Samotność Azjaty

– Po latach nie pamiętam dialogów ani scen z różnych filmów, ale pamiętam twarze. Piękne, niepowtarzalne. Jamesa Deana, Marilyn Monroe. I oczywiście Jeana -Pierre'a Leaud. Nieruchome ujęcie pokazujące jego twarz w "400 batach" na zawsze zmieniło moje myślenie o kinie – twierdzi reżyser.

Amator kina akcji wytrzyma na filmach Tsaia Ming -lianga najwyżej 15 minut. Nie zniesie długich ujęć, gdy kamera obserwuje mężczyznę cierpiącego na ból szyi, wodę powoli zalewającą mieszkanie, parę siedzącą naprzeciw siebie bez słowa. W ten spowolniony rytm trzeba się wczuć, a wtedy z obrazów Tsaia daje się odczytać opowieść o współczesnym, pełnym samotności i pozorów, świecie. – Moje filmy są bardzo osobiste – mówi reżyser. – Pokazuję własne słabości i lęki.

Przez lata Tsai opowiada o tym samym bohaterze. Jego ulubiony aktor Lee Kang -sheng, którego kiedyś wypatrzył na ulicy, dojrzewa razem z filmową postacią. – Kiedy się spotkaliśmy, nie miałem pojęcia, czym jest kino – mówi Lee. – Ale to nie znaczy, że Tsai Ming -liang mnie ulepił. Czerpaliśmy z siebie nawzajem. Rytm jego filmów to także moja zasługa. Początkowo na planie stale mnie poganiał. – Nie mogę się szybciej ruszać, mówić – powtarzałem. – Taki jestem. I on zrozumiał, że nie wszyscy są w nieustannym biegu.

W "Rebels of the Neon God" (1992) Lee był nastolatkiem zakochanym w grach komputerowych; w "Rzece" (1998) przez pryzmat zakazanego homoseksualnego, kazirodczego stosunku odkrywał własnego ojca; we wzruszającym "Która tam jest godzina?" (2001) rozpaczał po jego stracie. W "Twarzy" jest dojrzałym mężczyzną. Kino Tsaia przejmująco opowiada o samotności w wielkim mieście. Tylko on mógł wymyślić sytuację z "Dziury", gdzie dwoje sąsiadów prowadzi konwersację przez otwór w podłodze. W jego filmach kochankowie się mijają, seks nie prowadzi do bliskości, lecz jeszcze bardziej oddala ludzi od siebie. Tsai mówi o alienacji, która tak samo dotyka społeczeństwa Zachodu jak Wschodu.

Jestem ciekawa, jak dalej potoczy się ten jego intymny pamiętnik, co zrozumie ze świata Lee Kang -sheng, gdy jego włosy przyprószy siwizna.