Premierowy pokaz strojów z Faras w Luwrze

17 października w paryskim Luwrze odbędzie się pokaz strojów zrekonstruowanych przez badaczy i projektantów z Polski na podstawie malowideł z Faras.

Publikacja: 16.10.2024 20:06

Zrekonstruowany strój królewski z Faras

Strój królewski z Faras

Zrekonstruowany strój królewski z Faras

Foto: Paulina Matusiak

Pokaz przybliży pięć sylwetek postaci, pojawiających się w malowidłach zdobiących niegdyś ściany katedry w Faras, a obecnie znajdujących się Galerii Faras w Muzeum Narodowym w Warszawie i w kolekcji Sudańskiego Muzeum Narodowego w Chartumie. Pokazane zostaną dwa stroje królewskie, dwie szaty matek królewskich i strój biskupa, prezentowane przez współczesnych modeli. W rolę dawnych dostojników wcielili się Sudańczycy, przedstawiciele wspólnoty z Holandii i Niemiec, fotografowani w kościele pastora van Ars w Hadze.

Niecodzienna prezentacja jest efektem interdyscyplinarnego projektu „Kreacje władzy. Obraz rodziny królewskiej i kleru w średniowiecznej Nubii”, kierowanego przez dr. Karela Innemée z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Badaczy stroje ze średniowiecznego Faras interesowały jako sposób komunikowania się władzy w kulturze nubijskiej i odzwierciedlenie relacji między monarchią a kościołem. W eksperymentalnym projekcie uczestniczyli archeolodzy i projektanci.

Czytaj więcej

Agnieszka Rosales-Rodriguez: Przed Muzeum Narodowym potężne zmiany po wyprowadzce Muzeum Wojska Polskiego

W części archeologiczno-historycznej projektu dr Magdalena Woźniak-Eusèbe (Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego UW) i dr hab. Dobrochna Zielińska (Wydział Archeologii UW) badały, w jaki sposób chrześcijaństwo, nowa wiara, która przyszła do Nubii z Konstantynopola w VI wieku, wpłynęła na formę oficjalnych strojów władców oraz przywódców religijnych.

Wizualizacja hierarchii władzy w Faras

Pracę badaczy archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego wsparli projektanci z Uniwersytetu SWPS, pod opieką kuratorską dr Agnieszki Jacobson-Cieleckiej, którzy we współpracy z School of Form poszerzyli analizę materiału archeologicznego o praktyczną wiedzę, opartą na znajomości ergonomii, ruchu, konstrukcji strojów, tkanin oraz metod ich barwienia i zdobienia.

Pierwszym zadaniem w tej części było odtworzenie historycznych barw szat królewskich i kapłańskich. Projektantki Dorota Roqueplo i Agnieszka Jacobson-Cielecka wybrały te najbardziej zbliżone do oryginalnej kolorystyki, korzystając z naukowych ekspertyzy dr hab. Katarzyny Schmidt-Przewoźnej z USWPS, jak i odwołując do zbiorów Textile Research Centre w Lejdzie w Holandii i galerii Faras w Muzeum Narodowym w Warszawie. Tkaniny - wełna, jedwab, len i bawełna – były barwione w sposób naturalny i zgodnie z historyczną paletą a następnie ozdobione zostały wzorami drukowanymi przez szablony, ręczne hafty i aplikacjami.

Zespołem pracującym nad konstrukcją strojów i dekoracją tkanin kierowała Dorota Roqueplo, wybitna kostiumografka, wielokrotnie nagradzana m.in. za projekty do filmów „Kos” Pawła Maślony, „Warszawa 44” Jana Komasy, „Młyn i krzyż” Lecha Majewskiego” „Nikifora” Joanny Kos-Krauze.

Czytaj więcej

Cyfrowo zrekonstruowana egipska „Księga umarłych”

Stroje dworskie z malowideł w Faras obrazują zmieniającą się w czasie kombinację widocznych inspiracji bizantyjskich, które przyszły do królestwa wraz z chrystianizacją, z elementami rodzimej kultury i nowej mody.

Malowidłą z Faras tylko w Warszawie i Chartumie

Odkrycie malowideł w Faras sięga lat 60. XX wieku. Kiedy rząd Egiptu podjął decyzję o budowie Wielkiej Tamy w Asuanie, pod egidą UNESCO zorganizowano wówczas międzynarodową akcję ratowania zabytków, w której uczestniczyło 26 krajów. Polski zespół archeologów pod kierownictwem prof. Kazimierza Michałowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego wybrał jako miejsce badań miasto Faras, jedną ze stolic średniowiecznego królestwa Nobadii, a po jego zjednoczeniu z królestwem Makurii, stolicę północnej prowincji. Zjednoczone Królestwo Makurii w Dolinie Nilu istniało VI-XIV wieku na terenach południowego Egiptu i północnego Sudanu. Było częścią krainy historycznej nazywanej Nubią. Polscy archeolodzy odkryli tam katedrę z unikatowymi malowidłami. Ponad 60 z nich stało się podstawą założenia Galerii Faras w Muzeum Narodowym w Warszawie. W sumie odkryto 169 malowideł. Muzea w Warszawie i w Chartumie to jedyne miejsca na świecie, gdzie można zobaczyć te niezwykłe dzieła.

Pokaz w Luwrze odbędzie się w Auditorium Michel Laclotte 1  w ramach cyklicznego programu „Midis de l’archéologie!”

Archeologia
Przełomowe odkrycie archeologów. „Kwestionuje nasze rozumienie historii ludzkości"
Archeologia
Jakie tajemnice kryje stary żydowski cmentarz na Bródnie?
Archeologia
Czy wiek Stonehenge na pewno jest dobrze określony? Zaskakujące odkrycie naukowców
Archeologia
Zaskakujące odkrycie archeologów. Dotyczy przodków człowieka
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Archeologia
Mózg mężczyzny zamienił się w szkło? Nowe badanie szczątków z Herkulanum