Innowacje to niewykorzystany potencjał regionu

W ciągu 15 lat Europa Środkowa ma szansę stać się jednym z hubów innowacji na naszym kontynencie – wynika z opublikowanego w poniedziałek raportu Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR).

Według Pawła Borysa, prezesa PFR, państwa Grupy Wyszehradzkiej (V4) mają potencjał, by stać się centrum nowoczesnego przemysłu, ale osiągnięcie celu nie będzie proste.

– Kraje regionu muszą zmierzyć się z podwójną transformacją. Z jednej strony nadganiają opóźnienia gospodarcze, a z drugiej mają radzić sobie z globalną transformacją ku gospodarce 4.0, opartej na wiedzy i nowych technologiach – mówi prezes PFR.

Śladem Izraela i Berlina

O skali wyzwań może świadczyć fakt, że łącznie Polska, Czechy, Słowacja i Węgry zgłaszają około 30 razy mniej patentów niż same Niemcy, a w ciągu ostatnich dwóch lat fundusze wysokiego ryzyka zainwestowały w krajach V4 ledwie nieco ponad 1 mld zł, podczas gdy w samej Wlk. Brytanii takie inwestycje sięgają 4 mld, ale dolarów. I to rocznie.

Ponadto napędem rozwiniętych gospodarek są koncerny budowane przez dekady. 65 proc. dużych spółek w UE to właśnie takie liczące ponad 100 lat podmioty. – My po okresie II wojny światowej i dziesięcioleciach komunizmu wyszliśmy z rozdrobnioną gospodarką. Przedsiębiorczość dopiero rodziła się po 1989 r. Nie ma co ukrywać, że punkt startowy jest trudny – przyznaje Paweł Borys.

Pocieszający jest fakt, że jeszcze 20 lat temu Izrael czy kilka lat temu Berlin również nie były istotnymi centrami innowacji.

– Poprzez aktywną politykę gospodarczą, nacisk na współpracę nauki i biznesu oraz rozwój rynku finansowania wysokiego ryzyka regiony te dokonały skokowej budowy swojego znaczenia jako światowych hubów nowych technologii, działalności B+R i finansowania startupów – podkreśla prezes Borys.

Podobną drogę mogą przejść kraje Grupy Wyszehradzkiej, które dziś w rankingu innowacyjności OECD plasują się, z wyjątkiem Czech, dopiero w czwartej dziesiątce. Premierzy państw V4 we wtorek w Warszawie podpiszą deklarację o współpracy w tym zakresie.

Ruszy platforma VC

PFR zdiagnozował główne bariery, które kraje V4 powinny pokonać, oraz przedstawił rekomendacje. Z raportu wynika, że polityka gospodarcza, ukierunkowana na budowę silnego ekosystemu innowacji, powinna obejmować pięć obszarów: rozwój przedsiębiorczości, silny lokalny rynek kapitałowy, nowoczesną edukację i rozwój talentów, a także przyjazne otoczenie prawne i system podatkowy oraz rozwój badań naukowych i współpracę pomiędzy biznesem i nauką.

Według Elizy Kruczkowskiej, współautorki raportu, taki ekosystem zachęcałby przedsiębiorców, startupy i naukowców do kreatywności, rozwoju i realizacji swoich pomysłów lokalnie, bez konieczności emigracji lub przenoszenia działalności na rynki zagraniczne.

– W całej Europie wyraźnym trendem jest łączenie środków publicznych z prywatnymi na zasadach rynkowych – wyjaśnia Eliza Kruczkowska.

Jak zaznacza, wnioskiem dla naszego regionu Europy jest konieczność samodzielnego rozwijania lokalnego rynku venture capital i private equity. – Wciąż ze względu na wielkość rynku i skalę w tym regionie brakuje kompetencji oraz silnych graczy, którzy mogą przyciągnąć wielkich inwestorów instytucjonalnych oraz będących w stanie wesprzeć spółki portfelowe i rozwijać je globalnie – dodaje.

Według badania PFR w Polsce jest 81 aktywnie działających funduszy VC. Dla porównania w Czechach jest ich 43, na Węgrzech – 37, a Słowacji – jedynie siedem.

Jednak to fundusze z Węgier mogą pochwalić się największą aktywnością. PFR zamierza jednak ożywić ten rynek w naszym kraju, dlatego w tym roku uruchomi platformę pięciu funduszy VC o wartości 2,8 mld zł. Pierwszy (Starter FIZ), kierowany do startupów w początkowej fazie rozwoju, ma ruszyć w ciągu dwóch tygodni.

– Kolejne będą uruchomione przed III kwartałem br. – zapewnia Paweł Borys.

Startupy – wizytówki polskiej innowacyjności

Odbywającemu się we wtorek Kongresowi Innowatorów, na który przybędą do Warszawy premierzy państw V4, towarzyszyć będzie Park Innowacji. Zaprezentują się w nim 23 startupy z tego regionu Europy. Nasz kraj reprezentować będą:

- Hyper Poland – projekt kapsuły poruszającej się w specjalnej rurze, która pozwoli dotrzeć z Warszawy do Wrocławia w 20 minut.

- Autenti.com – platforma do autoryzacji dokumentów i zawierania umów przez internet (projekt współtwórcy Interii).

- XTPL – technologia ultraprecyzyjnego drukowania nanomateriałów.

- Funfotos – budki do samodzielnego robienia sobie zdjęć.

- Bivrost – urządzenia z technologią filmowania 360 stopni.

- Abyss Glass – interaktywne lustro, działające jak ekran tabletu.