Rok od wyborów. Biznes jest rozżalony, czeka na strategię gospodarczą

Wybory z 15 października 2023 r. wyłoniły nową większość w polskim parlamencie. Wprawdzie na skutek obstrukcyjnych działań prezydenta rząd Koalicji Obywatelskiej, Trzeciej Drogi i Nowej Lewicy został utworzony dopiero w połowie grudnia, ale rocznica wyborów też jest dobrą okazją do podsumowań działań rządu. O ich ocenę z punktu widzenia biznesu poprosiliśmy przedstawicieli organizacji przedsiębiorców.

Czytaj więcej

Biznes

Na co czeka biznes? Tak ostatnie 12 miesięcy podsumowują przedsiębiorcy

Otwartość na dialog, brak konkretów. Tak ostatnie 12 miesięcy podsumowują polscy przedsiębiorcy.

Długa lista oczekiwań (niespełnionych)

– Z jednej strony widzimy bardzo duże otwarcie rządu na współpracę, na komunikację, jesteśmy zapraszani do różnego rodzaju zespołów, na przykład do spraw deregulacji gospodarki, mamy spotkania z politykami, z ministrami, rozmawiamy tyle, że jak się popatrzy na konkrety, to po roku od wyborów przedsiębiorcy nie mają nic, może poza przesunięciem wejścia w życie obowiązkowego e-fakturowania – mówi „Rzeczpospolitej” Jacek Goliszewski, prezes Business Centre Club.

Twierdzi on, że w większości innych spraw przedstawiciele biznesu są odsyłani od resortu do resortu. Rozmawiają, ale nic z tego nie wynika. – Jesteśmy naprawdę bardzo zaniepokojeni tym, co dzieje się wokół składki zdrowotnej. Zgodnie z obietnicami przedwyborczymi miał nastąpić powrót do naliczania składki w sposób sprzed Polskiego Ładu. Mija rok od wyborów, podwyżki dostała budżetówka, dostali nauczyciele, rosną nakłady na służbę zdrowia, na obronność, a z drugiej strony Komisja Europejska wszczęła wobec Polski procedurę nadmiernego deficytu. My to wszystko rozumiemy, trzeba jednak pamiętać, że blisko trzy czwarte polskiego PKB wytwarzamy my, przedsiębiorcy. A w naszych sprawach nic się nie dzieje – mówi szef BCC.

Czytaj więcej:

Raporty ekonomiczne

Gospodarka Niemiec słabnie. Polska oberwie rykoszetem?

PKB Niemiec kurczy się już drugi rok z rzędu. Uderza to w firmy znad Wisły, ale jest też szansą: Niemcy poszukują efektywnych kosztowo rozwiązań, co otwiera drzwi dla polskich spółek, często tańszych niż zagraniczna konkurencja.

Pro

Zwraca uwagę, że swoistym kuriozum jest naliczanie składki zdrowotnej od sprzedaży środków trwałych. – Są zapowiedzi jej likwidacji, ale konkretów nie ma – mówi prezes Goliszewski.

Wśród elementów niepewności w zakresie prowadzenia biznesu w Polsce wskazuje on też niejasną przyszłość ceny nośników energii. – Przy utrzymującej się wysokiej inflacji i braku obniżek stóp procentowych koszty finansowania cały czas będą wysokie – mówi Jacek Goliszewski. – Brakuje nam też cały czas strategii gospodarczej na najbliższe dwa–trzy lata, która pokazywałaby, gdzie chcemy być, w którą stronę pójść, w jakie branże, w jakie działy gospodarki rząd będzie inwestował, które będzie promował, bo to też byłby jakiś sygnał, wskazanie kierunku dla przedsiębiorców – dodaje.

Zauważa też, że obecny rząd jest chyba pierwszym rządem Koalicji Obywatelskiej, w którym nie ma wicepremiera do spraw gospodarczych. – Może, gdyby był, byłoby łatwiej o decyzje – mówi prezes BCC.

Narastające rozczarowanie przedsiębiorców

– Zmiana władzy w październiku 2023 r. była możliwa m.in. dzięki przeważającej liczbie głosów przedsiębiorców oddanych na obecny rząd. Ponad 65 proc. [exit poll IPSOS] wszystkich głosujących przedsiębiorców zdecydowało, że potrzebna jest zmiana władzy oraz zmiana dotychczasowego podejścia władzy do przedsiębiorców oraz przedsiębiorczości w Polsce – zwraca uwagę Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan. – Ten entuzjazm nadchodzących zmian był również widoczny w badaniach Indeksu Lewiatana, gdzie w pierwszym i drugim kwartale 2024 r. odnotowaliśmy najwyższy odsetek przedsiębiorców, którzy zadeklarowali, że poprawiły się im warunki prowadzenia działalności od początku 2021 r. Jednocześnie zmniejszył się odsetek przedsiębiorstw, które uważają, że warunki do prowadzenia firmy się pogorszyły – dodaje.

Czytaj więcej

Budżet i podatki

Stan finansów publicznych w rok po wyborach: bez katastrofy, ale dobrze nie jest

Zadłużenie państwa nadal rośnie bardzo szybko, a deficyt jest rekordowo wysoki. Nie udało się przywrócić przejrzystości w finansach publicznych. Na plus można za to zaliczyć powściągliwość w realizacji najbardziej kosztownych obietnic wyborczych.

Przy tym, po dziesięciu miesiącach rządzenia i rok od wyborów, nie widać istotnych zmian. – Wszyscy wiedzieli, że ten pierwszy rok będzie trudny, ze względu na prezydenta, który może wetować ustawy. Jednak tych ustaw istotnych z punktu widzenia przedsiębiorców nie trafiło zbyt wiele na biurko głowy państwa – mówi ekspert Lewiatana.

W jego ocenie drugim poważnym problemem dla wspierania rozwoju gospodarczego, w tym firm, będą dla rządu ograniczenia budżetowe, w szczególności wychodzenie z procedury nadmiernego deficytu. Już dziś wiemy, pokazał to średniookresowy plan budżetowo-strukturalny na lata 2025–2028, że rząd Donalda Tuska nie zamierza ograniczać wydatków, a postanowił zwiększać wpływy – zauważa Mariusz Zielonka. Jego zdaniem to oznacza nakładanie na obywateli i przedsiębiorców nowych lub podwyższanie obecnych podatków i danin, a z drugiej strony dość istotnie ogranicza możliwości realizacji przyszłych obietnic.

Także zdaniem eksperta Lewiatana z punktu widzenia potrzeby stabilności firm brakuje koordynacji działań rządu na poziomie gospodarczym. – Nie zwiększa zaufania do obecnej władzy np. fakt, że publicznie koalicjanci nie są się w stanie porozumieć np. w kwestii składki zdrowotnej – uważa Mariusz Zielonka.

Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich, ocenia, że niewątpliwie poprawiła się kwestia sądownictwa, co jest ważne także dla biznesu. I choć nie jest to rozwiązanie docelowe, to podjęte próby łagodzą nieco problemy, które były do tej pory.

Czytaj więcej

Opinie Ekonomiczne

Cezary Szymanek: Rok po wyborach 15 października 2023 r., czyli gdzie jest strategia dla gospodarki

Powietrze nie jest już tak gęste i nikt o świcie nie puka do drzwi na partyjne zlecenie. Ale jedyne, co w ostatnim roku od rządu dostali przedsiębiorcy, to podwyżka płacy minimalnej. Choć nikt z koalicji 15 października im tego przed wyborami nie obiecywał.

– Jeśli natomiast chodzi o zmiany gospodarcze, to ich po prostu, niestety, nie dostrzegam. Jeśli już coś się zmieniło, to z punktu widzenia przedsiębiorców na niekorzyść – mówi Marek Kowalski. I wskazuje na kolejne wzrosty płacy minimalnej. – Mamy też ograniczenie dostępu do pracowników z zagranicy. Pojawia się tu temat obowiązkowej umowy o pracę, co jest poważnym utrudnieniem – dodaje.

Zwraca uwagę, że w żaden sposób nie zostały rozwiązane problemy dotyczące energetyki. – Polskie ceny energii są najwyższe w Europie. Nasze produkty mają przy tym największy ślad węglowy w Europie, co utrudnia eksport, bo zagraniczni kontrahenci z UE patrzą na to coraz uważniej – zauważa przewodniczący FPP.