Cucuteni-Trypole. Wegeosady sprzed sześciu tysięcy lat

Megaosady społeczeństw Cucuteni-Trypole, zwanej też kulturą ceramiki malowanej, powstałe około 6000 lat temu na terenie obecnej Mołdawii i Ukrainy, były prawie wyłącznie wegetariańskie.

Publikacja: 27.12.2023 23:38

Rekonstrukcja pomieszczenia kultury Cucuteni w Muzeum Historii i Archeologii w Piatra Neamt w Rumuni

Rekonstrukcja pomieszczenia kultury Cucuteni w Muzeum Historii i Archeologii w Piatra Neamt w Rumunii

Foto: Wikimedia Commons, Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license

amk

Badanie przeprowadzone przez naukowców z Collaborative Research Centre (SFB)  uniwersytetu w Kilonii ujawniło, że prehistoryczne megaosiedla w Europie opierały się na nawozach i białku roślinnym.

Megaosady powstały około 6 tysięcy  lat temu na terenie Republiki Mołdawii i Ukrainy. Począwszy od około 4150 roku p.n.e. społeczeństwa Cucuteni-Trypole budowały planowane duże osady, które zdaniem wielu badaczy były najwcześniejszymi miastami w Europie.

Kultura  Cucuteni-Trypole nazywana jest też kulturą ceramiki malowanej. Charakterystyczną formą osadnictwa kultury Cucuteni-Trypole były rozległe osady  - nawet do 335 hektarów. Jednym z przykładów takich osad jest Talianka, w obecnym obwodzie czerkaskim na Ukrainie.  Według badań z 2014 roku osada była zamieszkała przez 15-21 tys. mieszkańców (skrajne liczby 6-30 tys.) i jest największym dotychczas odkrytym osiedlem neolitycznej Europy.  

Czytaj więcej

Obozy rzymskiej armii z II w. n.e. odkryte dzięki Google Earth

Wcześniej zakładano, że te duże społeczności utrzymywały się z rolnictwa na własne potrzeby, jednak według paleoekologa z Kilonii, doktora Franka Schlütza, zaopatrzenie mieszkańców opierało się na niezwykle wyrafinowanym zarządzaniu żywnością i pastwiskami.

Aby ocenić, w jaki sposób tak duże grupy ludzi mogły zapewnić sobie wyżywienie dzięki technologii neolitycznej,  w ciągu ostatnich 10 lat w setkach próbek określono skład izotopów węgla i azotu. Wykorzystuje się je do określenia sposobu hodowli zwierząt domowych, tego, czy rośliny uprawiano z użyciem nawozów oraz roli, jaką rośliny i zwierzęta odgrywają w żywieniu człowieka.

Naukowcy z Kilonii doszli do wniosku, że duża część bydła i owiec trzymana była na ogrodzonych pastwiskach, a produkowane tam odchody zwierzęce służyły ludziom do intensywnego nawożenia grochu i zbóż. 

Czytaj więcej

Szwajcaria. Detektorysta znalazł na polu marchwi biżuterię sprzed 3,5 tysiąca lat

Rośliny te, według badań naukowców z Kilonii, były podstawą diety tamtejszej ludności. Groch i zboża dostarczają wartości odżywczych w diecie człowieka, ale stanowią także równowagę pod względem niezbędnych aminokwasów. Ponadto uzyskana słoma grochowa prawdopodobnie służyła jako pasza dla zwierząt wypasanych na pastwiskach.

Z badań naukowcy wywnioskowali, że dzięki ścisłemu powiązaniu produkcji roślinnej z hodowlą zwierząt, mieszkańcy megaosiedli mogli odżywiać się odpowiednio i zdrowo, w dużej mierze eliminując pracochłonną produkcję mięsa.

Archeologia
Przełomowe odkrycie archeologów. „Kwestionuje nasze rozumienie historii ludzkości"
Archeologia
Jakie tajemnice kryje stary żydowski cmentarz na Bródnie?
Archeologia
Czy wiek Stonehenge na pewno jest dobrze określony? Zaskakujące odkrycie naukowców
Archeologia
Zaskakujące odkrycie archeologów. Dotyczy przodków człowieka
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Archeologia
Mózg mężczyzny zamienił się w szkło? Nowe badanie szczątków z Herkulanum