Chociaż podstawowym celem biegłego rewidenta jest badanie samego sprawozdania finansowego, audytor zwraca także uwagę na wiele innych aspektów funkcjonowania danej firmy. – Przygląda się, jak działa system kontroli wewnętrznej, jak są przygotowane i przestrzegane procedury wewnętrzne, jakie strategie podatkowe przyjęła firma, w jaki sposób procedowana jest analiza i zarządzanie ryzykiem. Dzięki temu szerszemu spojrzeniu w ramach badania może on zarekomendować zarówno zarządowi, jak i radzie nadzorczej rozwiązania dotyczące wielu dziedzin, nie tylko z zakresu finansowo-księgowego – mówi Monika Kaczorek, zastępca prezesa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.
Wiele firm jest ustawowo zobowiązanych do korzystania z usług biegłego rewidenta. Są to spółki akcyjne, spółki z o.o. po przekroczeniu określonego progu przychodów, firmy z sektora finansowego, a także przedsiębiorstwa starające się o kredyt (czasem banki stawiają taki wymóg). Eksperci zalecają, by współpracę z nowym biegłym rewidentem rozpocząć jak najwcześniej w roku bilansowym, najlepiej przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za rok poprzedni. – Pozwoli to spokojnie zaplanować harmonogram, określić z wyprzedzeniem, jakie prace będą przeprowadzane na poszczególnych etapach. Biegły będzie mógł się dostosować do terminów, których klient musi przestrzegać, zapoznać się z działalnością firmy, przejąć informację od poprzedniego audytora (jeśli taki był). Natomiast w przypadku kontynuacji współpracy z dotychczasowym biegłym rewidentem najczęściej kontakty mają charakter ciągły – mówi Monika Kaczorek.
Duże wymagania stawiane biegłym
Biegli rewidenci przeszli sporą ewolucję na przestrzeni ostatnich 20–25 lat. – Kiedyś biegły był specjalistą „od wszystkiego", obecnie staje się menedżerem zespołu składającego się z różnego rodzaju specjalistów. Niekoniecznie są to sami audytorzy finansowi, potrzebna jest bowiem, zwłaszcza przy badaniu dużych firm, wiedza ekspercka osób od IT czy specjalistów od wycen, podatków – dodaje. Firmy oczekują dziś od biegłego rewidenta przede wszystkim zmniejszenia zaangażowania własnych działów finansowych w przygotowanie dokumentacji niezbędnej do audytu. – Ponadto zależy im na specjalistach z danego sektora, którzy szybko i sprawnie przeprowadzą audyt i dadzą rekomendacje. Niektóre przedsiębiorstwa oczekują także, że biegły rewident na każdym etapie będzie wykazywał swoją niezależność i zwracał uwagę zarządowi, komitetowi audytu, radzie nadzorczej czy działom finansowym na ewentualne nieprawidłowości czy obszary, które wymagają optymalizacji – mówi Monika Kaczorek z Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.
Cena nie powinna być kryterium wyboru
Wybierając audytora, warto przejrzeć rejestr biegłych rewidentów prowadzony przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów lub rejestr firm audytorskich, za który odpowiada Polska Agencja Nadzoru Audytowego. Rejestry te są dostępne na stronach internetowych. – Pod uwagę trzeba wziąć przede wszystkim doświadczenie eksperta, sprawdzić, w jakiej dziedzinie się specjalizuje, jakim zespołem dysponuje. Ważne są także stosowane przez biegłego rewidenta narzędzia i technologie. Istotne jest również, by biegły był komunikatywny, otwarty i potrafił dobrze zrozumieć oczekiwania klienta – dodaje Monika Kaczorek.
Ekspertka podkreśla, że cena nie powinna być decydującym kryterium wyboru. – Ważne, by nie patrzeć na te usługi jak na koszt. Dojrzałe organizacje są świadome, że usługi biegłego mogą przynieść wymierne korzyści w zarządzaniu firmą – podkreśla zastępca prezesa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów. Podpisując umowę z biegłym, warto skorzystać z wzorcowego dokumentu opracowanego przez samorząd biegłych rewidentów.
