Festiwal powstał z chęci przywołania wielokulturowej tradycji Łodzi, gdy w XIX wieku Polacy, Niemcy, Żydzi i Rosjanie tworzyli wielkoprzemysłową potęgę tego miasta. Tegoroczna, już 22. edycja Festiwalu Czterech Kultur, której hasłem jest „Tożsamość”, stawia nieco inne pytania.
„Może to wcale nie Polacy, Żydzi, Niemcy i Rosjanie zbudowali Łódź, a raczej: katolicy, protestanci, wyznawcy judaizmu i prawosławia?” – pytają organizatorzy, zapraszając na festiwalowe wydarzenia. – W takim spojrzeniu na Łódź czterech kultur podziały są mniej oczywiste. Katolikami byli i są nie tylko Polacy, ale też Niemcy, Żydzi czy Ormianie. Podobnie jak protestantyzm nie był wyłącznie wiarą Niemców, ale także mieszkających w Łodzi Czechów, Polaków czy Żydów. Z kolei wyznawcy prawosławia to nie tylko Rosjanie, ale także Polacy, Ukraińcy czy Białorusini. W kilkusetletniej historii żyli też w Łodzi mahometanie, wyznawcy hinduizmu czy buddyzmu, agnostycy i ateiści.