Zielone pomysły na przyszłościową zmianę kariery zawodowej

– Na polskim rynku pracy można zaobserwować stopniowy wzrost zapotrzebowania na ekspertów ds. ESG, a w 2024 roku liczba ofert skierowanych do tej grupy może sięgnąć nawet 1500 – mówi „Rzeczpospolitej” Katarzyna Gołek, menedżer zespołu rekrutacji z obszaru nauk przyrodniczych i inżynierii w agencji zatrudnienia Manpower. Firma jest częścią ManpowerGroup, która niedawno zbadała zaangażowanie polskich firm w działania związane ze zrównoważonym rozwojem (ESG), a także z raportowaniem niefinansowym.

To właśnie ta druga kwestia, a konkretnie kolejne wymagania nakładane przez unijne regulacje (w tym dyrektywę CSRD, która w kolejnych latach będzie obejmować coraz większą liczbę spółek), wpływają na rosnącą od kilku lat liczbę ofert pracy w obszarze ESG. Wprawdzie nie jest to gwałtowny wzrost, ale zrównoważony rozwój staje się znaczącą niszą rynku pracy.

Już nie dodatek do PR

– Nowe przepisy nakładają na firmy obowiązek większej transparentności w obszarach środowiskowych, społecznych i zarządczych, co zwiększa popyt na wysoko wykwalifikowaną kadrę – wyjaśnia Katarzyna Gołek. Zwraca też uwagę, że podczas gdy jeszcze nie tak dawno działania z obszaru odpowiedzialnego rozwoju traktowano jako dodatkowe zadania przypisywane do już istniejących ról, to obecnie firmy coraz częściej tworzą stanowiska związane wyłącznie z realizacją strategii ESG.

Według badania ManpowerGroup, które objęło 750 specjalistów i menedżerów z różnej wielkości firm, 34 proc. z nich przewiduje, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy ich firma zwiększy zatrudnienie w obszarze ESG. Tylko niespełna co czwarty z przedstawicieli pracodawców stanowczo twierdził, że nie ma takich planów. Pozostali nie podjęli jeszcze decyzji w tej sprawie albo nie znali planów firmy.

Można więc przypuszczać, że faktyczny odsetek przedsiębiorstw, które będą rekrutować kandydatów na stanowiska związane z ESG, przekroczy 34 proc. Tym bardziej że aż 48 proc. ankietowanych firm zamierza w najbliższych latach wzmocnić swoje działania w tym obszarze, przy czym 26 proc. planuje opracować formalną strategię ESG, którą na razie ma tylko 22 proc. uczestników badania ManpowerGroup.

ESG ważne w finansach

Jakich kandydatów szukają firmy do pracy w obszarze zrównoważonego rozwoju? W ostatnich trzech latach na czele listy najczęściej rekrutowanych pracowników byli specjaliści ds. ESG, analitycy ESG i menedżerowie ds. ESG – takie stanowiska utworzyły cztery na dziesięć badanych przedsiębiorstw. Ponad jedna czwarta uczestników badania szukała specjalistów ds. raportowania ESG, a ponad jedna piąta rekrutowała trenerów ds. zrównoważonego rozwoju. Popyt na tych ostatnich będzie rósł, skoro 74 proc. firm organizuje już dla pracowników szkolenia związane z ESG (przy czym 36 proc. regularnie), a prawie co piąta firma przymierza się do takich szkoleń.

Według Pauliny Świątkiewicz z działu HR portali justjoin.it & rocketjobs.pl firmy poszukują m.in. menedżerów ds. zrównoważonych inwestycji i doradców ds. zielonych innowacji. Jak ocenia Katarzyna Gołek, liczba ofert pracy w obszarze ESG wzrasta w zależności od gałęzi gospodarki, a także regionu. Według niej szczególnie intensywnie rekrutuje teraz sektor finansowy oraz energetyczny.

Jednak z pobieżnej analizy ogłoszeń dostępnych w serwisie Pracuj.pl wynika, że specjalistów z obszaru zrównoważonego rozwoju, w tym raportowania ESG, poszukuje też sporo firm z branży budowlanej (zrównoważone budownictwo dopiero się w Polsce rozkręca) oraz produkcyjnej, w której coraz ważniejsze jest obliczanie emisji gazów cieplarnianych. Nieliczne niestety ogłoszenia z widełkami wynagrodzenia wskazują, że specjaliści ds. ESG mogą liczyć średnio na 7–12 tys. zł brutto miesięcznie.

Brakuje specjalistów

Z kolei zarobki menedżerów zajmujących się obszarem ESG wynoszą – w zależności od roli, wielkości firmy i doświadczenia – od 15 tys. zł do 30 tys. zł – ocenia Piotr Cieśliński, headhunter w sektorze budownictwa i energetyki w Wyser Executive Search. Jego zdaniem na razie rozwój zielonego sektora (w tym odnawialnych źródeł energii, technologii ekologicznych i zrównoważonego rozwoju) jest w Polsce mniej dynamiczny niż w wielu innych krajach, ale już teraz widać, że zapewnia duże możliwości rozwoju zawodowego i rosnącą liczbę stanowisk pracy. Jak szacuje ManpowerGroup, sam tylko rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE) jeszcze w tej dekadzie stworzy na świecie ponad 10 mln nowych miejsc pracy.

Zdaniem Piotra Cieślińskiego zwiększony popyt na zielone kompetencje w połączeniu z ich niedoborem na rynku sprawi, że firmy będą konkurować o pracowników mających oczekiwane umiejętności, co wpłynie na ich wynagrodzenia. Ten efekt już widać w badaniu ManpowerGroup. Wskazując główne wyzwania związane z rekrutacją specjalistów z obszaru ESG, ankietowane firmy najczęściej mówiły o wysokich oczekiwaniach finansowych kandydatów (42 proc.) i dużej konkurencyjności wśród ofert pracy (37 proc.), która wiąże się z brakiem wykwalifikowanych kandydatów (31 proc.).