Covid może uderzyć znowu. Ostrzega Instytut Pasteura

Francuska placówka, jedna z najbardziej prestiżowych w dziedzinie chorób zakaźnych na świecie, właśnie opublikowała raport, w którym stara się pokazać, które spośród 13 państw zachodniej Europy najlepiej poradziły sobie z zarazą sprowadzoną z chińskiego Wuhanu. Ponieważ Covid-19 najbardziej uderzył w osoby w podeszłym wieku, naukowcy postarali się najpierw zneutralizować różnice w strukturze wiekowej analizowanych społeczeństw. Są one znaczące. We Włoszech 7,5 proc. mieszkańców ma przeszło 80 lat, podczas gdy we Francji jest to 6,1 proc., a na przykład w Irlandii jedynie 3,5 proc. 

Z tej analizy wynika, że najgorzej z uderzeniem epidemii poradziły sobie Wielka Brytania, Hiszpania i Włochy, gdzie nadwyżka zgonów w stosunku do wieloletniej średniej wyniosła 2,7 na tysiąc mieszkańców. Podstawowym powodem takiej porażki była zwłoka we wprowadzeniu środków oddalenia społecznego.

Na początkowym etapie walki z epidemią nie tylko nie były znane szczepionki i środki farmakologiczne pozwalające na powstrzymanie rozwoju choroby czy wręcz uleczenie chorego, ale nawet tak podstawowe środki sanitarne jak jednorazowe maseczki. Aby powstrzymać rozwój wirusa, pozostawała izolacja możliwie dużej części społeczeństwa. 

Szwecja nie izolowała społeczeństwa. Zapłaciły za to osoby starsze

Na taki krok Zjednoczone Królestwo, którego premierem był wówczas Boris Johnson, zdecydowały się jednak dopiero 24 marca 2020 r. Szpitale były wtedy przepełnione, pogrzeby nad wyraz częste – zwracają uwagę autorzy raportu Instytutu Pasteura. Nawet szef rządu musiał przez pewien czas przebywać pod respiratorem, tak ciężkie było jego zakażenie. 

Czytaj więcej

Plus Minus

„Śmiertelnie ciche miasto. Historie z Wuhan”: Miasto jak z filmu science fiction

Komunistyczna Partia Chin nie wiedziała, jak poradzić sobie z wirusem, ale doskonale potrafiła kontrolować naród i wykorzystała sytuację, aby wzmocnić swoją władzę. Ten proces opisał w swojej książce obywatelski dziennikarz Murong Xuecun, który po jej napisaniu musiał opuścić ojczyznę.

Włochy zdecydowały się na wprowadzenie środków oddalenia społecznego nieco wcześniej: 9 marca 2020 r. Choroba uderzyła jednak zbiegiem okoliczności w kraj wcześniej: to tu trafili pierwsi nosiciele Covid-19 przylatujący z Chin. Dlatego w chwili, gdy zakazano przebywania większej liczby osób w miejscach publicznych, wysyłano już do szpitali 130 osób na milion mieszkańców. Placówki służby zdrowia były więc przepełnione i nie były zdolne do przyjęcia dodatkowych chorych. To jest powód, dla którego liczba ofiar okazała się we Włoszech tak poważna. 

Na dramatyczną decyzję zdecydowała się w tamtym okresie Szwecja. Inaczej niż jej sąsiedzi uznała, że sposobem na powstrzymanie choroby nie jest izolacja społeczne, ale możliwe szybkie uzyskanie tzw. zbiorczej odporności. To układ, w którym wirus dotyka tak wiele osób, że już nie znajduje kolejnych ofiar i stopniowo jego siła opada. 

Arnaud Fontanet, jeden z autorów raportu Instytutu Pasteura cytowany przez dziennik „Le Monde”, wskazuje, że cenę za taką strategię zapłacili pacjenci domów opieki dla osób starszych. Nie udało się ich zabezpieczyć. To tam śmiertelność okazała się bardzo wysoka. Ostatecznie jednak po dwóch i pół roku od wybuchu epidemii Covid-19 okazało się, że ogólna śmiertelność w Szwecji mieści się w średniej analizowanych przez francuskich specjalistów 13 krajów zachodniej Europy. 

Dochód narodowy spadł najmniej w krajach, które podjęły natychmiastowe działania

Jedna z teorii rozpowszechnionej u progu 2020 roku zakładała, że wczesne wprowadzenie środków izolacji społecznej doprowadzi do załamania dochodu narodowego. To dziś się jednak nie potwierdza. Okazuje się bowiem, że kraje, które najdłużej zwlekały z wprowadzeniem środków izolacji społecznej, zanotowały też największe załamanie gospodarki. I tak w Zjednoczonym Królestwie, Hiszpanii i Włoszech dochód narodowy załamał się aż o 10 proc. We Francji ten spadek wyniósł 7,5 proc. Jednak w Niemczech i państwach nordyckich PKB zmalało znacznie mniej: o 5 proc. 

To zaś właśnie te ostatnie kraje relatywnie wcześniej wprowadziły środki izolacji społecznej. Tam także być może z uwagi na większą dyscyplinę społeczną były one dość ściśle respektowane.