10 grudnia 1948 r. w Paryżu Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło fundament światowego systemu ochrony praw człowieka – Powszechną deklarację praw człowieka. Wywarła i wywiera ona nadal ogromny wpływ na nasze prawa podstawowe, będąc najbardziej uniwersalnym dokumentem zbierającym i potwierdzającym prawa jednostek. Warto więc zauważyć, że Powszechna deklaracja... uznała prawo do prywatności za jedno z fundamentalnych praw człowieka. Jej art. 12 stanowi, że „Nikt nie będzie podlegać arbitralnemu wkraczaniu w jego życie prywatne (…)”. Dalsza część tego postanowienia określa, że każdy ma prawo do ochrony prawnej przeciwko takiej ingerencji. Ochrona prywatności nie tylko więc jest prawem podstawowym każdego człowieka, ale i uzyskuje sankcję państwową w postaci ochrony prawnej. Prawo do prywatności jest fundamentem naszej wolności i godności, pozwalając każdej osobie na samodzielne decydowanie o tym, co chce ujawniać światu, a co zachować tylko dla siebie. To również tarcza chroniąca nas przed nadużyciami władzy, dyskryminacją i manipulacją w erze cyfrowej.
RODO w Polsce stosowane jest powszechnie od siedmiu lat
Geneza ochrony prawnej prywatności sięga czasów dawniejszych. Krokiem milowym był artykuł Warrena i Brandeisa „The Right to Privacy” opublikowany w Harvard Law Review 15 grudnia 1890 roku. Dopiero jednak od lat 70. XX wieku, m.in. wraz z rozwojem korzystania z danych o obywatelach przez władze publiczne, narodziła się nowa gałąź prawa – prawa ochrony danych osobowych. Znalazła ona wyraz w międzynarodowej ochronie prawnej w konwencji Rady Europy z 1981 r., a później w dyrektywie Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z 1995 r.
Współcześnie wszyscy znają już ogólne rozporządzenie UE o ochronie danych osobowych z 2016 r. (RODO), które także w Polsce stosowane jest powszechnie od siedmiu lat. Zarówno administratorzy – a więc podmioty, które przetwarzają nasze dane osobowe i decydują o celach i sposobach ich przetwarzania – a także podmioty danych, czyli osoby fizyczne posiadające dane, wiedzą o jego obowiązywaniu, prawach z niego wynikających i standardach, które RODO wprowadziło do codziennego życia społecznego i gospodarczego w krajach Unii Europejskiej.
Dzisiaj możemy sobie przypomnieć, że to twórcy nowożytnych konstytucji oraz Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka stoją za upowszechnieniem ochrony prywatności i naszych danych osobowych – potrzebnych w tak oczywisty sposób w XXI cyfrowym wieku.
Czytaj więcej
Ponad 40 proc. badanych, którzy korzystali z generatywnej AI, uważa, że zawsze podaje ona prawdziwe i bezstronne informację. Tymczasem sztuczna inteligencja jest coraz częściej używana przez internetowych oszustów, by wykraść nasze dane i pieniądze.
