Zaczyna brakować mieszkań, a ceny biją rekordy. Bańka to czy nie?

Ceny mieszkań biją rekordy. RynekPierwotny.pl podaje, że średnia cena ofertowa mkw. nowych lokali w Warszawie we wrześniu przekroczyła 16 tys. zł za mkw. – to o 18,8 proc. więcej niż rok temu. W Krakowie przeciętne ceny lokali deweloperskich wzrosły w ciągu roku o 28,4 proc., średnio do ponad 15,2 tys. zł, w Trójmieście o 19,4 proc., do ponad 13,6 tys. zł, w Poznaniu o 13,3 proc., do niespełna 11,7 tys. zł, we Wrocławiu o 13,6 proc., średnio do 13 tys. zł za mkw.

Czytaj więcej

Planowanie Wydatków

Wykańczające koszty wykończenia mieszkania

Blisko połowa potencjalnych nabywców mieszkania nie ma pojęcia, ile będzie ich kosztować jego wykończenie. Kwoty wskazywane jako koszt remontu i umeblowania często nie przystają do realiów.

Drożyzna opanowała też rynek wtórny. Z raportu serwisu Nieruchomosci-online.pl wynika, że średnia cena mkw. kawalerek w Warszawie w III kw. to już niemal 17 tys. zł, o 6,8 proc. więcej niż kw. wcześniej. Dwupokojowe lokale na stołecznym rynku wtórnym w ciągu kw. zdrożały o 9,1 proc., średnio do ponad 16 tys. zł za mkw. W Krakowie ceny kawalerek poszły w górę o 2,6 proc., do 14,8 tys. zł, a dwóch pokoi – o 8,7 proc., do ponad 14,3 tys. zł za mkw. Zwyżki napędza „Bezpieczny kredyt 2 proc.”.

Foto: rp.pl

Załamanie podaży

Resort rozwoju i technologii podaje, że od lipca złożono niemal 68 tys. wniosków o tani kredyt. Zawarto ponad 20,9 tys. umów. Kwota udzielonych kredytów przekroczyła 8,3 mld zł. Przez cały okres wsparcia państwo dopłaci do nich prawie 3,3 mld zł. W 2024 r. na dopłaty ma pójść 941 mln zł. – Wydatki na bezpieczne kredyty udzielone w br. zostaną rozliczone w 2024 r. – podało „Rz” biuro prasowe resortu. – Zakłada się, że łączna kwota udzielonych dopłat do rat kredytów w latach 2024–2033 wyniesie ponad 12,2 mld zł. Na bieżąco analizujemy wykorzystanie środków na dopłaty. Ich wykorzystanie jest dalekie od osiągnięcia limitu.

Na wzrost cen ma wpływ też kurcząca się podaż. Marek Wielgo, ekspert portali RynekPierwotny.pl i GetHome.pl, podkreśla, że szczególnie dramatycznie jest w Krakowie, gdzie pod koniec września w ofercie deweloperów było o 51 proc. mniej mieszkań niż jeszcze dziewięć miesięcy temu. W stolicy oferta lokali skurczyła się w tym czasie o 41 proc., a we Wrocławiu – o 38 proc.

Adam Czerniak, główny ekonomista Polityka Insight, zaznacza, że dla deweloperów najważniejsza jest trwałość popytu. A na razie nie wiadomo, co dalej z rządowymi programami (PiS obiecywało kontynuację programu „Bezpieczny kredyt 2 proc.”, KO – kredyt na 0 proc.). – Nie wiadomo też, co z innymi programami gospodarczymi, co ze stopami procentowymi – mówi. – Deweloperzy nie są więc skłonni dosypywać do oferty na większą skalę – dodaje.

Maleje też podaż na rynku wtórnym. Portal Nieruchomosci-online.pl podaje, że oferta w ciągu roku spadła o 21 proc. Eksperci nie wykluczają, że wywołana tanim kredytem gorączka może jednak opaść w ciągu kilku kwartałów.

Anton Bubiel, prezes Rentier.io, przypomina, że w tym roku nie ma limitu w budżecie dopłat, co oznacza, że każdy potencjalny wnioskodawca spełniający warunki programu powinien tani kredyt dostać.

Bubiel uważa, że jeśli tempo programu zostanie utrzymane, to przy średniej wielkości dopłatach do budżetu programu może nie wystarczyć na kolejne lata. A jeśli dodatkowo stopy procentowe nie będą już spadać (a może zostaną podwyższone), to zdaniem prezesa rynek może wyhamować już na początku 2024 r.

Także Tomasz Błeszyński, doradca rynku nieruchomości, uważa, że jeśli dopłaty do kredytu 2 proc. się skończą, albo nowy rząd ich nie przedłuży, to odbije się to na mieszkaniówce. – Dotknie to szczególnie tych biedniejszych, którzy dzięki dopłacie mogą sobie pozwolić na zakup nieruchomości – mówi. – Ale jeśli stopy procentowe spadną, jeśli spadnie inflacja, to można się spodziewać powrotu wzmożonej akcji kredytowej. Banki muszą zarabiać.