Wolfgang Schäuble odchodzi ze stanowiska

Nieoficjalny minister finansów strefy euro odchodzi ze stanowiska. Następca Wolfganga Schäublego nie będzie miał porównywalnej władzy.

Aktualizacja: 10.10.2017 11:29 Publikacja: 09.10.2017 19:00

Wolfgang Schäuble odchodzi ze stanowiska

Foto: AFP

Korespondencja z Brukseli

75-letni niemiecki polityk ostatni raz wziął w poniedziałek udział w posiedzeniu Eurogrupy – grona ministrów finansów strefy euro. Przez ostatnie osiem lat wszystkim najdramatyczniejszym wydarzeniom związanym z kryzysem finansowym i możliwymi bankructwami kilku państw UE towarzyszył ten sam obrazek: najważniejsi ministrowie finansów strefy euro, w tym ich nominalny szef Holender Jeroen Dijsselbloem, pochyleni uważnie wsłuchują się w słowa unieruchomionego na wózku inwalidzkim niemieckiego polityka.

Ktokolwiek go zastąpi, będzie miał trudne zadanie zmierzenia się z potężną spuścizną.

Lipiec 2015 roku był najdramatyczniejszym okresem greckiej sagi w strefie euro. Ministrowie finansów strefy euro próbowali porozumieć się z Grecją: zmusić ją do oszczędności i reform w zamian za kolejną pożyczkę ratującą ten kraj przed bankructwem.

Efektów nie było, więc niemiecki minister finansów Wolfgang Schäuble zaproponował w końcu, żeby Grecja wyszła ze strefy euro na pięć lat. To był moment zwrotny: Grecy zrozumieli, że darmowego lunchu nie będzie. Grecja została, reformy – z różnym skutkiem – przeprowadza i w tym roku prawdopodobnie po raz pierwszy od wybuchu kryzysu w 2009 roku będzie miała wzrost gospodarczy.

– Przez ostatnie osiem lat był nieoficjalnym ministrem finansów strefy euro. To on kształtował odpowiedź na kryzys, polegającą na ostrych cięciach budżetowych i głębokich reformach strukturalnych. Miały one zwiększyć konkurencyjność gospodarek i pozwolić na ich powrót na rynek finansowy – mówi „Rzeczpospolitej" Guntram Wolff, dyrektor brukselskiego think tanku Bruegel.

Ale jednocześnie – jak podkreśla ekspert – w tym wszystkim był zawsze prounijny. Często krytyczny wobec Brukseli, ale myślący o interesie strefy euro i Unii. Miał wiele kontrowersyjnych poglądów, z których najbardziej znane było właśnie przekonanie o konieczności wyrzucenia Grecji ze strefy euro.

– Ostatecznie ustąpił, bo Francja była temu przeciwna – przypomina Wolff.

Rzeczywiście na szczycie strefy euro w nocy z 12 na 13 lipca 2015 nawet Angela Merkel, często łagodząca jastrzębie pomysły swojego ministra, gotowa była zgodzić się na to żądanie. To François Hollande, prezydent Francji, przekonywał wtedy ją i innych „północnych" przywódców, jak premier Holandii Mark Rutte, że taka decyzja byłaby szkodliwa dla strefy euro i całej Unii.

Poglądy Schäublego ukształtowały odpowiedź strefy euro na kryzys finansowy, który wybuchł po upadku Lehman Brothers jesienią 2008 roku. Ofiarami kryzysu było bezpośrednio kilka europejskich krajów: Grecja, Irlandia, Portugalia, Cypr, a także częściowo Hiszpania.

Wszystkie musiały zastosować receptę „made in Germany": ostrych cięć budżetowych i głębokich reform strukturalnych.

Efektem było załamanie gospodarki, rosnące bezrobocie, niepokoje społeczne. Ale wszystkim tym krajom, poza Grecją, wystarczył jeden program pomocowy i wróciły na ścieżkę wzrostu gospodarczego.

– W Niemczech nasze doświadczenie mówi nam, że trzymanie się zasad buduje zaufanie – powiedział w wywiadzie dla „Financial Timesa", w którym podsumował swoje lata w Eurogrupie.

Jak mówi, nie był ekonomistą (z wykształcenia jest prawnikiem), nie miał doświadczenia w biznesie, nawet niezbyt dobrze mówił po angielsku, który jest językiem komunikacji na Eurogrupie, używanym nawet przez francuskich ministrów finansów.

– Ale rozumiałem politykę – powiedział.

– Jego poglądy było typowo niemieckie, choćby w kwestii dotyczącej transferów budżetowych między krajami strefy euro. Ale to, co było wyjątkowe, to rozmiary jego władzy. Nowy minister finansów na pewno nie będzie takiej posiadał – mówi Guntram Wolff.

Polityka
Viktor Orbán zapowiada kolejne azyle. „Nie powiem, co sądzę o praworządności w Polsce”
Polityka
"The Washington Post": Trump planuje spotkanie z Putinem. "Dwaj samozwańczy geopolityczni przywódcy alfa"
Polityka
"FT": Dostawy broni dla Ukrainy. Donald Trump zdecydował i postawi warunki?
Polityka
Azyl Marcina Romanowskiego. Czy Węgry złamią unijne prawo?
Polityka
USA ogłoszą pakiet uzbrojenia dla Ukrainy. Jego wartość to 1,2 miliarda dolarów
Materiał Promocyjny
Nest Lease wkracza na rynek leasingowy i celuje w TOP10