej kadencji promując brexit. Potrzebuje także sojuszników dla podważenia rządów prawa w samej Ameryce. Już w pierwszym dniu urzędowania zamierza wystawić na próbę rządy prawa w USA m.in. angażując wojsko do masowej deportacji nielegalnych imigrantów czy pozbawiając ich dzieci urodzonych w Stanach amerykańskiego obywatelstwa (i jedno, i drugie jest sprzeczne z Konstytucją). Czy państwo, które nie zdołało rozliczyć Trumpa z próby zamachu stanu 6 stycznia 2021 r., przetrwa tą próbę: i to pytanie jest niestety bardzo zasadne. 

Czytaj więcej

Ambasador USA Mark Brzezinski: Kaczyński nie był zadowolony

Co jeśli nie demokracja i rządy prawa może połączyć Zachód? Gospodarka? Trump szykuje się do wypowiedzenia Unii wojny handlowej. Obrona? Stary/nowy prezydent nie traci żadnej okazji, by uderzyć w NATO i zapowiada szybkie porozumienie z Putinem, być może kosztem Ukrainy. Krucjata przeciw Chinom? Trump zaprosił na swoją inaugurację Xi Jinpinga, ale nikogo z oficjalnych przedstawicieli UE. Może więc liczy na porozumienie z Chińczykami kosztem Europy?

Na razie nie bardzo więc widać, co mogłoby połączyć w czasach Donalda Trump Zachód. Odpowiedź trzeba będzie jednak znaleźć szybko. Pekin, Moskwa czy Teheran z pewnością już się szykują, aby z tego skorzystać. 

Polska miała szczęście. Kluczowe, ostatnie lata rządów PiS przypadły na administrację Joe Bidena. A ta kilkakrotnie interweniowała w obronie demokracji w naszym kraju. W niedawnym wywiadzie dla „Rzeczpospolitej”, odchodzący ambasador USA w Warszawie Mark Brzezinski ujawnił w szczegółach dwa takie przykłady: w obronie prawa do nadawania TVN oraz udziału w wyborach parlamentarnych 15 października 2023 roku lidera ówczesnej opozycji (tzw. Lex Tusk). Było ich więcej. 

Pozostało jeszcze 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Komentarze
Bogusław Chrabota: Donald Trump nie chce klęski Zachodu
Materiał Promocyjny
Suzuki e VITARA jest w pełni elektryczna
Komentarze
Michał Szułdrzyński: Trump, Musk, Hegseth. Kontrrewolucja kulturowa w cieniu inauguracji prezydenta USA
Komentarze
Kto kogo zaorze – Grzegorz Braun Sławomira Mentzena czy Krzysztof Stanowski obu?
Komentarze
Joanna Ćwiek-Świdecka: Po zmianie rządów polityka wcale nie opuściła szkolnych murów
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Komentarze
Estera Flieger: Drugiego Jagodna nie będzie
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego