Nauczyciele mogą zadawać prace domowe? A uczniowie muszą je odrabiać? Oto zasady

Dyskusja o pracach domowych zadawanych uczniom toczyła się od marca, czyli od ogłoszenia rozporządzenia MEN, aż do okresu wakacyjnego. Temat powrócił z nowym rokiem szkolnym 2024/2025. Czego dotyczą wątpliwości?

Publikacja: 04.10.2024 06:02

Nowe zasady zadawania i oceniania prac domowych w szkołach podstawowych funkcjonują od 1 kwietnia 20

Nowe zasady zadawania i oceniania prac domowych w szkołach podstawowych funkcjonują od 1 kwietnia 2024

Foto: AdobeStock

W marcu 2024 minister edukacji Barbara Nowacka podpisała rozporządzenie dotyczące zmian w zasadach oceniania uczniów. Najmocniej dyskutowaną kwestią okazały się nowe zasady zadawania prac domowych, szczególnie w przypadku uczniów klas I-III szkół podstawowych. Marcowe rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej było szeroko komentowane w mediach, zarówno przez nauczycieli, rodziców, jak i ekspertów środowiska edukacyjnego.

Nowy rok szkolny bez zadań domowych?

Temat powrócił po rozpoczęciu nowego roku szkolnego. Jak się okazuje, rozporządzenie wciąż budzi zamieszanie w kontekście możliwych interpretacji. Kwestię zadań domowych poruszono ostatnio m.in. w Radiu ZET. W trakcie wywiadu minister edukacji Barbara Nowacka ponownie przypomniała o aktualnie obowiązujących zasadach. Te nie uległy zmianie i wciąż są zgodne z zapisami rozporządzenia MEN. - Nauczyciele mogą zadać pracę domową, ale nie jest ona obowiązkowa i nie jest oceniana – przypomniała szefowa MEN. I dodała: - Jeśli dziecko wraca po 8h pracy w szkole i ma jeszcze 3h pracy w domu ze stresem, że to będzie ocenione, to to też nie jest działanie na rzecz jego dobrostanu.

Czytaj więcej

Koniec z klepaniem po plecach. Pokolenie Z ma nowe wyzwanie dla szefów

Prace domowe dla uczniów. O czym dokładnie mówi rozporządzenie MEN?

Rozporządzenie MEN – nazywane potocznie „zakazem prac domowych” – to dokument z dn. 22 marca 2024 r. Mowa o rozporządzeniu zmieniającym rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych, które weszło w życie 1 kwietnia 2024. Warto podkreślić, że treść dokumentu dotyczy nie tyle prac domowych, co ocen wystawianych za ich realizację.

W rozporządzeniu wydzielono odrębne zasady zadawania/oceniania prac domowych dla uczniów klas I-III oraz klas IV-VIII szkół podstawowych. W przypadku pierwszej grupy nauczyciel nie może zadawać w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych „pisemnych prac domowych” oraz „praktyczno-technicznych prac domowych”. W rozporządzeniu wskazano jeden, konkretny wyjątek, czyli ćwiczenia usprawniające tzw. motorykę małą. Doprecyzowano również, że ten typ ćwiczeń jest obowiązkowy a nauczyciel może za nie wystawić ocenę.

Nauczyciel może również zadać „pisemną lub praktyczno-techniczną pracę domową” uczniom klas VI-VIII szkół podstawowych. Tu jednak pojawiają się dwa kluczowe, dodatkowe warunki. Po pierwsze – zadanie domowe nie może być obowiązkowe. Po drugie – za pracę nie wystawia się oceny, ale podaje informację zwrotną.

Czytaj więcej

Ważne zmiany dla pacjentów od października. Chodzi nie tylko o L4

Zadania domowe w szkołach. Dyskusja, interpretacje i wątpliwości

W trakcie medialnych dyskusji wielokrotnie – i na różne sposoby – interpretowano zapisy rozporządzenia. Przedstawiciele MEN wyjaśniali m.in., że w przypadku najmłodszych uczniów czasochłonne prace praktyczno-techniczne były często wykonywane przez rodziców stąd chęć doprecyzowania zasad. Wprowadzenie rozporządzenia argumentowano również chęcią odciążenia uczniów i samych rodziców. Jednocześnie podkreślano, że nowe zasady nie „likwidują” całkowicie prac domowych. Młodszym uczniom wciąż można zadawać m.in. naukę pamięciową wierszyków. Podobnie wygląda kwestia nauki słówek z języków obcych.

Jeszcze w marcu 2024 MEN podkreślało w komunikatach – zapowiadając nadchodzące zmiany w szkołach – że nowe przepisy „nie oznaczają zniesienia obowiązku uczenia się w domu, tj. nauki czytania w przypadku najmłodszych uczniów, czytania lektur, przyswojenia określonych treści, słówek z języków obcych, czy powtarzania materiału omówionego podczas lekcji”.

W przypadku starszych uczniów kwestia zadawania prac jest bardziej złożona i zależy m.in. od zasad współpracy pomiędzy nauczycielem a uczniami. Prace domowe nie są obowiązkowe i nie mogą być oceniane, ale wciąż mogą być zadawane i mieć różnorodną formę – od klasycznych ćwiczeń, przez wypracowania po nowoczesne, rozbudowane projekty. Uczniowi przysługuje również prawo do informacji zwrotnej o wykonanej pracy lub projekcie.

Czytaj więcej

Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw

Co zamiast standardowej „pracy domowej”? IBE przypomina o poradnikach 

Instytut Badań Edukacyjnych przypomniał o nowych wersjach poradników dla nauczycieli omawiających m.in. zmiany dotyczące prac domowych. Pierwsze vademeca opublikowano jeszcze w kwietniu, planowane są również kolejne publikacje. Aktualnie na stronie ibe.edu.pl dostępne są trzy poradniki:

  • Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla nauczycieli klas I–III
  • Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla nauczycieli klas IV–VIII
  • Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla nauczycieli szkół ponadpodstawowych

W pierwszych dwóch publikacjach doprecyzowano m.in. definicję „pracy domowej”. Wyjaśniono również, że za wykonaną, dodatkową pracę domową uczeń klas I-III może otrzymać ocenę „dostosowaną do wieku i możliwości ucznia” (chodzi np. o symbol graficzny – uśmiech, słoneczko itp.). Starszym uczniom również przysługuje prawo do informacji zwrotnej o wykonanej pracy. Publikacje zawierają przykłady i opisy projektów (tu m.in. rymowanki ortograficzne, makiety, plakaty, obserwacje hodowli roślin), które można zadawać uczniom w określonych klasach zamiast standardowych ćwiczeń i prac domowych.

W marcu 2024 minister edukacji Barbara Nowacka podpisała rozporządzenie dotyczące zmian w zasadach oceniania uczniów. Najmocniej dyskutowaną kwestią okazały się nowe zasady zadawania prac domowych, szczególnie w przypadku uczniów klas I-III szkół podstawowych. Marcowe rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej było szeroko komentowane w mediach, zarówno przez nauczycieli, rodziców, jak i ekspertów środowiska edukacyjnego.

Nowy rok szkolny bez zadań domowych?

Pozostało 93% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Edukacja i wychowanie
Ile kosztują korepetycje 2024? Ceny lekcji z polskiego, matematyki i angielskiego
Prawo dla Ciebie
Nowy obowiązek dla właścicieli psów i kotów. Znamy szacowany koszt
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw