Morski potwór sprzed pół miliarda lat

Skamielinę niezwykłego opancerzonego stworzenia wodnego odkryli naukowcy w stanie Iowa w USA. To prawdopodobnie jeden z pierwszych dużych drapieżników na Ziemi.

Aktualizacja: 02.09.2015 13:37 Publikacja: 02.09.2015 13:21

To był jeden z pierwszych dużych drapieżników na Ziemi

To był jeden z pierwszych dużych drapieżników na Ziemi

Foto: materiały prasowe

Czegoś takiego nie chcielibyśmy spotkać pływając w morzu. Pentecopterus decorahensis miał co najmniej 1,7 metra długości, opancerzone ciało z charakterystycznym hełmem na głowie oraz wiele par odnóż — część umożliwiała szybkie pływanie, a część chwytanie zdobyczy.

Naukowcy z Uniwersytetu Yale określili wiek warstw geologicznych, w których znaleziono 150 doskonale zachowanych skamielin, na ok. 460 mln lat. — To pierwszy prawdziwy duży drapieżnik. Nie chcielibyście znaleźć się z nim razem w wodzie — mówi James Lamsdell z Uniwersytetu Yale. — Jest coś takiego w robakach, że nie powinno im się pozwalać dorastać do takich rozmiarów.

Pentecopterus — nazywany tak od greckiego statku wiosłowo-żaglowego, pentekontery — tylko z wyglądu przypomina karalucha. Ewentualnie przerośniętego homara. Dla naukowców to przedstawiciel wymarłej gromady wielkoraków (Eurypterida) należących do stawonogów. Opancerzony „robak" jest bliżej spokrewniony z dzisiejszymi pająkami, niż z homarami czy krabami — podkreślają badacze.

Znane naukowcom wielkoraki mierzyły kilkadziesiąt centymetrów długości, jednak niektóre gatunki dorastały nawet do 2,5 metra. Ten odnaleziony teraz jest o ok. 10 mln lat starszy niż najstarsze znane okazy wielkoraków.

- To, co w nim najbardziej zdumiewające, to fakt, w jak wspaniały sposób się zachował. Jego egzoszkielet jest wprasowany w skałę, można go delikatnie zedrzeć i zbadać pod mikroskopem — cieszy się Lamsdell. — Zrobiliśmy tak i ujrzeliśmy nieprawdopodobnie wiele szczegółów — nawet najmniejsze włoski na odnóżach. Czasem miałem wrażenie, że oglądam skórę współcześnie żyjącego zwierzęcia. To nieprawdopodobna okazja dla każdego paleontologa.

Naukowcy podkreślają również, że w swoim środowisku, 460 mln lat temu, stworzenie to było jednym z najgroźniejszych drapieżców. Prawdopodobnie żywiło się rybami, które wówczas dopiero rozpoczęły swoją ewolucję i nie stanowiły trudnego przeciwnika dla opancerzonego Pentecopterusa.

Archeologia
Wiemy kiedy Homo sapiens krzyżował się z neandertalczykami. To mniej odlegał przeszłość, niż nam się wydawało
Archeologia
Piwo sprzed 10 tys. lat? Nietypowe odkrycie archeologów dotyczące starożytnych Chin
Archeologia
Nowe odkrycie dotyczące prehistorycznej diety. Archeolodzy uzyskali przełomowy dowód
Archeologia
Polscy archeolodzy zbadają królewski grobowiec w Egipcie. Potrzebują pieniędzy
Archeologia
Niezwykłe odkrycie archeologów. Naukowcy odnaleźli zaginione miasto Majów