Reklama
Rozwiń

Court Watch Polska apeluje do MS i Iustitii o zmianę rekomendacji dla odmrażanych sądów

Ministerstwo Sprawiedliwości i Stowarzyszenie „Iustitia” wydały sprzeczne z Konstytucją RP rekomendacje prowadzące do wyłączenia jawności wszystkich rozpraw - uważa Fundacja Court Watch Polska. Skierowała właśnie list otwarty do nich z apelem o przestrzeganie prawa do publicznego procesu.

Publikacja: 26.05.2020 11:21

Sąd Okręgowy w Warszawie zebrał się, 30 bm. w sprawie b. szefa CBA Mariusza Kamińskiego i innych b.

Sąd Okręgowy w Warszawie zebrał się, 30 bm. w sprawie b. szefa CBA Mariusza Kamińskiego i innych b. członków kierownictwa Biura, skazanych nieprawomocnie w marcu 2015 r. na kary więzienia za nadużycie władzy, a ułaskawionych w listopadzie 2015 r. przez prezydenta Andrzeja Dudę.

Foto: PAP/Tomasz Gzell

dgk

Chodzi o rekomendacje dotyczące funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w czasie epidemii SARS-CoV-2. Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia" opublikowało je 9 maja 2020 r. na swojej stronie internetowej.Z kolei 18 maja swoje rekomendacje skierowała do prezesów sądów Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości dr Anna Dalkowska.

"W obu dokumentach rekomendują Państwo uniemożliwienie obywatelom udziału w jawnych rozprawach i ogłoszeniach wyroków, co jest sprzeczne z art. 45 Konstytucji RP i czemu się stanowczo sprzeciwiamy." - czytamy w apelu Fundacji Court Watch Polska.

W preambule do  zaleceń "Iustitii" czytamy, że ich celem jest „troska o zdrowie publiczne w Polsce a także poszanowanie konstytucyjnego prawa do sądu" oraz że są one „odpowiedzią na brak kompleksowych, szczegółowych rekomendacji, które powinny być przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości". Obok wielu przemyślanych, nowoczesnych i koniecznych rozwiązań, takich jak szerokie wykorzystanie systemu wideokonferencji w procesie sądowym, czy zdalny dostęp do systemów informatycznych dla sędziów, postulowane jest także „wprowadzenie zasady, iż w rozprawie lub posiedzeniu jawnym mogłyby uczestniczyć wyłącznie osoby wezwane lub zawiadomione".

W piśmie z 18 maja 2020 skierowanym do prezesów sądów przez Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości dr Annę Dalkowską (syg. DNA-II.510.20.2020) oprócz bardzo racjonalnych i potrzebnych zaleceń, takich jak zapewnienie środków ochrony osobistej i środków do dezynfekcji rąk, czy objęcie szczególną troską pracowników najbardziej narażonych na ryzyko epidemiczne, znalazły się także wytyczne sprzeczne z zasadami publicznego procesu. W punkcie „Bezpieczeństwo interesantów" czytamy: „Zakazuje się wstępu do budynków sądów osób innych niż wzywane do udziału w posiedzeniu lub też wykazujące inną niezbędną potrzebę" oraz „Rekomenduje się wydanie przez prezesów sądów zarządzeń uniemożliwiających lub ograniczających dostęp publiczności do sal rozpraw".

Fundacja przypomina, że zgodnie z artykułem 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej:

1. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.

2. Wyłączenie jawności rozprawy może nastąpić ze względu na moralność, bezpieczeństwo państwa i porządek publiczny oraz ze względu na ochronę życia prywatnego stron lub inny ważny interes prywatny. Wyrok ogłaszany jest publicznie.

Fundacja podkreśla, że ograniczenie jawności procesu może się odbyć jedynie w drodze ustawy i tylko w granicach przesłanek ustanowionych przez Konstytucję w punkcie 2. artykułu 45.

- Sytuacja zagrożenia zdrowia przez możliwość zarażenia wirusem nie wypełnia żadnej z konstytucyjnych przesłanek ograniczenia zasady jawności rozprawy, a co za tym idzie, nie ma możliwości, aby na tej podstawie wyłączyć ją lub ograniczyć. Gdyby przyjąć inaczej, otworzyłaby się furtka do naruszenia jednej z najważniejszych zasad ustrojowych i prawa człowieka, jakim jest zasada publicznego rozpatrywania spraw przez sądy. Zdajemy sobie sprawę z konieczności minimalizacji ryzyka zarażenia się pracowników sądów i innych osób przychodzących do sądu wirusem SARS-CoV-2. Rozumiemy również potrzebę zapewnienia efektywności i komfortu pracy. Jednak nie stanowią one uzasadnionej podstawy do zawieszenia obowiązywania zawartych w art. 45 Konstytucji prawa do jawnego procesu i obowiązku publicznego ogłoszenia wyrok. Zdajemy sobie sprawę z konieczności minimalizacji ryzyka zarażenia się pracowników sądów i innych osób przychodzących do sądu wirusem SARS-CoV-2. Rozumiemy również potrzebę zapewnienia efektywności i komfortu pracy. Jednak nie stanowią one uzasadnionej podstawy do zawieszenia obowiązywania zawartych w art. 45 Konstytucji prawa do jawnego procesu i obowiązku publicznego ogłoszenia wyroku. Jesteśmy przekonani, że te uzasadnione potrzeby da się w racjonalnym stopniu zaspokoić bez naruszania konstytucyjnych praw i wolności - głosi apel.

Court Watch Polska apeluje do MS i "Iustitii" o poszanowanie prawa obywateli i zmianę treści zaleceń tak, aby prawo do jawnego procesu i obowiązek publicznego ogłoszenia wyroku nie były w Polsce zagrożone. Do prezesów sądów wystosowano apel, aby dbając o zdrowie swoich pracowników i osób odwiedzających sądy, nie wydawali zarządzeń idących za daleko, tj. uniemożliwiających udział w rozprawach publiczności sprzecznych w skutkach z art. 45 Konstytucji RP.

List z apelem można podpisywać na stronie internetowej Fundacji. Został rozesłany do wiadomości prezesów sądów powszechnych, Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajowej Rady Sądownictwa, organizacji społecznych i międzynarodowych monitorujących przestrzeganie praw człowieka w Polsce.

Nieruchomości
Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok dla tysięcy właścicieli gruntów ze słupami
Podatki
Podział mieszkania ze spadku. Czy można uniknąć podatku?
Prawo karne
„Matka Boska Kermitowska” obraża uczucia religijne? Jest wyrok sądu
Prawo w Polsce
Ile zapłacimy za abonament RTV w 2025? Oto stawki od 1 stycznia i lista zwolnionych z opłaty
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego
Podatki
Ulga podatkowa dla pracujących seniorów. Czym jest i kto może z niej skorzystać?
Materiał Promocyjny
„Nowy finansowy ja” w nowym roku