Gdy bankomat wypłaci za dużo

Wkładając kartę do bankomatu, nie zawsze ponosimy pełną odpowiedzialność za wykonane operacje. Zanim wypłacimy pieniądze, lepiej wiedzieć, jakie prawa ma bank, a jakie my jako konsumenci. Rozmowa z Ewą Świderską, prawnikiem CMS Cameron McKenna

Publikacja: 04.04.2010 01:01

Gdy bankomat wypłaci za dużo

Foto: Fotorzepa, Dariusz Majgier DM Dariusz Majgier

[b]Jakie przepisy regulują relacje bankomat – klient? [/b]

Kwestie dotyczące korzystania z bankomatów reguluje ustawa z 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych. Ustawa ta określa relacje pomiędzy posiadaczem karty płatniczej, która umożliwia wypłatę gotówki z bankomatu, a bankiem, który taką kartę wydał. Ustawa, na wzór regulacji europejskich, wprowadza pewne standardy w zakresie ochrony osób korzystających z kart płatniczych.

[b]Podczas wykonywania operacji przy bankomacie może nas spotkać wiele niespodzianek, np. bankomat nie wypłaci nam pieniędzy albo zatrzyma kartę. Czy możemy reklamować taką usługę? [/b]

Zgodnie z ustawą o elektronicznych instrumentach płatniczych zarówno zasady składania, jak i rozpatrywania reklamacji związanych z korzystaniem z bankomatów powinna regulować umowa zawierana z bankiem, który wydał kartę płatniczą umożliwiającą korzystanie z bankomatów. Taka umowa powinna określać tryb oraz terminy składania i rozpatrywania reklamacji, z tym zastrzeżeniem, że termin na złożenie reklamacji nie może być krótszy niż 14 dni od dnia otrzymania przez posiadacza karty płatniczej od banku wyciągu zawierającego wadliwą operację dokonaną w bankomacie. Reklamacje posiadacza karty płatniczej bank powinien rozpatrywać niezwłocznie.

[b]W praktyce: jak reklamować? [/b]

Reklamacja, aby mogła być rozpatrzona przez bank, powinna zawierać dane dotyczące karty płatniczej, za pomocą której dokonano wadliwej operacji w bankomacie (w tym datę wydania i jej numer), imię i nazwisko posiadacza karty, datę zdarzenia, opis przyczyny reklamacji, opis okoliczności wadliwej operacji w bankomacie, lokalizację bankomatu, w którym dokonano operacji, jak również kwotę transakcji. Reklamacja może być zgłoszona ustnie bądź pisemnie, ale ze względów dowodowych zaleca się formę pisemną.

[b]A gdy bank odrzuci reklamację... [/b]

Jeżeli bank odrzuci naszą reklamację, pozostaje droga sądowa, w tym możliwość żądania rozstrzygnięcia przez sąd polubowny.

[b]A co w sytuacji, gdy bankomat wypłaci za dużo albo za mało?[/b]

W praktyce dużo częściej się zdarza, że bankomat wypłaca za mało pieniędzy. Przyczyny mogą być różne – awaria urządzenia, zbyt mała ilość gotówki w bankomacie czy też działania oszustów bankomatowych. W takiej sytuacji trzeba natychmiast skontaktować się z podmiotem obsługującym bankomat (odpowiednie numery znajdują się na bankomatach) oraz złożyć reklamację w banku, który wydał kartę płatniczą, za pomocą której dokonano wadliwej operacji w bankomacie. Warto zachować potwierdzenie dokonania transakcji, co może ułatwić postępowanie reklamacyjne.

Jeżeli urządzenie wypłaci za dużo pieniędzy, to zazwyczaj taka wadliwa operacja jest odnotowywana przez bank, który dochodzi zwrotu nienależnej części pieniędzy. W takiej sytuacji ciężar udowodnienia, że osoba korzystająca z bankomatu faktycznie otrzymała więcej gotówki niż powinna, spoczywa na banku.

[b]To może być trudne, pozostaje uczciwość właściciela karty. Inaczej chyba wygląda jednak sytuacja, kiedy zostaniemy okradzeni przed bankomatem? [/b]

Jeżeli gotówka zostanie skradziona po pobraniu z bankomatu, to mamy do czynienia z przestępstwem kradzieży. W takiej sytuacji ani bank, ani podmiot obsługujący bankomat nie ponoszą odpowiedzialności. Należy natychmiast zawiadomić policję. Jeśli kradzież miała miejsce w pobliżu bankomatu, w znalezieniu sprawców mogą pomóc kamery zarejestrowane w bankomacie.

Gdy kradzież będzie dotyczyła karty płatniczej, należy natychmiast zastrzec taką kartę w banku, który ją wydał. To, jak szybko zareagujemy, będzie miało wpływ na naszą odpowiedzialność za transakcje dokonywane przy pomocy skradzionej karty.

[b]Czyli w relacjach konsument – bankomat częściej jednak odpowiada ten pierwszy? [/b]

Posiadacz karty płatniczej zawsze odpowiada, i to bez ograniczeń, za operacje dokonywane przez osoby, którym udostępnił kartę płatniczą lub ujawnił PIN, oraz za operacje, do których doszło z jego winy umyślnej lub z winy umyślnej użytkownika karty.

[b]Nie jest to jednak chyba odpowiedzialność bez ograniczeń... [/b]

W przypadku utraty karty płatniczej (np. zgubienia, kradzieży) posiadacz karty płatniczej odpowiada za operacje (w tym w bankomatach) do czasu zgłoszenia bankowi utraty karty, ale tylko do równowartości 150 euro. To ograniczenie kwotowe nie ma zastosowania w przypadku, gdy do operacji doszło z winy posiadacza karty (np. gdy posiadacz przechowywał kartę płatnicza wraz z PIN lub też nie zgłosił bankowi niezgodności w zestawieniu operacji w terminie określonym w umowie).

[b]Czyli w takich sytuacjach musimy się spieszyć?[/b]

Bardzo istotna jest nasza szybka reakcja, gdy zauważymy utratę karty oraz regularne sprawdzanie zestawień operacji dokonywanych przy użyciu karty, które przesyła nam bank.

Bank odpowiada za operacje dokonane z użyciem utraconej karty płatniczej, których dokonanie nastąpiło na skutek nienależytego wykonania zobowiązań przez bank, np. bank mimo zgłoszenia utraty karty nie zablokował jej.

[b]Jakie przepisy regulują relacje bankomat – klient? [/b]

Kwestie dotyczące korzystania z bankomatów reguluje ustawa z 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych. Ustawa ta określa relacje pomiędzy posiadaczem karty płatniczej, która umożliwia wypłatę gotówki z bankomatu, a bankiem, który taką kartę wydał. Ustawa, na wzór regulacji europejskich, wprowadza pewne standardy w zakresie ochrony osób korzystających z kart płatniczych.

Pozostało jeszcze 91% artykułu
Ekonomia
W biznesie nikt nie może iść sam
Ekonomia
Oszczędna jazda – techniki, o których warto pamiętać na co dzień
Ekonomia
Złoty wiek dla ambitnych kobiet
Ekonomia
Rekordowy Kongres na przełomowe czasy
Ekonomia
Targi w Kielcach pokazały potęgę sektora rolnego