Praga naliczy Rosji czynsz i to za trzy lata wstecz

– Od początku mówiłem, że nie jesteśmy republiką bananową, mamy tu rządy prawa i musimy to szczegółowo oczyścić pod względem prawnym, znaleźć każdy metr, każdą umowę – podsumował niedawno w rozmowie z czeską gazetą „Deník N” były wiceminister spraw zagranicznych Martin Dvorzák plany uregulowania stosunków prawnych Czech z Rosją. Dworzak, który od dwóch tygodni jest już ministrem do spraw europejskich, przygotowywał w MSZ dwa strategiczne dokumenty, które mają być podstawą działań w tym kierunku.

6 z 42

Na pierwszy ogień poszła kwestia nieruchomości, z których korzystają Rosjanie. W środę gabinet premiera Petra Fiali anulował dziewięć rozporządzeń rządu komunistycznej Czechosłowacji z lat 70. i 80. ubiegłego stulecia, na mocy których Moskwa uzyskała prawo do bezpłatnego użytkowania kilkudziesięciu nieruchomości w całym kraju. Mają one dotyczyć 59 działek, nie tylko w Pradze i jej okolicach, ale także w Brnie i Karlowych Warach. Jak mówił minister spraw zagranicznych Jan Lipavský, 42 stojące na nich budynki Federacja Rosyjska określa jako obiekty misji, czyli wykorzystywane w celach dyplomatycznych.

Czytaj więcej

Gaz

Polska żąda od Gazpromu zaległych miliardów. Po dobroci się nie udało

EuRoPol Gaz wystąpił do arbitrażu przeciw Rosjanom z żądaniem o zapłatę łącznie ponad 6,2 mld zł z tytułu opłat za przesył gazu ziemnego polskim odcinkiem rurociągu Jamał-Europa w latach 2006-2009 i opłat za transport, który miał być realizowany do 2045 r.

Zdaniem Czechów prawda jest jednak inna, gdyż w taki sposób Moskwa wykorzystuje jedynie sześć budynków: ambasadę, jej wydział handlowy i konsulat, rezydencje ambasadora i jego zastępcy, oraz ośrodek kultury i nauki.

Tutaj kościół, tam hostel

Pozostałe obiekty mają, zdaniem Czechów, niewiele wspólnego z dyplomacją. Pisała o tym już przed niemal rokiem dziennikarka „Deníka N” Eliszka Hradilková Bartová. O jednym z nich dyrektor podlegającego MSZ przedsiębiorstwa Diplomatický servis Vladimír Zavázal powiedział jej, że „my na to mówimy salon samochodowy, a oni nazywają to kościołem”. Chodzi o zaokrąglony budynek na placu Syberyjskim w Pradze. „Kiedyś były tam wystawione żiguli, ale oni przebudowali to bez zezwolenia na kościół”, wyjaśnił. Ale i dziennikarka miała dla niego ciekawostkę, że według śledztwa przeprowadzonego przez jej gazetę w innym budynku znajduje się hostel. „To dla mnie nowa informacja, na pewno nie jest to w porządku”, odpowiedział Zavázal.

Z kolei w willi, w której urzędował przed- i powojenny prezydent Czechosłowacji Edvard Benesz, zamieszkał były pułkownik armii komunistycznej Zdeniek Zbytek. Mieści się tam też jego spółka trudniąca się dowozem win z Mołdawii i szereg innych firm. Kolejne spółki usadowiły się w leżącym naprzeciwko budynku, wśród nich dwie, których udziałowcem jest pułkownik.

Czytaj więcej

Gaz

Mołdawia wolna od gazu z Rosji. Za dwa lata będzie w unijnych sieciach

W momencie rosyjskiej inwazji na Ukrainę Mołdawia była w stu procentach zależna od rosyjskiego gazu. Dziś nie potrzebuje go już wcale.

Goszagransobstvennost’

Tego typu mało dyplomatyczna działalność jest zdaniem czeskich władz prowadzona w pozostałych budynkach zarządzanych przez rosyjską firmę Goszagransobstvennost', co jest skrótem jeszcze bardziej karkołomnej nazwy: Federalne Unitarne Przedsiębiorstwo Państwowe „Przedsiębiorstwo Zarządzania Majątkiem za Granicą” Administracji Prezydenta Federacji Rosyjskiej.

Czesi nie zamierzają już dłużej tolerować tego stanu rzeczy. Podjęta decyzja ma umożliwić im ustalanie czynszów za najem stosownie do cen rynkowych obowiązujących w tego rodzaju obiektach w danej lokalizacji. Minister Lipavský dodał, że Praga będzie domagać się od Rosji zwrotu nieuzasadnionego wzbogacenia się w ciągu ostatnich trzech lat, co prawdopodobnie oznacza co najmniej wsteczne naliczenie czynszu za te trzy lata.

Praga chce naliczyć Rosji czynsz i to za trzy lata wstecz

Pokłosie wybuchów w składach amunicji

Czesi, którzy przez długie lata zachowywali dużą ostrożność w stosunkach z Rosją, radykalnie zmienili swoje stanowisko, gdy na jaw wyszło, że za wybuchami w składach amunicji w Vrbieticach na Morawach w 2014 roku stoją dwaj agenci rosyjskiego wywiadu wojskowego GRU. Jeszcze za rządów poprzedniej ekipy premiera Andreja Babisza Praga wydaliła znaczną część rosyjskich dyplomatów, a kolejnych, gdy Rosja zaatakowała Ukrainę. Dziś Moskwę reprezentuje w Pradze już tylko sześciu dyplomatów.