Kozubal: Polsko-ukraiński spór o pomniki

Tląca się wojna o miejsca upamiętnienia Polaków i Ukraińców do niczego nie prowadzi. Obie strony zarzucają sobie brak chęci porozumienia i współpracy.

Aktualizacja: 10.05.2017 20:30 Publikacja: 09.05.2017 20:20

Kozubal: Polsko-ukraiński spór o pomniki

Foto: Fotorzepa, Waldemar Kompała

Sprawa z podkarpackich Hruszowic poróżniła Polskę i Ukrainę. Przedstawiciele środowisk narodowych dokonali tam demontażu nielegalnego pomnika poświęconego UPA. I to oni narzucili ton dyskusji, w który łatwo dały się wmanewrować instytucje publiczne. Tym bardziej że poprzedziło je niszczenie przez tzw. nieznanych sprawców polskich cmentarzy na Ukrainie.

Do wydarzeń w Hruszowicach doszło 70 lat od akcji „Wisła". W jej wyniku komuniści wygnali z domów ok. 140 tys. polskich obywateli o ukraińskich korzeniach.

Jednak po demontażu pomnika w podkarpackiej wsi temat akcji został skierowany na boczny tor, a przedstawiciele obu państw uderzyli w najmocniejsze akordy. MSZ Ukrainy zarzuciło stronie polskiej prowokację, a Ukraiński Instytut Pamięci Narodowej (UIPN) stwierdził, że wydarzenia z Hruszowic to kolejny „akt przemocy nad miejscami pamięci narodu ukraińskiego w Polsce". Można nawet odnieść wrażenie, że w oświadczeniu UIPN pojawiła się chęci odwetu. „Brak odpowiedniej reakcji polskich władz na niszczenie ukraińskich miejsc pamięci w Polsce zmusza nas do wstrzymania procesu legalizacji polskich obiektów, miejsc pamięci, na terenie Ukrainy" – uznali przedstawiciele Kijowa.

Instytut Pamięci Narodowej z Warszawy nie był dłużny. Założył, że ukraiński IPN nie jest partnerem „właściwym do współpracy w zakresie miejsc spoczynku osób poległych, zamordowanych i zmarłych w wyniku zbrodni wojennych, ludobójstwa, czystek etnicznych i represji politycznych". Nie jest prawdą – twierdzi IPN, że „strona polska nie reaguje na akty wandalizmu" ukraińskich miejsc pamięci. Takie działania zostały podjęte po dewastacji mogił członków UPA na cmentarzu wojennym w Przemyślu-Pikulicach czy na górze Monastyr.

IPN deklaruje poparcie dla działań mniejszości ukraińskiej w Polsce na rzecz odnalezienia i urządzenia miejsc spoczynku Ukraińców „poległych, zamordowanych i zmarłych w XX wieku na obecnym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej", w tym ofiar akcji „Wisła". Przypomina jednak, że nie zgodzi się na gloryfikowanie organizacji zbrodniczych, m.in. OUN, UPA. I zarzuca Ukrainie, że na działania mające na celu usunięcie z przestrzeni publicznej nielegalnych pomników godzących w dobre imię Polski, Ukraina odmawia prawa do godnego pochówku polskim, cywilnym ofiarom zbrodni.

Dzisiaj można odnieść wrażenie, że obydwie narodowe instytucje znalazły się w klinczu. Tymczasem walka już dawno powinna zostać zakończona. Dlatego być może pożądany byłby pojednawczy krok wykonany w tej sprawie przez prezydenta RP. Mediacja i dialog w tym przypadku jak mało kiedy są potrzebne. ©?

Opinie polityczno - społeczne
Marek A. Cichocki: Restrykcje w dostępie do chipów to kluczowy moment dla przyszłości Polski
Materiał Promocyjny
Suzuki e VITARA jest w pełni elektryczna
Opinie polityczno - społeczne
Jerzy Haszczyński: Rozejm w Strefie Gazy. Nadzieja po raz pierwszy od kilkunastu miesięcy
Opinie polityczno - społeczne
Kazimierz M. Ujazdowski: Francja jest w kryzysie, ale to nie koniec V Republiki. Dlaczego ten ustrój przetrwa?
Opinie polityczno - społeczne
Jacek Nizinkiewicz: Rafał Trzaskowski musi się odelitarnić i odciąć od rządu, żeby wygrać
Materiał Promocyjny
Warta oferuje spersonalizowaną terapię onkologiczną
analizy
Donald Trump już wstrzymuje pierwszą wojnę. Chyba
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego