Kolejny budżet Europy: dostosowanie się do nowych realiów

Globalny krajobraz szybko się zmienia, Stany Zjednoczone wycofują się ze swojej powojennej roli, a Rosja kontynuuje agresję przeciwko Ukrainie, zagrażając bezpieczeństwu Europy. Unia Europejska odegrała kluczową rolę w zapewnieniu trwałego pokoju na swoim terytorium i musi kontynuować tę misję, dostosowując się do nowych realiów.

Bezpieczeństwo jest podstawą dobrobytu, modelu społecznego i konkurencyjności Unii oraz istotnym filarem jej geopolitycznej pozycji. Obecny wieloletni budżet UE przeznacza nieco ponad 1 procent na obronę – zaledwie 14,6 miliarda euro dla 27 państw członkowskich w okresie siedmiu lat – to kwota znacznie poniżej potrzeb. W obliczu rosnących zagrożeń bezpieczeństwa, w tym hybrydowych ataków ze strony Rosji i innych reżimów autokratycznych, UE musi zwiększyć swoje zbiorowe bezpieczeństwo, w tym cyberbezpieczeństwo.

Trzeba wzmocnić europejski przemysł obronny

Powinno to obejmować wzmocnienie przemysłu obronnego UE, rozszerzenie wspólnych inicjatyw zakupowych i wspieranie wspólnych projektów badawczych, aby uniknąć powielania wysiłków, generować korzyści skali i zmniejszać fragmentację oraz zapewnić interoperacyjność sprzętu i systemów. Ponadto zabezpieczenie granic Europy i skuteczne wdrożenie Paktu Migracyjnego ma kluczowe znaczenie dla utrzymania stabilności. W ostatnich miesiącach polskie władze poczyniły znaczne wysiłki, aby przeciwdziałać hybrydowym atakom Rosji na granicy polsko-białoruskiej. Jednak zabezpieczenie naszych granic zewnętrznych jest naszym wspólnym obowiązkiem jako UE.

Czytaj więcej

Fundusze europejskie

Pieniądze na amunicję i infrastrukturę obronną zamiast na regiony

UE potrzebuje pieniędzy na wzmocnienie obronności. Zamiast nowego funduszu Bruksela proponuje na...

Nie da się przewidzieć, jak będzie wyglądał świat za siedem lat - dlatego następny budżet UE musi być elastyczny, aby reagować na nieprzewidziane wyzwania. Ostatnie decyzje transatlantyckie i wydarzenia geopolityczne udowodniły, jak ważne jest szybkie reagowanie. Sztywny budżet może sprawić, że UE będzie nieprzygotowana na wstrząsy gospodarcze, zagrożenia dla bezpieczeństwa i globalne kryzysy.

Fundusze spójności są fundamentem integracji europejskiej

Jednocześnie wydatki na obronę nie mogą odbywać się kosztem wydatków socjalnych i środowiskowych ani nie mogą prowadzić do zmniejszenia finansowania długoterminowych polityk Unii, które z biegiem lat udowodniły swoją wartość. Spójność oraz rolnictwo pozostają kluczowe dla społecznej, gospodarczej i terytorialnej konwergencji. Polityka spójności UE zapewnia, że żaden region ani żaden obywatel nie zostanie pominięty. Fundusze spójności pomagają redukować nierówności ekonomiczne i wspierać współpracę transgraniczną. Pogłębiając jednolity rynek i promując rozwój regionalny, fundusze spójności są fundamentem integracji europejskiej. Tym razem, być może, będziemy musieli rozważyć także modernizację infrastruktury pod kątem zastosowań podwójnych – wojskowych i cywilnych, co przyczyni się do wzmocnienia zdolności obronnych UE.

Czytaj więcej

Fundusze europejskie

Zamach Ursuli von der Leyen na unijną politykę regionalną. Trudna rola dla Serafina

Ursula von der Leyen szykuje niekorzystną dla Polski rewolucję budżetową — dowiedziała się „Rzecz...

Następny budżet UE musi zostać opracowany z myślą o regionach, a nie ponad ich głowami. Władze lokalne i regionalne odgrywają kluczową rolę w realizacji projektów i polityk UE. Rolnictwo również odgrywa istotną rolę. Bezpieczeństwo żywnościowe jest priorytetem strategicznym, a fundusze unijne muszą nadal wspierać rolników, rozwój obszarów wiejskich oraz zrównoważone praktyki rolnicze.

Mniej biurokracji

Długoterminowy budżet UE zapewnia europejską wartość dodaną, finansując projekty, których państwa członkowskie nie mogłyby zrealizować samodzielnie lub równie efektywnie. Lepsze dostosowanie projektów unijnych i krajowych jest kluczowe dla zwiększenia wpływu inwestycji.

Środki unijne muszą być dostępne. Zbyt często beneficjenci napotykają przeszkody biurokratyczne, które spowalniają wykorzystanie funduszy. Uproszczenie musi oznaczać realne korzyści dla osób otrzymujących środki, zapewniając jednocześnie, że małe i średnie przedsiębiorstwa, lokalne władze oraz organizacje społeczne będą w stanie sprawnie poruszać się w tym procesie.