Nowy „Plus Minus”, nowa epoka - komentarz Bogusława Chraboty

Dziś inaczej niż zwykle, ale mam ku temu powód szczególny. Oto po raz pierwszy trafia w Państwa ręce nowa formuła „Plusa Minusa", na którego łamach próbujemy co tydzień przedstawiać ambitniejszą wersję świata.

Publikacja: 17.10.2014 01:03

Bogusław Chrabota

Bogusław Chrabota

Foto: Fotorzepa/ Rafał Guz

„Plus Minus", który jeszcze tydzień temu był ledwie dodatkiem do sobotniej „Rzeczpospolitej", od dziś staje się pełnoprawnym i pełnoformatowym magazynem sobotnio-niedzielnym. Mam nadzieję, że darujecie nam Państwo brak w tej gazecie porażających newsów. Ich niedostatek postaramy się zrekompensować formami, dla których nie ma miejsca w wydaniach codziennych.

W nowym „Plusie Minusie" znajdziecie Państwo szkice, eseje, reportaże, wywiady, komentarze i felietony – wszystko, czego tak bardzo i trochę beznadziejnie łaknie umysł czytelnika zmęczonego codzienną gonitwą myśli. Będzie więcej miejsca dla starych i lubianych autorów. Pojawią się również nowi, którzy jeszcze na tych łamach nie gościli. Będziemy się starali o dobrą i ważną literaturę. „Plus Minus" będzie jedyną zapewne w Polsce gazetą, w którym będziecie Państwo mogli przeczytać fragmenty nowych książek. Nie zabraknie też miejsca na recenzje literackie, filmowe i teatralne.

Nie chcemy jednak budować wieży z kości słoniowej. Kultura będzie tu miała wiele wymiarów – od wysokiego po ten, który zwykliśmy nazywać popularnym. Historia nie będzie trudnym szkicem z przypisami, ale żywą i wartką narracją. Dyskurs ideowy – a mamy ambicję, by pchał Polskę do przodu – będzie zrozumiały i wielowymiarowy. Właśnie takim tematem zaczynamy.

Wątkiem przewodnim numeru uczyniliśmy debatę na temat roli Kościoła we współczesnym świecie. Kościół drapieżny? Czy bezwolny? Kościół, który, jak chcą jego przeciwnicy, gotuje nam chrześcijański taliban? Czy Kościół przegrany, którego dewizą staje się powolna kapitulacja? Z czym mamy w Polsce i we współczesnym świecie do czynienia? I co jest dla cywilizacji, której jesteśmy dziećmi, groźniejsze? Forsowanie czy abdykacja ze świata wartości, o których mówimy, że są wysnute z Chrystusowego dziedzictwa? To jeden z najważniejszych dylematów współczesności, za którym stoi kolejny: czy światu, naszemu światu, udało się stworzyć neutralną wobec religii etykę życia publicznego oraz etos obywatelski, które pospołu potrafiłyby zastąpić świat dotychczasowych ewangelicznych wartości? Gdyby tak było, gdybyśmy taki normatyw powszechnie przyjęli, czy możliwy byłby bunt profesora Chazana i debata na temat klauzuli sumienia?

Do niedawna wzorcem dla wyznawców świeckiej aksjologii życia publicznego była francuska „laicité". Do niedawna, bo ostatnie lata pokazują jej zasadniczą porażkę. „Laicité" właśnie rozpada się jak domek z kart, i to nie tylko w konflikcie z triumfującym integryzmem islamu, ale przede wszystkim z rzeszą obrońców tradycyjnej moralności, którzy wychodzą na ulice Paryża w wielotysięcznych manifestacjach, by walczyć w obronie zagrożonych wartości. To już dziś. A co będzie jutro, gdy do władzy dojdzie Marine Le Pen i Front Narodowy? Czy „laicité" się obroni? A może w obronie własnej znów będziemy zmuszeni odwołać się do korzeni chrześcijaństwa? O tym w rozmowie z Roberto de Mattei, w tekście Agnieszki Kołakowskiej i w ważnym wywiadzie Roberta Mazurka z prof. Janem Hartmanem.

W tym numerze to nie wszystko. Ekologów, obrońców praw zwierząt i całą postępową ludzkość z pewnością poruszy tekst o walkach byków. Jacek Pałkiewicz, wybitny eksplorator i współpracownik naszego dziennika, pisze o hiszpańskiej korridzie. Czym jest korrida? Czy aby tylko kulturowym anachronizmem? A może trudną do zaakceptowania, ale konieczną dla zachowania hiszpańskiej tożsamości tradycją z antycznym rodowodem? Przecież walki byków mają swoje początki w epoce Minosa. Czy w istocie są tylko wykładem ludzkiego barbarzyństwa?

Barbarzyńcą z pewnością nie jest ani Jan Englert, który opowiada o zawiłych ścieżkach współczesnego teatru, ani Jadwiga Staniszkis patrząca na polską politykę z lotu ptaka. A tym bardziej Marek Krajewski, autor poczytnych książek z komisarzem Eberhardem Mockiem w roli głównej, który w wywiadzie z uśmiechem broni się przed zarzutami o mizoginizm i homofobię. To szczyty polskiej myśli i polskiej kultury. Pewne, bo przez lata sprawdzane. Tekstem, który mnie wyjątkowo cieszy, jest recenzja Jacka Cieślaka z nowej płyty Pink Floyd. Może to brzmi jak żart, ale w rzeczy samej już za cztery tygodnie na polski rynek trafi ta wyjątkowa niespodzianka. Fanom (ja jestem zagorzałym) nawet się nie śniło, że po ostatnim studyjnym krążku „Divison Bell" (1994) będziemy mieli szansę na jakąś nowość przyszykowaną przez Gilmoura i spółkę. Perspektywa wydawała się o tyle niemożliwa, że przed sześcioma laty odszedł Rick Wright, klawiszowiec i magik, odpowiedzialny za muzyczny klimat i poetykę wielkiego kwartetu z Londynu. A jednak świat jest pełen niespodzianek. Dave Gilmour odgrzebał gdzieś na studyjnych półkach nagrania Wrighta sprzed 20 lat, wraz z Nickiem Masonem dograł partie gitary i perkusji i otrzymaliśmy dzieło, na które świat rocka progresywnego czeka z napięciem niemal równym temu, jakie towarzyszy pogłoskom o nowej płycie grupy Queen. To także nagrania sprzed lat. Dotąd niepublikowane. Ale wybitne. Już niedługo pierwsza recenzja płyty ekipy Freddiego Mercury'ego również na stronach „Plusa Minusa". A dziś pierwsza polska recenzja „The Endless River", czyli „Rzeki bez końca", oby tytuł był proroczy.

I na koniec jeszcze jedna rekomendacja. Dotyczy fragmentu powieści „Gniew" Zygmunta Miłoszewskiego. Z góry zastrzegam – tylko dla czytelników o mocnych nerwach. Poza tym Zaremba o Popiełuszce, Górny o Horthym, Nowak o Rosji, Ziemkiewicz o historii i sobie samym oraz dużo sportu. Dużo, dużo sportu. Namawiam. Czytajcie „Plusa Minusa". Nie znajdziecie nic lepszego!

Plus Minus
„Zbrodnie po sąsiedzku”: Kryminał, bajka, podcast
Materiał Promocyjny
Jak przez ćwierć wieku zmieniał się rynek leasingu
Plus Minus
„Little Big Adventure – Twinsen’s Quest”: Kraina klonów i teleportów
Plus Minus
„Złodziej”: Uwiedzeni okradzeni
Plus Minus
„Autobiografia”: Żyć i filozofować
Materiał Promocyjny
5G – przepis na rozwój twojej firmy i miejscowości
Plus Minus
Gość "Plusa Minusa" poleca. Katarzyna Puzyńska: Krwawe konsekwencje
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay