W ubiegłym roku kursy akcji na warszawskiej giełdzie wzrosły średnio prawie o 20 proc. W takich warunkach wszystkie fundusze inwestujące w mniejszym lub większym stopniu w akcje zdołały wypracować zyski, choć różnice między stopami zwrotu sięgały prawie 30 pkt proc.

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/181776,1,592857.html]Zobacz wyniki funduszy pieniężnych[/link][/b]

Na rynku papierów dłużnych ubiegły rok też był niezły. Prawie wszystkie fundusze obligacji zanotowały dodatnie wyniki. Wyjątkiem był Allianz Obligacji; jego roczna strata wyniosła 1,5 proc. To prawdopodobnie efekt lokat w papiery nieskarbowe stanowiące około 9 proc. portfela funduszu.

Wyniki inwestycyjne wszystkich funduszy – w porównaniu z benchmarkami, czyli specjalnie skonstruowanymi wskaźnikami traktowanymi jako punkty odniesienia – są lepsze niż w ubiegłym roku. Z naszych wyliczeń (uwzględniających cztery okresy inwestycji: 3, 6, 12 i 36 miesięcy) wynika, że około 40 proc. funduszy ma wyniki lepsze od wzorca. Przed rokiem w podobnym zestawieniu fundusze takie stanowiły ok. 30 proc. Wyraźna poprawa to przede wszystkim efekt lepszej sytuacji na rynku akcji.

[srodtytul]Nie ma jak hossa[/srodtytul]

Odniesienie stóp zwrotu funduszy akcji z różnych okresów do wzorców po raz kolejny potwierdziło tezę, że zarządzający, choć nie wszyscy, zdecydowanie lepiej radzą sobie w czasie hossy na giełdzie. W okresach od trzech miesięcy do trzech lat średnio niespełna 60 proc. funduszy akcji uniwersalnych miało wyniki lepsze od wzorca. Natomiast w najkrótszym trzymiesięcznym okresie, kiedy sytuacja na giełdzie była dobra, takim rezultatem może się pochwalić prawie 80 proc. funduszy. Jeszcze lepiej wypadły one w ciągu ostatnich sześciu miesięcy; 90 proc. z nich pokonało benchmark. Ale już w okresie trzech lat, obejmującym bessę na giełdzie, poradziło sobie zaledwie 11 proc. funduszy akcji uniwersalnych.

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/181776,2,592857.html]Zobacz wyniki funduszy akcji (małe i średnie spółki)[/link][/b]

Najlepsze i w miarę stabilne wyniki mają: Allianz Akcji Plus, Aviva Investors Polskich Akcji oraz Noble Akcji. Warto zwrócić uwagę na fundusze oferowane przez Ideę oraz SKOK; wraz z Allianz Akcji Plus jako jedyne w każdym okresie pokonały wzorzec. Zarządzający funduszem SKOK nawet w najdłuższym trzyletnim okresie zdołali wypracować prawie 6,5 proc. zysku. W tym czasie skonstruowany przez nas benchmark stracił na wartości ponad 7 proc. Ułatwieniem w osiągnięciu tak dobrych wyników były z pewnością relatywnie niewielkie aktywa funduszu należącego do SKOK. Dzięki temu możliwe było bardziej elastyczne inwestowanie.

Na dole tabeli znajdują się Pioneer i Allianz Akcji. Miały one wyraźne kłopoty z uzyskaniem wyników przekraczających benchmark bez względu na okres inwestycji. Słabiej radził sobie także fundusz Arka Akcji, kiedyś lider większości podobnych zestawień. Z reguły w jego portfelu było dużo akcji. Tym razem uzyskał słabe rezultaty, w porównaniu z konkurentami, nawet podczas hossy. Trudno powiedzieć, czy wynika to ze zmian w składzie zespołu zarządzającego czy może ze zmian właścicielskich w BZ WBK.

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/181776,3,592857.html]Zobacz wyniki funduszy zrównoważonych[/link][/b]

Wśród funduszy inwestujących w akcje małych i średnich spółek niespełna 40 proc. wygrało z benchmarkiem. Jedynym, któremu udało się to w każdym badanym okresie, a do tego wypracował najwyższy zysk, jest Allianz Akcji MiŚ. W okresie trzech lat obejmującym bessę na giełdzie tylko ten fundusz zdołał zarobić dla swoich klientów. Obok Allianzu dobre, stabilne wyniki zanotowały też fundusze zarządzane przez Noble i KBC.

Niezłe rezultaty ma ponadto UniAkcje MiŚ. Jednak w tym przypadku korzystny obraz psuje prawie 2-proc. strata z ostatnich trzech miesięcy (żaden inny fundusz nie miał w tym okresie straty). Zarządzający zmienili skład portfela na bardziej defensywny. Może się okazać, że mieli rację.

[srodtytul]Olbrzymie różnice w wynikach[/srodtytul]

Średnio około 37 proc. funduszy należących do grupy zrównoważonych w analizowanych przez nas okresach uzyskało wyniki lepsze od benchmarku. Jednak tutaj sytuacja jest bardziej skomplikowana niż w funduszach akcji. Końcowy wynik jest pochodną inwestycji zarówno na rynku akcji, jak i obligacji. Powoduje to, że zarządzający muszą nie tylko ocenić perspektywy giełdy, ale też tendencje na rynku obligacji, gdzie wahania cen również bywają duże. W ciągu ostatnich trzech lat rentowność papierów pięcioletnich wynosiła od 5 do 6,8 proc. Szczególnie dużą zmienność można było obserwować w ubiegłym roku z powodu złej sytuacji finansów publicznych w krajach strefy euro.

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/181776,4,592857.html]Zobacz wyniki funduszy stabilnego wzrostu[/link][/b]

W tych dynamicznych warunkach rynkowych najlepiej poradził sobie Aviva Investors Zrównoważony. W ubiegłym roku z łatwością pokonywał benchmark, głównie dzięki akcyjnej części portfela. Dobra selekcja akcji i niezły wynik inwestycji w obligacje sprawiły, że fundusz ten – tylko w towarzystwie UniKorony Zrównoważonego – osiągnął dodatnią trzyletnią stopę zwrotu (chociaż nieco gorszą od wzorca).

Niezłe stabilne wyniki mają też Lukas Dynamiczny Polski i KBC Aktywny. Stawkę zamykają fundusze zarządzane przez Novo TFI i Pioneera. Oba bardzo słabo wypadają na tle konkurentów.

Różnice w osiąganych wynikach są olbrzymie, między najlepszym a najsłabszym funduszem zrównoważonym sięgają ponad 22 pkt proc.

Trochę lepiej w porównaniu z benchmarkiem prezentują się fundusze stabilnego wzrostu. Ponad 42 proc. z nich uzyskało efekty inwestycyjne lepsze od wzorca. W ścisłej czołówce znalazły się fundusze zarządzane przez Union Investment oraz Avivę.

[srodtytul]Kłopoty z obligacjami[/srodtytul]

Fundusze obligacji miały w ubiegłym roku kłopot z pokonaniem benchmarku z powodu dużych wahań cen obligacji. Najtrudniejsze były trzy ostatnie miesiące roku, kiedy rynek obligacji zareagował gwałtowną przeceną na problemy peryferyjnych państw UE, głównie Irlandii. W ciągu niespełna trzech miesięcy rentowność obligacji dziesięcioletnich wzrosła z 5,5 do przeszło 6 proc. A jest to równoznaczne ze spadkiem rynkowych cen papierów dłużnych. Przekłada się to na niższą wycenę jednostek funduszy mających takie papiery w swoich portfelach. Efektem niekorzystnej sytuacji na rynku była średnia strata funduszy obligacji sięgająca 0,6 proc.; w tym czasie benchmark wzrósł o 0,7 proc.

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/181776,6,592857.html]Zobacz wyniki funduszy obligacji[/link][/b]

Słabsze od wzorca wyniki fundusze te miały również w okresie 6 i 12 miesięcy. Jedynie w ciągu trzech lat zdołały przewyższyć benchmark średnio o ok. 1 pkt proc. We wszystkich okresach udało się to niespełna 35 proc. funduszy obligacji.

Najlepsze okazały się fundusze oferowane przez SKOK, Union Investment i Amplico. Warto także zwrócić uwagę na BPH2 Obligacji. Przez trzy lata wypracował najwyższą stopę zwrotu (ponad 43 proc.), ale w najkrótszym trzymiesięcznym okresie poniósł najwyższą stratę (2,6 proc.). Być może to efekt odejścia we wrześniu ubiegłego roku Witolda Chuścia, twórcy sukcesu tego funduszu.

W tym roku nadal wpływ na rynek obligacji będą miały problemy z zadłużonymi państwami strefy euro. Dodatkowo nieuchronnie zbliżają się podwyżki stóp procentowych. Analitycy prognozują, że Rada Polityki Pieniężnej podniesie koszt pieniądza już w pierwszym kwartale tego roku. Wtedy zarządzający funduszami obligacji mogą mieć poważne kłopoty z wypracowaniem stóp zwrotu zbliżonych do tych z 2010 roku (benchmark zyskał prawie 6,2 proc.). Bez agresywniejszego inwestowania w obligacje komercyjne powtórzenie dotychczasowych wyników będzie trudne.

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/181776,5,592857.html]Zobacz wyniki funduszy akcji (uniwersalne)[/link][/b]

Kłopotów z pokonaniem benchmarku nie miało 40 proc. funduszy pieniężnych, przy czym im dłuższy okres inwestycji, tym więcej funduszy radziło sobie dobrze. Średnio ich zyski były wyższe od benchmarku o 0,3 pkt proc. Najlepszy, Idea Premium, okazał się lepszy od punktu odniesienia aż o 4,3 pkt proc.

[ramka][srodtytul]Rodzaje funduszy[/srodtytul]

- [b]Akcyjne[/b]

Inwestują w akcje spółek notowanych na giełdzie, a tylko niewielką część środków – w dłużne papiery wartościowe (głównie obligacje skarbowe) czy depozyty bankowe (chodzi o zapewnienie płynności). Wartość ich jednostek może podlegać znacznym wahaniom, a więc ryzyko ponoszone przez inwestora jest duże.

- [b]Obligacyjne[/b]

Inwestują głównie w papiery skarbowe oraz na rynku pieniężnym. Są zdecydowanie mniej ryzykowne od akcyjnych, ale również mogą przejściowo notować straty. Szczególnie narażone na to są fundusze lokujące część środków w papiery komercyjne emitowane np. przez przedsiębiorstwa.