Zwolennicy autonomii Śląska wykorzystają ogłoszone wczoraj wyniki spisu powszechnego do ponownego nagłośnienia swoich postulatów. Ich krytycy wskazują, żeby nie przeceniać liczby osób, które w ubiegłorocznym spisie zadeklarowały się jako Ślązacy.

Osób, które jako jedyną narodowość wskazały śląską, było 362 tys. Kolejne 56 tys. oprócz podstawowej narodowości śląskiej wskazało też drugą. Następne 415 tys. wskazało najpierw polską, a jako drugą śląską. W spisie przed dziesięciu laty do śląskości przyznało się 178 tys. osób (wpisywały ją mimo braku formalnych możliwości, takie pojawiły się dopiero w ubiegłym roku).

– To sygnał dla decydentów w Warszawie. Część z nich się przestraszy i będzie udawała, że nic się nie stało, ale druga część uzna, że należy przewartościować politykę wobec regionów – komentuje szef Ruchu Autonomii Śląska Jerzy Gorzelik.

Prof. Zygmunt Woźniczka, historyk z UŚ, przypomina jednak, że w regionie żyją aż 4 mln ludzi.

– Ruch buduje siłę w opozycji do Polski. Deklaruje, że autonomia poprawi byt Ślązaków, ale to demagogia. Konfrontacyjny charakter RAŚ jest niebezpieczny, a Ruch nie ma pomysłu na Śląsk.

RAŚ chce do 2020 r. uzyskać autonomię dla regionu z własnym premierem i sejmem. Na Śląsku jest dziś czwartą siłą polityczną (po PO, PiS i SLD). Po ostatnich wyborach samorządowych Gorzelik został członkiem zarządu województwa.

Ruch słynie z kontrowersyjnych akcji. Zmienił stadion w Chorzowie na górnośląskie barwy – żółte i niebieskie kolory krzesełek. 11 listopada nie obchodzi Święta Niepodległości, ale rocznicę zakończenia Wielkiej Wojny. Część krytyków wprost zarzuca RAŚ, że jest antypolski.

Jerzy Gorzelik akcentuje, że odrębność regionalną czuje nie tylko więcej mieszkańców Śląska. Faktycznie, np. 17 tys. osób zadeklarowało się w spisie jako Kaszubi (trzy razy więcej niż przed dziesięciu laty), a 211 tys. jako zarazem Kaszubi i Polacy.

Ogółem podwójną tożsamość narodowo-etniczną czuje w Polsce 871 tys. osób, a ponad pół miliona osób deklaruje wyłącznie niepolską przynależność narodową lub etniczną.

– Podważono mit homogeniczności Polaków – komentuje wyniki spisu dr Tomasz Słupik, politolog z Uniwersytetu Śląskiego.

Dlaczego liczba zadeklarowanych Ślązaków się podwoiła? – To forma protestu przeciwko III RP. Śląsk biednieje, a bierność Warszawy powoduje, że ten się od niej odwraca – ocenia prof. Zygmunt Woźniczka. Podkreśla jednak, że dziś trudno ocenić, kto jest rdzennym Ślązakiem. – W czasach rewolucji przemysłowej przybyły tu dziesiątki tysięcy ludzi. Budowali huty i kopalnie. Przyjechało dużo kresowiaków. Pytanie, kim są więc ci zadeklarowani Ślązacy? Tego spis nie wyjaśnia – zauważa.