Piotr Kuczyński: Odpowiedź na cła Trumpa? UE ma potężną broń – podatek cyfrowy

Jak możemy skomentować wprowadzenie ceł przez USA dla 30 krajów świata? Czy ta sytuacja miała jakiś precedens, można ją do czegoś porównać?

Dziwne jest, że Wall Street dawała sygnały, żeby to robił, wprowadzał te cła, bo indeksy we wtorek i w środę rosły, a dziś indeksy w Japonii i innych krajach pokazują głębokie spadki, czyli właściwe reakcje, że Trump się jednak nie popisał. Ale Wall Street nawet wczoraj zakończyła dzień całkiem sensowym wzrostem, więc można uznać, że Trump był zachęcany przez amerykańską giełdę do wprowadzenia tych ceł, więc nic dziwnego, że na to się zdecydował.

Czytaj więcej

Handel

Donald Trump ogłosił nowe cła odwetowe. „To, co oni robią nam, my zrobimy im”

Prezydent Donald Trump ogłosił w Ogrodzie Różanym nowy pakiet ceł odwetowych wymierzonych przeciw...

Mnie to przypomina ustawę Tariff Act of 1930 (tzw. ustawa Smoota-Hawley'a) z 13 czerwca 1930, gdy USA wprowadziły cła wzajemne, by wygrzebać się z recesji, tymczasem to właśnie mógł być główny czynnik, który wywołał Wielką Depresję z lat 30. XX wieku. Wtedy chodziło o to, by pomóc przemysłowi amerykańskiemu, który zmagał się z kryzysem po czarnym czwartku na Wall Street w październiku 1929 r., i w tym celu oni ogrodzili się murem z ceł. Ale w efekcie wprowadzenia tych ceł eksport USA spadł o 67 proc., co dodatkowo jeszcze pogorszyło sytuację gospodarczą, indeks S&P 500 spadał jeszcze przez dwa lata, tracąc kolejne 80 proc. po stracie ponad 40 proc. po tym krachu. Trump najwyraźniej nie patrzył w historię i nikt mu tego nie przypomniał. Smutne jest, że to nie tylko Trump, ale też uznawany przez rynki finansowe za solidnego eksperta sekretarz stanu Marco Rubio, a także sekretarz skarbu Scott Bessent, niestety też ten ruch popiera.

A co może zrobić dziś UE, czy mamy jakąś broń w zanadrzu?

UE ma potężną broń, która nazywa się podatek cyfrowy. Nałożenie tego podatku przez całą UE na giganty technologiczne może mieć silny wpływ, bo jeśli zaproponujemy wysoki podatek, to ci miliarderzy, którzy stali w pierwszym rzędzie za Trumpem podczas inauguracji, pójdą na klęczkach do Trumpa, bo trudno im odpuścić rynek 550 mln osób.

UE ma wprawdzie nadwyżkę w handlu towarami z USA, ale w handlu usługami mamy ogromny deficyt w relacji z USA, więc prawdę mówiąc nie wiem, o czym mówi Trump mówiąc o nadwyżce europejskiej, bo nasza nadwyżka sięga ok. 3 proc., a cała wymiana handlowa wynosi 1,6 bln dolarów. Czy my użyjemy tej broni? Tego nie wiem. Czy jest już gotowa do odpalenia – też nie wiem, trzeba o to pytać Ursuli von der Leyen. Komisja Europejska twierdziła, że są przygotowani.

Czy USA wpędzą świat w kryzys?

USA na pewno siebie wpędzą w kryzys, czy wpędzą jeszcze świat w kryzys, tego nie wiem, bo słowem najczęściej używanym dziś jest chaos, który faktycznie jest teraz tak olbrzymi, że trudno przewidywać, jak się rozwinie sytuacja. Prognoz było do tej pory tyle, że trudno je ocenić, ale bazowały na niewiedzy. Jeżeli państwa odpowiedzą z całą mocą - tak nie będzie, bo np. Wielka Brytania zapowiadała, że obniży podatek cyfrowy, a Wietnam, że obniży cła – ale jeżeli by wszyscy odpowiedzieli, to może kosztować gospodarkę światową 1,64 bln dolarów. Teraz zaczną się wyliczenia, każdy ośrodek analityczny będzie miał wyliczenia i każde niewłaściwe, bo tego się nie da wyliczyć.

Czytaj więcej

Handel

Bruksela szykuje odpowiedź na cła Trumpa. Von der Leyen: nie jest za późno na negocjacje

Kończymy przygotowywać pierwszy pakiet środków zaradczych w odpowiedzi na cła USA na stal, przygo...

Nawet Jerome Powell, szef Fed, zawsze mówi po posiedzeniach Fed, gdy pyta się go o wpływ ceł na gospodarkę, że to bardzo trudno oszacować, bo mechanizm przełożenia ceł na gospodarkę i inflację jest tak skomplikowany, że trudno go obliczyć. A gdy musimy jeszcze dyskutować z Trumpem o ostatecznej wysokości ceł, to już nic nie wiemy i to jest chyba najgorsze, ta niewiedza, bałagan i chaos. Producenci w krajach dotkniętych nie wiedzą, jak się ustawiać, jak planować produkcję, jak zarządzać załogą, nic nie wiadomo.

Czy jest ryzyko, że Wielka Depresja wróci?

Ja wiem, że historia się nie powtarza najczęściej, inna sytuacja jest w gospodarce, inny obieg pieniądza, więc to nie będzie to samo, ale decyzja Donalda Trumpa pokazuje, w jakich rękach jesteśmy, bo Trump jest prezydentem najpotężniejszego ciągle jeszcze kraju na kuli ziemskiej, więc jego działania mają przełożenia na losy miliardów ludzi. Ta tabelka z cłami wygląda przerażająco. Chiny dostaną cła ogółem 54 proc. Chiny muszą odpowiedzieć i wiele państw odpowie. Zaczną się dyskusje, bo Biały Dom dał sygnał, że to wszystko może ulec zmianie pod wpływem rozmów z rządami, jeśli one zaczną zmieniać własne bariery pod wpływem tej decyzji.

Jakie pole do manewru ma UE, jak może odpowiedzieć?

W tej tabeli Trumpa z cłami są dwie kolumny: jedna to są cła obecne innych krajów na towary z USA, a druga to narzucone teraz cła Ameryki. UE ma wg Amerykanów obecnie 39-proc. cła, co wydaje mi się nieprawdopodobne, więc prawdopodobnie Amerykanie dodali sobie nasz VAT do ceł importowych. Jeżeli to tak zostało zrobione, to UE ma niewielkie pole do manewru do zmniejszenia ceł, bo VAT-u nie zmniejszy, to by zmniejszyło dochody krajów.

Czytaj więcej

Giełda

Cła Trumpa uderzyły w rynki. Będzie krach na Wall Street?

Giełdy azjatyckie odpowiedziały wyprzedażą na ogłoszony przez prezydenta USA Donalda Trumpa mecha...