Euro z Unii wsparły biznes

Piętnastoletnia obecność w UE przyniosła Polsce duże transfery finansowe i wpłynęła pozytywnie na naszą gospodarkę. PKB na mieszkańca Polski w relacji do średniej unijnej wzrósł z 50 do 70 proc. (na koniec 2017 r.). Aktywność zawodowa Polaków zwiększyła się z 57 proc. (w 2004 r.) do 72,2 proc. (w 2018 r.), a stopa bezrobocia zmalała z 19,5 (według danych GUS w maju 2004 r.) do 5,9 proc. (w marcu 2019 r.). Z każdym rokiem, poza kryzysowym 2009, rośnie też polski eksport. W 2018 r. wysłaliśmy za granicę towary o rekordowej wartości 221 mld euro, z czego niemal 80 proc. trafiło do innych krajów UE.

Z najświeższych danych resortu finansów wynika, że z końcem marca 2019 r. bilans przepływów finansowych pomiędzy Polską a UE wyniósł niemal 110 mld euro na korzyść naszego kraju. Zdecydowana większość tych środków pochodziła z dwóch głównych źródeł – polityki spójności (2/3 unijnych funduszy) oraz wspólnej polityki rolnej (1/3). Polska jest największym beneficjentem funduszy polityki spójności (w wartościach bezwzględnych) spośród wszystkich 28 krajów UE.

Laboratorium testowania systemów solarnych w Parku Naukowo-Technologicznym Euro-Centrum

Laboratorium testowania systemów solarnych w Parku Naukowo-Technologicznym Euro-Centrum

Miliardy dla biznesu

– Po 15 latach obecności we Wspólnocie Polska to zupełnie inny kraj niż 1 maja 2004 r., kiedy to wchodziliśmy do Unii. Dzięki członkostwu zyskaliśmy od 2004 r. 675 mld zł z polityki spójności na inwestycje. Pieniądze te przełożyły się na ponad 200 tys. projektów – mówi Jerzy Kwieciński, minister inwestycji i rozwoju. 146,5 mld zł trafiło do firm. Duży udział w przekazywaniu tych środków miała Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, będąca jedną z tzw. instytucji wdrażających fundusze unijne w Polsce.

PARP uczestniczyła i bierze udział w realizacji ośmiu programów krajowych. Były to odpowiednio: Sektorowy Program Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw oraz Sektorowy Program Rozwój Zasobów Ludzkich (lata 2004–2006), programy Innowacyjna Gospodarka, Kapitał Ludzki, Rozwój Polski Wschodniej (lata 2007–2013) oraz programy Inteligentny Rozwój, Wiedza Edukacja Rozwój oraz Polska Wschodnia (obecna perspektywa finansowa).

– Nowoczesna gospodarka to m.in. silne firmy, które nie boją się inwestować w rozwój. Chcemy w tym pomóc, dlatego tak duży nacisk położyliśmy na rozwój innowacyjności i konkurencyjności gospodarki. Wprowadziliśmy wiele legislacyjnych zmian, ale pomagają w tym też z pewnością fundusze UE, w których wdrażanie zaangażowanych jest wiele instytucji, w tym PARP. Dzięki nim można założyć własny biznes czy też rozbudować firmę. Przejść z etapu badań do produkcji. Rozpocząć eksport swoich produktów na zagraniczne rynki. To tylko przykładowe działania. Dzięki funduszom europejskim marzenia wielu firm mogą się ziścić, na czym zyskuje w ostatecznym rozrachunku nasza gospodarka – mówi minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz.

Szeroka pomoc

Zakres wsparcia funduszy unijnych najlepiej odzwierciedla liczba i różnorodność projektów, które uzyskały dofinansowanie z działań prowadzonych przez PARP. Od 2014 r. było ich ponad 23 tys. W jednych fundusze wykorzystywane były głównie na budowę lub rozbudowę infrastruktury. Powstały drogi, obwodnice, hale produkcyjne, laboratoria, zakupiono nowoczesne wyposażenie. W innych przedsięwzięciach środki UE służyły przede wszystkim działalności badawczo-rozwojowej i komercjalizacji wyników badań. W jeszcze innych powstały strategie ekspansji zagranicznej, promocji marek, programy akceleracji startupów czy programy podnoszenia potencjału kapitału ludzkiego. Oferta PARP obejmuje przy tym niemal wszystkie etapy rozwoju przedsiębiorstw i projektów.

Przykładem beneficjenta, który z powodzeniem skorzystał z dotacji z programu Innowacyjna Gospodarka, a do tego łączy działalność komercyjną, wpływając jednocześnie na rozwój innowacyjności w polskiej gospodarce, jest Park Naukowo-Technologiczny Euro-Centrum. Powstał przez zagospodarowanie terenów poprzemysłowych, na których wybudowano nowoczesny ośrodek. Miejsce łączące biznes i naukę, aby dostarczać innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii.

– Decyzja o dofinansowaniu takiego projektu z pewnością nie należała do łatwych i poza przyznaniem funduszy wymagała udzielenia tzw. kredytu zaufania. W 2007 r. idea budownictwa niskoenergetycznego i konieczność ograniczania zużycia energii w budynkach były u nas praktycznie nieznane. Dzięki wsparciu ze środków funduszy europejskich udało się stworzyć w Katowicach centrum innowacyjności, w którym działają firmy na każdym stadium rozwoju, badana jest jakość nowoczesnych urządzeń i wydajność energetyczna budynków, szkolą się dorośli w zakresie instalacji urządzeń energooszczędnych albo spotykają uczniowie, młodzież i dzieci na warsztatach z zakresu ochrony środowiska – mówi Mirosław Bobrzyński, wiceprezes Parku Naukowo-Technologicznego Euro-Centrum. Dumę spółki stanowią budynek pasywny o minimalnym zapotrzebowaniu na energię i „sztuczne słońce".

Wschód kraju zyskuje

Polsce wschodniej dedykowano dwa programy z łącznym budżetem w wysokości ponad 5 mld euro. Dzięki nim zmniejszył się dystans dzielący województwa Polski wschodniej od pozostałych obszarów kraju w zakresie: przedsiębiorczości, innowacyjności, B+R i infrastruktury. Wybudowano lub zmodernizowano ok. 380 km dróg (w tym cztery mosty), uzbrojono ponad 500 ha terenów inwestycyjnych, powstało blisko 2100 km tras rowerowych. W Polsce wschodniej zainstalowano też niemal 15 tys. km sieci internetu szerokopasmowego i powstało pięć nowych centrów wystawienniczych i konferencyjnych (Targi Lublin, Expo Mazury w Ostródzie, Targi Kielce, Lubelskie Centrum Konferencyjne i G2A Arena w Rzeszowie).

Ze wsparcia skorzystała m.in. stolica Lubelszczyzny. – Zrealizowane przez Lublin inwestycje obejmują szereg obszarów niezbędnych do budowania miasta na miarę XXI wieku. Wykorzystując środki unijne, miasto zmodernizowało transport i system dróg. Zrewitalizowano przestrzenie miejskie, uatrakcyjniono miejską ofertę kulturalną, sportową i rekreacyjną, nie zapominając przy tym o zrównoważonym rozwoju w obszarze środowiska i miejskiej zieleni – wylicza Bernadeta Krzysztofik, dyrektor Wydziału Funduszy Europejskich Urzędu Miasta Lublin. I jak dodaje, w znacznym stopniu zmodernizowano sieć komunikacyjną, przyłączając miasto do głównych szlaków komunikacyjnych. A zakup ekologicznych trolejbusów i niskoemisyjnych autobusów czyni Lublin jednym z polskich liderów elektromobilności.

W Polsce wschodniej nastąpił też wzrost nakładów przedsiębiorstw na działania innowacyjne, wzrost zatrudnienia w działach B+R i liczby przedsiębiorstw zaliczanych do grupy usług opartych na wiedzy. Nastąpiła też poprawa zaplecza naukowo-dydaktycznego uczelni, instytutów badawczych i firm oraz zwiększenie poziomu współpracy pomiędzy nimi.

Od pomysłu do rynku

Aktualnie oferta PARP dla małych i średnich przedsiębiorstw stwarza możliwości realizacji pomysłów biznesowych, od koncepcji po komercjalizację. Agencja na te cele na lata 2014–2020 dysponuje kwotą ponad 13,3 mld zł. Wsparcie, jakie oferuje PARP, obejmuje niemal wszystkie etapy rozwoju przedsiębiorstwa. Z programu pomocy dla młodych firm technologicznych skorzystało m.in. przedsiębiorstwo Digi Glass Factory – polski producent szyb o regulowanej przezroczystości. Technologia opracowana przez polskich przedsiębiorców kierowana jest do wszelkiego rodzaju przeszkleń, takich jak okna, ścianki działowe – zarówno w przestrzeni biurowej, jak i mieszkalnej.

Wartość projektu oszacowano na ok. 1 mln zł, a dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej wyniosło ponad 792 tys. zł. Te środki pomogły sfinansować wdrożenie innowacji i uruchomienie produkcji inteligentnych szyb – pierwszego tego typu rozwiązania w Polsce.

– Nasze rozwiązanie zastępuje dotychczasowe, tradycyjne zasłony, żaluzje, parawany itp. „Elektroniczne żaluzje" mogą być sterowane zdalnie za pomocą pilota lub aplikacji mobilnej. To praktyczne rozwiązanie np. do sal konferencyjnych, gdzie w ułamku sekundy można odgrodzić się od ciekawskich spojrzeń. Sprawdzi się również jako element wystroju do salonu, jadalni czy pokoju kąpielowego – mówi Marek Siudyła, wiceprezes ds. handlu i marketingu.

Projekt jest nowatorski na wielu płaszczyznach. „Elektroniczne żaluzje" od Digi Glass Factory poza walorami estetycznymi są również przyjazne środowisku. Moc potrzebna do zasilenia metra kwadratowego szyby to zaledwie 1W – tyle, ile potrzebuje mała żarówka LED. Dobre właściwości izolacyjne pozwalają zaoszczędzić na klimatyzacji i ogrzewaniu.