Ze skarg wpływających do biura rzecznika praw obywatelskich wynika, że niejednokrotnie przyczyną niedotrzymania ustawowego 6-miesięcznego terminu na zgłoszenie w urzędzie skarbowym nabycia spadku na specjalnym formularzu (SD-Z2) jest brak wiedzy lub niedoinformowanie o tych warunkach formalnych koniecznych do uzyskania zwolnienia.
Zwolnienie z podatku od spadków i darowizn po śmierci najbliższych
Rzecznik jako przykład podaje sprawę kobiety, która opiekowała się 103-letnią babcią oraz matką chorującą na raka. Musiała ona także zrezygnować z działalności gospodarczej. Babcia zmarła, zostawiając jej w spadku mieszkanie. Potem stan matki pogorszył się. Córka była pochłonięta wyczerpującą, całodobową opieką. Z racji tego zaangażowania i braku informacji o warunkach formalnych, upłynął jej termin do złożenia zgłoszenia SD-Z2.
Jak zaznacza rzecznik, odbierając postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku kobieta nie była zdolna do samodzielnego powzięcia wiadomości o konsekwencjach tego, gdyż była skupiona na szukaniu pomocy oraz pomocy matce. Zwróciła uwagę, że kancelarie notarialne zazwyczaj wyraźnie informują o możliwości zwolnienia i konieczności złożenia formularza SD-Z2. Jej zdaniem, stawia to osoby zamożne, które stać na korzystanie z usług kancelarii notarialnych, w pozycji uprzywilejowanej względem tych, które nie mogą sobie na to pozwolić.
Jednocześnie jak zauważa RPO, sądy administracyjne stoją na stanowisku, że niedotrzymanie terminu wywiera skutek prawny w postaci definitywnej utraty prawa do zwolnienia – bez względu na przyczynę uchybienia. Termin ten nie może być przywrócony. W przypadku niedotrzymania terminu jedyną drogą jest zwrócenie się o udzielenie ulgi w spłacie zobowiązania podatkowego.
Czytaj więcej
Darowizna lub spadek od członków najbliższej rodziny jest zwolniona z podatku. Kto dokładnie może z tego skorzystać i na co trzeba uważać, by tego zwolnienia nie stracić.
