Miliony za ochronę SOP

Od 1 sierpnia każdy funkcjonariusz Służby Ochrony Państwa otrzymuje roczny dodatek specjalny w wysokości do 75 proc. pensji zasadniczej – to efekt nowelizacji ustawy o SOP, którą pod koniec lipca podpisał prezydent. Przed wakacjami rząd podniósł maksymalny limit wydatków dla SOP do 3,67 mld zł (budżet tej służby wzrósł z 228 do 245 mln zł, a w 2019 r. sięgnie aż 382 mln zł).

W ustawie o SOP (uchwalonej w grudniu 2017 r., weszła w życie w marcu tego roku) zapisano, że dodatek specjalny może wynieść do 50 proc. uposażenia zasadniczego i może być przyznany na okres sześciu miesięcy. Nowelizacja podwyższa wysokość dodatku aż o 25 proc., a także dwukrotnie wydłuża jego zastosowanie. Podatnicy zapłacą za to w tym roku ponad 245 mln zł – w ciągu dziewięciu lat dodatki specjalne dla sopowców kosztować nas będą aż ponad 3,6 mld zł. Poza tym funkcjonariusz SOP otrzymuje jeszcze inny stały dodatek – uzasadniony szczególnymi kwalifikacjami, warunkami lub miejscem pełnienia służby (do 20 proc. uposażenia zasadniczego).

Czytaj także: Ochrona władzy ważniejsza niż ochrona obywateli

Specjalne traktowanie

Rząd traktuje SOP, który zajmuje się ochroną najważniejszych osób w państwie, ale także obiektów rządowych, w wyjątkowy sposób. W czerwcu – co ujawniła „Rzeczpospolita" – jej funkcjonariusze niespodziewanie otrzymali od premiera Mateusza Morawieckiego ogromne podwyżki pensji zasadniczej – tzw. wielokrotność? kwoty bazowej, stanowiącą? przeciętne uposażenie funkcjonariuszy SOP. Została ona podniesiona do 3,99 z planowanych jeszcze w marcu 3,39. Daje to co najmniej 6 tys. zł pensji i spowodowało bunt innych służb mundurowych, głównie policjantów czy Straży Granicznej (dla nich pieniędzy na podwyżki już nie ma).

Efekt? Tylko w czerwcu w SOP zatrudniono 28 nowych funkcjonariuszy. Dziś pracuje w niej niespełna 2 tys. funkcjonariuszy (i blisko 300 pracowników cywilnych) – rząd chce, by do 2022 r. samych funkcjonariuszy było 3 tys., a więc o tysiąc więcej niż obecnie.

– Kusi ich dobrymi pensjami i przywilejami, jakich nie mają inne służby w MSWiA, co jest rzeczą dotychczas niespotykaną. W ten sposób kanibalizuje policję i Straż Graniczną, skąd wyławia najlepszych funkcjonariuszy – ocenia Marek Wójcik, wiceprzewodniczący sejmowej Komisji Spraw Wewnętrznych. Sprawa „dopieszczania" dodatkami bulwersuje głównie policjantów, którym w ubiegłym tygodniu zamrożono wypłatę dodatków.

Sopowcy są dziś obok straży marszałkowskiej najlepiej zarabiającą grupą mundurową w Polsce. A to nie koniec. SOP płaci także funkcjonariuszom za brak mieszkania w miejscu pełnienia służby, a więc głównie w Warszawie. To 33,71 zł dziennie dla funkcjonariusza, który ma rodzinę (ponad 1000 złotych miesięcznie), lub 20,22 zł dziennie dla funkcjonariusza bez rodziny (ponad 600 zł).

Ów równoważnik pieniężny za brak mieszkania gwarantowany w SOP to nowość. Wcześniej funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu otrzymywali ekwiwalent pieniężny za rezygnację z mieszkania służbowego – był to niezwykle kosztowny przywilej, jakiego nie posiadała żadna inna służba w Polsce, tyle że praktycznie był to dodatek na papierze (BOR nie miał na to pieniędzy). Wysokość ekwiwalentu wynosiła 3 proc. wartości przysługującego lokalu za każdy rok liczący się do wysługi lat, zgodnie z uposażeniem – według stopnia służbowego i liczebności rodziny (według średniej na rynku mieszkaniowym w miejscu pełnienia służby, a więc w Warszawie).

Miliony na ekwiwalent

Rząd na wypłatę zaległych ekwiwalentów wydał w ubiegłym roku ponad 400 mln zł (w tym roku zostało jeszcze blisko 250 funkcjonariuszy BOR oczekujących na wypłatę). Na konta funkcjonariuszy wpływały gigantyczne sumy – od 150 tys. do ponad 300 tys. zł. Zapowiedział też, że nowa formacja – SOP – takiego przywileju mieć nie będzie. Ale „ekwiwalent" zamieniono na „równoważnik".

Rząd PiS dorzucił SOP obowiązków (mają możliwość stosowania czynności operacyjno-rozpoznawczych, a więc podsłuchów, a także ochronę obiektów, które dotychczas były chronione przez prywatne firmy ochroniarskie).

Po zmianach nastąpiły lawinowe odejścia z tej służby. Średnia długość stażu służby funkcjonariuszy SOP to dziś zaledwie 13 lat. Dla porównania, średnia stażu pracy pracowników cywilnych wynosi około 33 lat.