Kolejne pytania do SN o darmowy kredyt. Kiedy można zastosować taką sankcję?

Sąd Najwyższy ma rozstrzygnąć, od kiedy liczyć termin na skorzystanie z sankcji kredytu darmowego.

Publikacja: 11.02.2025 04:55

Kolejne pytania do SN o darmowy kredyt. Kiedy można zastosować taką sankcję?

Foto: Tomasz Warszewski/AdobeStock

SN ma także ocenić, czy umowa może przewidywać oprocentowanie pozaodsetkowych kosztów kredytu lub pożyczki i czy błędne wyliczenie zobowiązania kredytobiorcy pozwala na zastosowanie tej sankcji.

Na czym polega sankcja kredytu darmowego, ale też jej dobrodziejstwo dla konsumenta? Zgodnie z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim w przypadku naruszenia przez bank czy firmę pożyczkową określonych w tym przepisie rygorów konsument zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów w terminie i w sposób ustalony w umowie. Wcześniej musi złożyć kredytodawcy pisemne oświadczenie.

Rozstrzygający spór na tym tle jeden z sądów rejonowych zasądził od banku na rzecz powoda (nabywcy roszczeń konsumenta) 14,1 tys. zł z odsetkami z tytułu zwrotu świadczeń uiszczonych przez konsumenta na poczet umowy kredytu konsumenckiego, a to na skutek złożenia przez konsumenta oświadczenia o sankcji kredytu darmowego.

Czytaj więcej

Skuteczne gwarancje dla kredytobiorców. Ważny wyrok TSUE

Trzy pytania do SN, w tym kiedy wygasa prawo do skorzystania z sankcji kredytu darmowego

Rozpatrując apelację banku, Sąd Okręgowy w Poznaniu powziął wątpliwości prawne, które zawarł w trzech pytaniach do Sądu Najwyższego.

Po pierwsze, czy uprawnienie do złożenia pisemnego oświadczenia o skorzystaniu przez kredytobiorcę z sankcji kredytu darmowego wygasa po roku od dnia wykonania umowy przez kredytodawcę, czy też od dnia wykonania umowy przez obie strony – kredytodawcę, i kredytobiorcę? Po drugie, czy dopuszczalne jest zastrzeżenie w umowie kredytu konsumenckiego oprocentowania również części kredytu przeznaczonej na zapłatę przez kredytobiorcę prowizji, a więc pozaodsetkowych kosztów kredytu? Po trzecie, czy kiedy rzeczywista roczna stopa oprocentowania oraz całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta zostały błędnie wyliczone i podane w umowie kredytu, czego przyczyną jest niedopuszczalne objęcie oprocentowaniem pozaodsetkowych kosztów kredytu, takie uchybienie stanowi podstawę do zastosowania sankcji kredytu darmowego?

Czytaj więcej

Jest projekt ustawy frankowej. Czy przyspieszy spory frankowiczów z bankami?

Sankcja darmowego kredytu. Kiedy ma zastosowanie?

– Gdyby ustawodawca zamierzał liczyć termin na złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji darmowego kredytu od wykonania umowy przez jedną ze stron (kredytodawcy), to powinien wprost wskazać to w ustawie. Co więcej, nie sposób uznać, że wypłata kredytu stanowi całkowite wykonanie umowy przez pożyczkodawcę. Z kolei koszty kredytu, w tym prowizji, mimo że są przez kredytodawcę skredytowane, w dalszym ciągu są kosztem. Zatem pobieranie od nich odsetek jest niezgodne z ustawą, a także dyrektywą o kredycie konsumenckim. Nie ulega też wątpliwości, że celem wprowadzenia RRSO (czyli rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania) do reklam i treści umów pożyczek ma ułatwiać konsumentowi porównania różnych ofert pożyczek dostępnych na rynku, więc błędnie wyliczone RRSO jest jednym z poważniejszych naruszeń obowiązków informacyjnych, jakich może dopuścić się kredytobiorca i z tego względu powinno skutkować stosowaniem sankcji kredytu darmowego – ocenia Bartosz Czupajło, adwokat.

Przypomnijmy, że TSUE w wyroku z 23 stycznia 2025 r. (sygn. C-677/23) orzekł, że konsument powinien móc samodzielnie sprawdzić koszt kredytu, czyli ową RRSO (pisaliśmy o tym w „Rzeczpospolitej" w artykule „Skuteczne gwarancje dla kredytobiorców. Ważny wyrok TSUE”).

Sygnatura akt w SN: III CZP 3/25

SN ma także ocenić, czy umowa może przewidywać oprocentowanie pozaodsetkowych kosztów kredytu lub pożyczki i czy błędne wyliczenie zobowiązania kredytobiorcy pozwala na zastosowanie tej sankcji.

Na czym polega sankcja kredytu darmowego, ale też jej dobrodziejstwo dla konsumenta? Zgodnie z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim w przypadku naruszenia przez bank czy firmę pożyczkową określonych w tym przepisie rygorów konsument zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów w terminie i w sposób ustalony w umowie. Wcześniej musi złożyć kredytodawcy pisemne oświadczenie.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Praca, Emerytury i renty
Nie wszyscy seniorzy dostaną 13. emeryturę. Komu nie przysługuje świadczenie?
Prawo dla Ciebie
Nowości w dyżurach aptecznych i recepta od farmaceuty. Zmiany już za kilka dni
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat emerytur w lutym 2025. Zmiany w harmonogramie
Praca, Emerytury i renty
ZUS ostrzega przed błędami we wnioskach o rentę wdowią. Dwie najczęstsze pomyłki
Prawo w Polsce
Kto może wejść do twojego domu? I czy musi mieć nakaz?