Bonifikata bez zwrotu

Większość gmin udziela bardzo wysokich bonifikat najemcom, którzy chcą wykupić zajmowane przez siebie lokale. Najczęściej bonifikaty wynoszą od 80 do 90 proc. wartości mieszkania. W Poznaniu i Warszawie sięgają 90 proc., w Łodzi – 95 proc.

Od poniedziałku wchodzi w życie nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami (DzU nr 173, poz. 1218). Przewiduje ona, że najemca nie będzie zwracał bonifikaty gminie, nawet jeżeli sprzeda wykupione mieszkanie przed upływem pięciu lat. Przepisy stawiają jednak warunki. Upustu nie trzeba będzie oddawać, jeżeli pieniądze ze sprzedaży zostaną w ciągu 12 miesięcy od daty transakcji przeznaczone na zakup innego mieszkania lub nieruchomości albo na inne cele mieszkaniowe.

– Przepis może mieć zastosowanie także do rozbudowy, nadbudowy lub przebudowy domu czy mieszkania, ale tylko wtedy, gdy po przeprowadzeniu tych prac poprawią się warunki lokalowe wykupującego – wyjaśnia Liliana Walentkiewicz-Gustowska, zastępca dyrektora Wydziału Geodezji, Katastru i Inwentaryzacji w Urzędzie Miasta w Łodzi.

Nowelizacja dopuszcza także możliwość zamiany jednego mieszkania na inne lub na dom bez konieczności zwrotu bonifikaty. Dotyczy to także zamiany dokonanej w celu rozbudowy, nadbudowy lub przebudowy domu albo mieszkania (w celu polepszenia warunków lokalowych).

Podobne zasady będą obowiązywały, gdy wykupujący zbył mieszkanie na rzecz osoby bliskiej. Jeżeli złamie ona wymienione wyżej zasady, musi także zwrócić bonifikatę, chociaż to nie ona wykupiła mieszkanie. Nowelizacja przewiduje jednak, że rada gminy może zrezygnować ze zwrotu bonifikaty także w innych sytuacjach, np. gdy rodzina najemcy będzie w trudnej sytuacji życiowej.

Do tej pory najemca oddawał bonifikatę, jeżeli sprzedał lokal w ciągu pięciu lat od daty jego nabycia. Nie miało przy tym znaczenia, z jakich powodów to zrobił i na co przeznaczył pieniądze uzyskane ze sprzedaży.

Wiele osób starało się ominąć ten przepis i przenosiło własność wykupionego mieszkania na rzecz osób bliskich, na przykład córki, syna lub wnuka.Ci upustu nie mieli obowiązku zwracać. Jeżeli więc córka otrzymała mieszkanie od matki, a potem szybko je sprzedała, gmina nie mogła żądać od niej zwrotu bonifikaty.

Przepisy jeszcze nie weszły w życie, a już budzą wątpliwości interpretacyjne. Chodzi o to, czy stosuje się je do osób, które wykupiły mieszkanie komunalne przed 22 października br., czy też tylko do tych, które zdecydują się na ten krok po tej dacie.

– Nowelizacja nie ingeruje w zawarte już akty notarialne. Jeżeli więc zawierają klauzulę zakazującą sprzedaży mieszkania, to bonifikatę trzeba zwrócić – twierdzi Piotr Styczeń, wiceminister budownictwa.

– Sprzedający może jednak wystąpić do gminy z prośbą, by zastosowała do niego przepisy nowelizacji i zrezygnowała z egzekwowania należnych jej pieniędzy – uważa wiceminister.– Natomiast mieszkanie można sprzedać bez zwracania bonifikaty, gdy akt notarialny został sporządzony przed 22 października tego roku, ale nie zawierał żadnych tego rodzaju klauzul zakazujących – dodaje Piotr Styczeń.

- Jeżeli gmina zdecyduje się na sprzedaż mieszkania, to zawiadamia najemcę, że może je wykupić