Gospodarcza przestępczość to ciągle jeden z najważniejszych problemów, z jakimi borykają się polskie firmy. Regulacje często nie nadążają za rzeczywistością, tym bardziej warto przyjrzeć się zmianom w prawie, które rzucają nowe światło na dotychczasową praktykę. Zmiany te weszły w życie 1 lipca, a przygotowała je Komisja Kodyfikacyjna. Powodują one odejście od modelu dotychczasowego, tzw. inkwizycyjności, do modelu kontradyktoryjnego, pochodzącego z systemu prawa anglosaskiego.
Zmiany dotyczą m.in. prowadzenia postępowania dowodowego w sprawach karnych, w tym oczywiście przestępczości gospodarczej. Zgodnie z nowelizacją kodeksu postępowania karnego ciężar prowadzenia postępowania dowodowego na etapie sądowym został przeniesiony z sędziego na strony postępowania, a w szczególności na oskarżyciela i oskarżonego. Co to oznacza? Przede wszystkim nowe obowiązki dla prokuratorów, którzy będą musieli zebrać szczegółowe dowody w sprawach, którymi się zajmują. Ponieważ oszustwa gospodarcze są często bardzo skomplikowane, w dochodzeniach potrzebni będą specjaliści od tego typu przestępstw. Dlatego np. Prokuratura Generalna już teraz poszukuje analityków kryminalnych i ekspertów od informatyki śledczej. Oskarżenie oraz obrona będą mogły ponadto korzystać również z opinii prywatnych, czyli ekspertyz, które będą traktowane jako dowód sporządzony na zamówienie stron od niezależnych osób lub firm posiadających specjalną wiedzę.
Ekspert śledczym
Dzięki wprowadzonym zmianom otwiera się także zupełnie nowy rozdział dla prawników – specjalistów od prawa karnego. Spodziewamy się istotnego wzrostu popytu na eksperckie usługi śledcze. Może to oznaczać przyspieszenie rozbudowywania praktyk w tym kierunku przez kancelarie prawnicze. Część wiodących kancelarii prawniczych już podjęło działania, które pozwolą na niezwłoczną realizację przedsięwzięć na rzecz przeprowadzenia dowodów przez strony postępowania w postaci obsługi w zakresie karnym i także ekspercko – przy udziale uznanych profesjonalnych doradców.
Zmiany te spowodują ogromne zapotrzebowanie na specjalistyczne usługi związane z ujawnianiem i wnoszeniem dowodów przed niezależnego arbitra, jakim od 1 lipca staje się sędzia. Odrębną sytuację stanowi od 1 lipca zmiana tzw. polityki karania. Rzadziej według założeń ma być orzekana kara więzienia w zawieszeniu, za to częściej ma być stosowane orzekanie grzywien i kar ograniczenia wolności. Nowela ustala także m.in. nowe zasady orzekania kary łącznej i wskazuje nowy klucz wymierzania środków zabezpieczających, a za niedopuszczalne uznaje przeprowadzenie i wykorzystanie dowodu uzyskanego do celów postępowania karnego za pomocą przestępstwa.
Nowe działy w kancelariach i analitycy kryminalni w organach śledczych skonfrontują się z jednym z najważniejszych problemów polskich firm, czyli przestępczością gospodarczą.