Reforma gospodarki wodnej wprowadzona nowym Prawem wodnym stanowiła realizację obowiązku implementacji Dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (DzUrz WE L 327 z 22.12.2000). Dyrektywa ta wymusiła na państwach członkowskich wprowadzenie zrównoważonego gospodarowania wodami wskutek oparcia systemu usług wodnych na zasadzie zwrotu kosztów takich usług – „korzystający i zanieczyszczający płaci".
Finansowanie nowego systemu oparte jest w głównej mierze o wpływy z tytułu tzw. usług wodnych, których celem jest umożliwienie odbiorcom – gospodarstwom domowym, podmiotom publicznym i podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą – korzystania z wód w zakresie przekraczającym korzystanie powszechne, zwykłe i szczególne.