Inflacja w 2023 roku. Giewont, płaskowyż, pełzanie

To nie był łatwy rok dla gospodarstw domowych w większości regionów świata. Drożyzna i szybko rosnące ceny towarów i usług mocno przetrzebiły ich budżety, a Polska należała do krajów Unii Europejskiej najmocniej tym dotkniętych.

Według danych GUS inflacja w styczniu 2023 r. wyniosła 16,6 proc. – W Polsce nic szczególnego się nie dzieje. Idziemy razem z całym światem. Wchodzimy na szczyt wierzchołka inflacji i razem z tymi wszystkimi krajami będziemy z tego szczytu schodzić – przekonywał w pierwszych dniach stycznia w czasie konferencji prasowej po posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego. – Ponieważ są to kraje cywilizowane, demokratyczne, to ten spadek inflacji nie będzie gwałtowny i nagły, tak jakby to był jakiś hipotetyczny kraj w wolnorynkowej gospodarce XIX wieku, gdy ludzie masowo tracą pracę, ludzie tracą domy, inflacja spada, bo popyt rażąco maleje – dodał.

Stwierdził też, że doścignięcie Hiszpanii w realnej sile nabywczej PKB na osobę to kwestia trzech lat, Włoch pięciu lat, a Francji ośmiu lat. – Polska dochodzi do pierwszego stołu, ale napotyka opór krajów, które w UE są najbogatsze i niechętnie wpuszczają na salony nowy kraj, który ma wysoko wydajną gospodarkę, kilkakrotnie szybciej się rozwijającą niż ich własne, najsilniejszą armię i tabuny wykształconych ludzi – mówił szef NBP.

Czytaj więcej

Nieruchomości mieszkaniowe

To był rok mieszkaniowych rekordów cenowych. Od zastoju do gorączki

Nowe mieszkania w 2023 roku zdrożały średnio od 10 proc. w Łodzi i Bydgoszczy do 25 proc. w Krakowie i Trójmieście. W przyszłym roku drożyzna może wyhamować.

Na szczycie

W lutym inflacja podskoczyła do 18,4 proc., jak się potem okazało, osiągając swój szczyt po dwóch latach niemal nieprzerwanych wzrostów. Glapiński mówił o inflacyjnych Rysach i Giewoncie. Szef NBP od dłuższego czasu musiał mierzyć się z głosami krytyki ze strony ekonomistów, którzy twierdzili, że on i RPP zdominowana przez członków wskazanych przez Zjednoczoną Prawicę nie dość energicznie walczą ze wzrostami cen. – Rozpoczęliśmy podwyżki stóp procentowych we właściwym czasie, właściwie je kontynuowaliśmy i we właściwie momencie je zakończyliśmy – przekonywał w lutym prezes Glapiński. – Podniesienie stóp do poziomu 6,75 proc. nadal działa i ciśnie w dół inflację. To, czy to powinno być 6,75 czy 7 proc., to tego jakimś mikroskopem zmierzyć się nie da – dodał. Zapewnił, że dojdziemy stopniowo i powoli do niższej inflacji, ale nie spadając z obecnego poziomu na głowę, tylko schodząc stopień po stopniu.

Następne miesiące przyniosły spadki inflacji. Adam Glapiński wrócił do wcześniejszych opowieści o inflacyjnym płaskowyżu, który charakteryzuje się górkami i dołkami, a wraz z kolejnymi danymi pokazującymi wyhamowanie tempa wzrostu cen towarów i usług zaczął mówić o inflacji spadającej na łeb na szyję, a nawet na złamanie karku.

– Proces wygaszania inflacji będzie długi, ale wszystko razem działa już tak, żeby była presja na przedsiębiorców, by obniżali ceny. Gdy będzie pewność, że inflacja leci na łeb na szyję i nie ma odwrotu, wtedy RPP obniży stopy – stwierdził w marcu Adam Glapiński. Miesiąc później był już pewien, że w lutym minęliśmy szczyt inflacji. – Skończył się płaskowyż, mamy już ten spadek inflacji na łeb na szyję, o którym mówiłem – ogłosił.

W maju szef NBP przekonywał, że to, że inflacja ludzi męczy, to naturalne, ale u nas nic szczególnego się nie dzieje. – Konsekwentnie z inflacją walczymy – zapewnił. I skrytykował używanie terminu drożyzna w odniesieniu do tego, co dzieje się z cenami towarów i usług. – Drożyzna oznacza, że ceny są tak wysokie, że obywatele mają problemy z nabyciem podstawowych dóbr. Takiej sytuacji u nas nie ma. Nie ma drożyzny, jest wysoka inflacja – stwierdził. – Używanie słowa drożyzna, które jest staroświeckie, nie ma żadnego sensu. To czysto polityczne i takie manipulanckie określenie – dodał.

Czytaj więcej

Ekonomia

Krzysztof A. Kowalczyk: W gospodarce widać odrobinę optymizmu. Co nas czeka w 2024 roku?

Na horyzoncie widać przebłyski optymizmu. Będziemy mieli więcej pieniędzy w portfelach, więc konsumpcja uskrzydli gospodarkę. Ale przestanie spadać inflacja.

W czasie konferencji na początku czerwca Adam Glapiński nie omieszkał z dumą zauważyć, że w maju inflacja spadła do 13 proc., czyli do poziomu najniższego od roku. Na początku lipca ogłosił, że RPP podjęła decyzję o zakończeniu cyklu podwyżek. I że obniżek stóp spodziewa się w tym roku. To ściągnęło na jego głowę kolejną falę krytyki, także mniej czy bardziej otwartej, ze strony członków RPP wskazanych przez ówczesną opozycję. Ich zdaniem na luzowanie polityki pieniężnej było zdecydowanie za wcześnie.