Jest nowy sekretarz generalny NATO

Mark Rutte został wyznaczony na stanowisko nowego sekretarza generalnego NATO - głosi oświadczenie Sojuszu. Rutte zastąpi na stanowisku Jensa Stoltenberga, który jest sekretarzem generalnym Sojuszu od 2014 roku.

Aktualizacja: 26.06.2024 14:04 Publikacja: 26.06.2024 10:25

Mark Rutte

Mark Rutte

Foto: AFP

Rutte to ustępujący premier Holandii. Jensa Stoltenberga zastąpi 1 października 2024 roku, gdy skończy się jego, dwukrotnie przedłużana, kadencja.

Nominacja dla Ruttego stała się formalnością, po tym jak z wyścigu o stanowisko sekretarza generalnego NATO wycofał się jego jedyny rywal, Kalus Iohannis, prezydent Rumunii. Iohannis kandydował ponieważ chciał, aby na kierowniczych stanowiskach w Sojuszu szerzej reprezentowana była Europa środkowo-wschodnia.

Na decyzję ws. wyboru następcy Jensa Stoltenberga zareagowało polskie MSZ. "Gratulujemy Markowi Ruttemu wybranemu na stanowisko kolejnego sekretarza generalnego NATO" - czytamy w oświadczeniu opublikowanym na Twitterze. "Ustępującemu SG Jensowi Stoltenbergowi składamy wyrazy wdzięczności za jego niezłomne przywództwo nad Sojuszem przez ostatnią dekadę" - dodano.

Mark Rutte nowym sekretarzem generalnym NATO: Węgry i Słowacja wycofały swój sprzeciw

Kandydaturze premiera Holandii długo sprzeciwiały się Węgry i Słowacja. Kandydaturę blokował premier Węgier, który domagał się m.in. przeprosin od Ruttego za jego wcześniejsze wypowiedzi krytykujące władze w Budapeszcie za łamanie zasad praworządności. Ostatecznie Viktor Orbán wycofał swój sprzeciw m.in. po uzyskaniu gwarancji, że Węgry nie zostaną zmuszone do dostarczania wsparcia wojskowego Ukrainie, a żołnierze Węgier nie będą musieli brać udział w żadnych ewentualnych misjach Sojuszu nad Dnieprem.

Z kolei Słowacja domagała się gwarancji, że nowy szef NATO zadba o ochronę przestrzeni powietrznej nad Słowacją, po tym jak ta przekazała swoje zestawy obrony przeciwlotniczej Ukrainie.

Czytaj więcej

Poparcie za obronę przeciwlotniczą. Między Holendrem a fotelem szefa NATO stoi Rumunia

Informacja o wyborze nowego sekretarza generalnego NATO pojawiła się tuż przed organizowanym w 75-lecie Sojuszu szczytem NATO w Waszyngtonie.

Wśród kandydatów na stanowisko sekretarza generalnego NATO rozważano kobiety

Następca Stoltenberga miał być wyłoniony już rok temu, ale wówczas — wobec braku konsensusu w sprawie kolejnego sekretarza generalnego Sojuszu — została ona, już po raz drugi, przedłużona na rok. Stoltenberg wykluczał jednak możliwość, by kadencję wydłużać po raz trzeci.

Oprócz Ruttego wśród kandydatów na sekretarza generalnego NATO wymieniano też m.in. premier Estonii Kaję Kallas oraz premier Danii, Mette Frederiksen. Kallas była jednak uważana za kandydaturę zbyt „jastrzębią” i konfrontacyjną wobec Rosji, z kolei odejście Frederiksen z rządu mogłoby doprowadzić do upadku rządzącej Danią koalicji.

Sekretarze generalni NATO po 1995 roku

Sekretarze generalni NATO po 1995 roku

PAP

Kim jest Mark Rutte, nowy sekretarz generalny NATO?

Mark Rutte to polityk liberalny, od 2006 do 2023 stał na czele Partii Ludowej na rzecz Wolności i Demokracji (VVD), od 2010 roku był premierem Holandii — stał na czele czterech kolejnych rządów. W historii Holandii żaden premier nie sprawował urzędu tak długo.

Ostatni rząd Ruttego upadł z powodu sprzeciwu koalicjantów wobec propozycji zaostrzenia polityki azylowej przedstawionej przez premiera Holandii. Po upadku rządu Rutte oświadczył, że wycofuje się z życia politycznego.

57-letni Rutte od początku wojny Rosji z Ukrainą jest orędownikiem udzielania szerokiej pomocy wojskowej Ukrainie. Zdaniem przyszłego sekretarza generalnego NATO pokonanie Rosji na polu walki jest kluczowe dla zapewnienia pokoju w Europie.

- On (Putin) nie zatrzyma się na Ukrainie, jeśli nie zatrzymamy go teraz. Ta wojna jest większa niż sama Ukraina. Chodzi o utrzymanie rządów prawa międzynarodowego — mówił we wrześniu 2022 roku Rutte na forum ONZ.

Pod rządami Ruttego Holandia zwiększyła wydatki na obronność do poziomu przekraczającego postulowane przez NATO 2 proc. PKB. Holandia Ruttego stanęła też na czele tzw. koalicji samolotowej, która ma dostarczyć Ukrainie myśliwce F-16 (Holandia jest wśród krajów, które przekażą Ukrainie te amerykańskie myśliwce).

- Mark jest prawdziwym transatlantystą, silnym przywódcą, budowniczym konsensusu — chwalił swojego następcę Stoltenberg. Zostawiam NATO w dobrych rękach — dodał.

Rutte, który planował wycofać się z polityki po odejściu z urzędu premiera wyjaśnił, że wojna na Ukrainie jest powodem dla którego postanowił starać się o stanowisko na arenie międzynarodowej.

W ostatnich miesiącach sprawowania urzędu premiera Rutte podpisał dwustronną, 10-letnią umowę z gwarancjami bezpieczeństwa dla Ukrainy.

Rutte to ustępujący premier Holandii. Jensa Stoltenberga zastąpi 1 października 2024 roku, gdy skończy się jego, dwukrotnie przedłużana, kadencja.

Nominacja dla Ruttego stała się formalnością, po tym jak z wyścigu o stanowisko sekretarza generalnego NATO wycofał się jego jedyny rywal, Kalus Iohannis, prezydent Rumunii. Iohannis kandydował ponieważ chciał, aby na kierowniczych stanowiskach w Sojuszu szerzej reprezentowana była Europa środkowo-wschodnia.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Dyplomacja
Pieskow o "wściekłej rusofobii" nowej szefowej dyplomacji UE. "Nie wykazała się dyplomacją"
Dyplomacja
Porażka Joe Bidena w debacie z Donaldem Trumpem. Aluzyjny wpis Sikorskiego
Dyplomacja
Sekretarz generalny NATO: Wspieranie Rosji nielegalne, wspieranie Ukrainy legalne
Dyplomacja
Nieoficjalnie: PiS stworzy nową frakcję w Parlamencie Europejskim? To może być cios dla Meloni
Dyplomacja
Czy Rosja odwoła ambasadorów z USA, Wielkiej Brytanii, Francji? Komentarz Kremla