Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł niedawno (sygn. akt C-547/22), że oferent bezprawnie wykluczony z postępowania o udzielenie zamówienia może żądać odszkodowania z tytułu utraty szansy. Czy spodziewa się pani wysypu pozwów?
Myślę, że w związku z tym pojawi się nowy ruch na rynku. TSUE powiedział o utraconej szansie, a nie już jedynie o znanych w Polsce utraconych korzyściach, czyli możliwości zarobku. W zamówieniach publicznych jest taka sytuacja, że po wyroku Krajowej Izby Odwoławczej zamawiający nie musi czekać na wyrok sądu, który weryfikuje wyrok KIO, tylko może zawrzeć umowę z wykonawcą. W momencie, gdy zamawiający taką umowę o zamówienie publiczne zawrze, oferent, który skarży wyrok KIO, może otrzymać pozytywny dla siebie wyrok. W tym wyroku nie ma jednak nic więcej niż zapis, że umowa została zawarta z naruszeniem prawa. Oznacza to, że sądy rozstrzygają, czy zamawiający naruszył procedurę, ale nie rozstrzygają o tym, czy należy się odszkodowanie. Natomiast z racji tego, że w Polsce system ubiegania się o odszkodowania jest bardzo trudny co do oszacowania kwot, rzadko który wykonawca decydował się na procesy odszkodowawcze. Wiadomo, że należałby się przynajmniej zwrot kosztów przygotowania oferty. Koszt przygotowania oferty w stosunku do przetargu za miliony to jednak tak niska kwota, że nie jest to opłacalne, ponieważ koszty procesu sądowego są za wysokie.
Co ten wyrok zmieni?
Wskutek tego wyroku na pewno będę miała więcej argumentów, żeby zatrzymać zamawiającego przed podpisaniem umowy z wykonawcą przed wyrokiem sądu. Dotychczas i tak podpisywali umowy, wskazując, że pozwala im na to ustawa, ale myślę, że po tym wyroku będą ostrożniejsi. Wstrzymanie się z podpisaniem umowy będzie miało większe znaczenie dla wykonawców niż samo odszkodowanie, ponieważ ważniejsze jest dla nich uzyskanie zamówienia niż odszkodowanie, które mogliby otrzymać za kilka lat. Na kanwie tego orzeczenia już zwróciłam zamawiającemu uwagę na to, że ponosi szerszą odpowiedzialność, niż dotychczas mu się wydawało.
Z jakim skutkiem?
