Wojciech Tumidalski: Likwidacja Izby Dyscyplinarnej może nie wystarczyć Brukseli

Przyjęta ustawa rozwiązuje część problemów wskazanych przez Unię, ale też tworzy nowe. Komisja Europejska nie zatwierdzi żadnego planu odbudowy, jeśli nie będzie przekonana, że wszystkie kryteria zostały spełnione.

Publikacja: 27.05.2022 16:23

Sejm odrzucił w czwartek wniosek o wotum nieufności wobec ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry

Sejm odrzucił w czwartek wniosek o wotum nieufności wobec ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry

Foto: PAP/Marcin Obara

Jest takie stare powiedzenie: kto czegoś chce – szuka okazji. Kto nie ma ochoty – szuka wymówek. Porzekadło to potwierdza najlepiej historia polsko-unijnego sporu o praworządność najlepiej. Wbrew temu, co mówią rządzący, Komisja Europejska chce mieć sukces i dać Polsce dostęp do unijnych środków na Krajowy Plan Odbudowy – ale stawia warunki. Z kolei Warszawa, która chciałaby KPO, nie jest chętna, by uczynić zadość oczekiwaniom Brukseli w kwestii praworządności. Dlatego niby coś w tej mierze robi, ale tak, aby nie unieważnić tego, co robiła wcześniej. I to może być problem.

Czym innym są bowiem uzgodnienia polityczne, a czym innym wymogi prawne, które zostaną wstępnie ocenione przez Komisję Europejską, ale to nie koniec. Później bowiem nastąpi ocena Trybunału Sprawiedliwości UE, prowadzącego postępowania przeciw Polsce – i ona wcale nie musi być taka sama, jak ta brukselska.

Czytaj więcej

Nie ma Izby Dyscyplinarnej. Ziobro się utrzymał

Komisja nie zatwierdzi żadnego planu odbudowy, jeśli nie będzie przekonana, że wszystkie kryteria oceny zostały spełnione – tak napisała Ursula von der Leyen do polskiego rządu, jasno wskazując, że warunki to likwidacja ID SN, reforma systemu dyscyplinowania sędziów gwarantująca niezależność ich oceny oraz przywrócenie do pracy sędziów, którzy zostali odsunięci przez orzeczenia nieuznawanej izby SN.

Uchwalona w nocy z czwartku na piątek ustawa o Sądzie Najwyższym odzyskała formę nadaną jej przez prezydenta Andrzeja Dudę, który wcześniej dokonał pewnych uzgodnień z Brukselą. Izba Dyscyplinarna będzie zastąpiona nową, której członków wskaże prezydent spośród już powołanych sędziów SN. Ale obecnie orzekający w Izbie Dyscyplinarnej pozostaną w służbie czynnej i jak gdyby nigdy nic trafią do innych izb SN, tworząc nowe problemy z uznawaniem orzeczeń wydanych z ich udziałem. W świetle dotychczasowych orzeczeń TSUE taka sytuacja może zostać uznana za niedopuszczalną.

Nie powinno być zaskoczeniem, że Bruksela wróci do tej kwestii. Pytanie, czy przed, czy po wypłacie środków w ramach KPO

Pozostaje wciąż kilku sędziów zawieszonych decyzją Izby Dyscyplinarnej za treść wyroków, w których pomijali przepisy krajowe, stosując normę unijną. Być może w najbliższych dniach Izba Dyscyplinarna ich odwiesi. A czy nowe przepisy dyscyplinarne spełnią oczekiwania Brukseli, tego w ogóle nie wiadomo.

Niepewne jest jeszcze jedno: czy możemy liczyć na akceptację naszego modelu wyłaniania sędziów przez TSUE. Modelu z upolitycznioną Krajową Radą Sądownictwa, która jest źródłem problemów, za jakie już teraz płacimy milionowe kary zasądzone. Nie powinno być zaskoczeniem, że Bruksela wróci do tej kwestii. Pytanie, czy przed, czy po wypłacie środków w ramach KPO.

Jest takie stare powiedzenie: kto czegoś chce – szuka okazji. Kto nie ma ochoty – szuka wymówek. Porzekadło to potwierdza najlepiej historia polsko-unijnego sporu o praworządność najlepiej. Wbrew temu, co mówią rządzący, Komisja Europejska chce mieć sukces i dać Polsce dostęp do unijnych środków na Krajowy Plan Odbudowy – ale stawia warunki. Z kolei Warszawa, która chciałaby KPO, nie jest chętna, by uczynić zadość oczekiwaniom Brukseli w kwestii praworządności. Dlatego niby coś w tej mierze robi, ale tak, aby nie unieważnić tego, co robiła wcześniej. I to może być problem.

Opinie Prawne
Tomasz Siemiątkowski: Szkodliwa nadregulacja w sprawie cyberbezpieczeństwa
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Czy wolne w Wigilię ma sens? Biznes wcale nie musi na tym stracić
Opinie Prawne
Robert Gwiazdowski: Awantura o składki. Dlaczego Janusz zapłaci, a Johanes już nie?
Opinie Prawne
Łukasz Guza: Trzy wnioski po rządowych zmianach składki zdrowotnej
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Rząd wypuszcza więźniów. Czy to rozsądne?