Propozycja legislacyjna w tym zakresie przygotowana przez Urząd KNF poprzedzona była analizą rozwiązań prawnych i doświadczeń innych krajów członkowskich Unii Europejskiej w zakresie settlementu, czyli sposobu załatwienia sprawy w porozumieniu ze stroną postępowania, który był wzorem dla polskiego układu. Układ, jak każde porozumienie, musi być zawarty z korzyścią dla wszystkich jego stron.
W połączeniu z tzw. funkcją naprawczą, czyli dostosowaniem działalności podmiotu do stanu zgodności z przepisami prawa, układ pozwala na szybsze osiągnięcie efektu prewencyjnego oraz na pełniejszą i szybszą realizację celów nadzorczych, jakimi są zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku finansowego, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku.
Z perspektywy organu nadzoru zdecydowaną korzyścią układu jest znaczące przyspieszenie postępowań poprzez rezygnację strony postępowania z możliwości złożenia wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy i skargi do sądu administracyjnego. W zamian strona uzyskuje znaczące obniżenie wysokości kary, a w sytuacjach nadzwyczajnych nawet odstąpienie od jej nałożenia. Dopuszczalna obniżka wysokości kary pieniężnej wynosi od 20 proc. (bądź 30 proc., jeśli sprawca samodzielnie ujawni KNF naruszenie) do nawet 90 proc.
Złagodzenie sankcji może polegać nie tylko na obniżeniu kary pieniężnej, ale również na odstąpieniu od nałożenia kary niepieniężnej (np. cofnięcia/ograniczenia zezwolenia na prowadzenie działalności) i nałożeniu wyłącznie kary pieniężnej – obniżonej lub nie.
Procedura układowa
Z inicjatywą zawarcia układu może wyjść zarówno strona postępowania, jak i KNF. Podstawą wejścia w procedurę układową jest zawsze ocena przez KNF tego, czy spełnione są warunki wstępne. Jednym z nich jest wspomniane przyspieszenie postępowania, drugim – alternatywnym – pełniejsza realizacja celów nadzorczych. Układ ma pomóc skuteczniej te warunki osiągnąć.
